Khởi sắc phục hồi kinh tế

Phục hồi giữa bộn bề khó khăn

Kinh tế Quảng Nam dường như đã vận hành trở lại bình thường trong 3 tháng đầu năm 2021. Trừ ngành khai khoáng giảm 24% và ngành du lịch, dù đã kích hoạt tối đa các chương trình khôi phục nhưng không thể thoát khỏi sự ảm đạm của thị trường (giảm 98% lượt khách quốc tế,  3% khách nội địa và giảm 79% lượt khách tham quan), các ngành kinh tế khác đã có dấu hiệu khởi sắc.

Sở Kế hoạch - Đầu tư công bố, chỉ số công nghiệp tăng 15,9% so cùng kỳ, chủ yếu công nghiệp chế biến, chế tạo (tăng 10,3%); sản xuất và phân phối điện (tăng 143%); cung cấp nước, xử lý rác thải (tăng 8%).

Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Quang Thử cho hay, theo kết quả điều tra xu hướng kinh doanh quý I - 2021, có 32,5% số doanh nghiệp được khảo sát dự báo tình hình sẽ tốt hơn và 37,3% giữ ổn định, chỉ khoảng 30% cho biết sẽ còn gặp khó khăn. Ổn định, tăng trưởng sản xuất mạnh nhất thuộc về các sản phẩm trang phục, giấy, xe có động cơ, giường, tủ, bàn ghế…, khi có đến 63% doanh nghiệp dự báo sẽ tốt hơn quý I - 2021.

Nông lâm thủy sản dường như ít chịu tác động của khủng hoảng khi những con số thống kê về trồng trọt, năng suất, sản lượng cây trồng, chăn nuôi, sản lượng khai thác, nuôi trồng thủy sản, lâm nghiệp... đều gia tăng. Một chỉ dấu không kém phần quan trọng được đánh giá thị trường đã có thể khởi sắc khi có đến 283 doanh nghiệp gia nhập thị trường, cho dù có giảm 6,3% so cùng kỳ, nhưng vốn điều lệ đăng ký tăng 70,5% và tổng vốn đầu tư toàn xã hội lại tăng đến 6,8% so cùng kỳ.

Sản xuất kinh doanh dù chưa thể phục hồi nhanh như dự định, nhưng điều bất ngờ nhất là thu ngân sách lại gia tăng đáng kể. Tổng thu ngân sách khoảng hơn 7.317 tỷ đồng, bằng 38% dự toán, tăng 38% so cùng kỳ (thu nội địa 6.060 tỷ đồng, bằng 38% dự toán và tăng 49%).

Ông Đặng Phong - Giám đốc Sở Tài chính nói, đây là con số thu ngân sách 3 tháng đầu năm đạt kỷ lục so với nhiều năm. Tăng thu chủ yếu ngành ô tô và thủy điện. Trường Hải đã nộp gần 3.500 tỷ đồng (43% dự toán), tăng gấp đôi và thủy điện góp khoảng 250 tỷ đồng, tăng đến 4 lần so cùng kỳ.

Chờ đợi tăng trưởng

“Thu hút đầu tư dựa vào việc ít sử dụng đất, tài nguyên nhưng đóng góp ngân sách, giá trị gia tăng lớn cho sự phát triển chứ không phải chỉ là sự lấp đầy diện tích. Có thể có chút khó khăn, trục trặc ban đầu, nhưng sẽ thông suốt, tạo dựng hình ảnh Quảng Nam đẹp hơn”, bền vững hơn”.

(Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh)

Sản xuất gia tăng, tăng thu ngân sách cho thấy doanh nghiệp đã bắt đầu thích nghi với thị trường khó khăn, nhưng liệu có thể đạt mức tăng trưởng cao nhất cho năm 2021 giữa bộn bề khó khăn là điều chưa thể định lường. Theo ông Đặng Phong, tăng thu kỷ lục nhưng cũng đầy rủi ro khi không loại trừ các ngành kinh tế dịch vụ vẫn ảnh hưởng và các nguồn tăng thu cao sẽ giảm dần các tháng sau (ô tô, bia, thủy điện).

Một trong những giải pháp hữu hiệu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế phải tính đến là gia tăng lượng vốn đầu tư công. Tuy nhiên, trong vòng 3 tháng qua, tỷ lệ giải ngân chỉ mới 525 tỷ đồng (10%) kế hoạch vốn giao từ đầu năm, nhưng chủ yếu giải ngân ở các công trình chuyển tiếp và thanh toán khối lượng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Tân cho rằng tỷ lệ giải ngân quá thấp. Thực tế, vẫn còn rất nhiều nguồn vốn đầu tư chưa được các địa phương phân khai chi tiết. Ngay như Núi Thành giải ngân đến 29,4%, nhưng chỉ là vốn kế hoạch 2020 và chuyển tiếp, còn kế hoạch năm 2021 chưa giải ngân được đồng nào.

Ông Nguyễn Thanh Hồng - Giám đốc Sở VH-TT&DL cho biết, sở đang hợp tác với Tổng cục du lịch cho phép đón lượng khách quốc tế “đã có hộ chiếu vắc xin” đến Chu Lai. Từ nay đến tháng 11.2021, mỗi tháng đều có các hoạt động thu hút khách. Hy vọng chương trình kích cầu du lịch sớm triển khai mới có thể mang chút hy vọng cho ngành du lịch địa phương.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Quang cho rằng, tăng thu ngân sách giữa bối cảnh dịch bệnh ảnh hưởng là điều đáng mừng. Trường Hải cam kết sẽ đóng góp ngân sách nội địa khoảng 10.000 tỷ đồng. Song không thể lường hết khó khăn khi tỷ lệ tồn kho tăng 48% so cùng kỳ là điều hết sức bất thường, cơ quan quản lý cần đánh giá cụ thể để tìm hướng tháo gỡ cho doanh nghiệp. Ngành tài chính cần nghiên cứu, dự báo từng sắc thuế riêng để điều hành.

Có thể thấy 3 tháng đầu năm 2021 chiếm vai trò quan trọng trong mở đầu cho hoạch định tăng trưởng của cả nhiệm kỳ mới. Những số thống kê thời gian này cho phép dự báo, định hình tốt, xấu trong tương lai.

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh nhấn mạnh, dịch bệnh không còn đe dọa trực tiếp; khó khăn sẽ đi qua, phục hồi phát triển kinh tế là điều cần thiết. Cần tháo gỡ ngay những điểm nghẽn của nền kinh tế, từ quy hoạch, đến thu hút đầu tư, hướng đến các nhà đầu tư mạnh qua thẩm định của các cơ quan chuyên ngành. Nhưng để đạt được thành công, quy hoạch phải có tầm nhìn xa, thủ tục hành chính thông suốt, giải phóng mặt bằng tốt và bộ máy hành chính chất lượng, năng động lên kế hoạch cụ thể xử lý những rốt ráo những vướng mắc kéo dài, để cung cấp môi trường đầu tư hấp dẫn đón những nhà đầu tư chất lượng.