Nằm trong diện thu hồi đất bởi dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Thaco Chu Lai (gọi tắt dự án Thaco) tại xã Tam Anh Nam (Núi Thành), 75 hộ dân đồng ký tên kiến nghị cấp có thẩm quyền điều chỉnh đất rừng sản xuất sang đất trồng cây lâu năm. UBND tỉnh có thông báo thống nhất điều chỉnh, nhưng Sở TN-MT cho rằng không có cơ sở.
Dân yêu cầu chỉnh lý loại đất
Theo người dân, dự án Thaco thu hồi 451ha đất, các cơ quan bồi thường (BT) phê duyệt giá BT đất rừng sản xuất là 24.000 đồng/m2. Trong khi đó, nếu điều chỉnh công nhận loại đất họ đang sử dụng, quản lý là đất trồng cây lâu năm thì đơn giá sẽ là 46.000 đồng/m2 và mức hỗ trợ cho loại đất trồng cây lâu năm sẽ tăng 2 lần, chứ không phải 1,5 lần khi áp dụng BT giá đất rừng sản xuất.
Ông Phạm Viết Lũy (trú tại thôn Xuân Ngọc, xã Tam Anh Nam), một trong số 75 người đồng ký đơn kiến nghị, nói: “Theo quy định tại Quyết định số 120, ngày 11.1.2017 của UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh bổ sung quy hoạch và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011 - 2020 thì toàn bộ khu vực dự án có diện tích 451ha nằm ngoài quy hoạch đất rừng sản xuất từ năm 2017 đến nay”.
Người dân cho rằng, trước đây, UBND huyện Núi Thành cấp loại đất rừng sản xuất cho hộ gia đình, cá nhân. Tuy nhiên căn cứ quy định pháp luật đất đai thì cơ quan có thẩm quyền phải thu hồi, điều chỉnh lại mục đích sử dụng đất cho phù hợp, để khi áp dụng thu hồi đất BT theo loại đất trồng cây lâu năm.
Theo người dân, trong số các loại đất được chuyển sang đất rừng sản xuất thì hồ sơ đăng ký Nghị định 64 của Chính phủ có cả đất trồng cây lâu năm, đất trồng cây hàng năm, đất màu, đất vườn tạp, đất thổ cư… Việc cơ quan chức năng chuyển đổi mục đích sử dụng đất chưa phù hợp với thực tế sử dụng đất. Văn bản của Sở TN-MT không phản ánh đúng thực tế, không có căn cứ quy định pháp luật.
Phó Chủ tịch UBND huyện Núi Thành - ông Trương Văn Trung kiến nghị UBND tỉnh thống nhất cho địa phương chỉnh lý lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp là đất rừng sản xuất sang loại đất trồng cây lâu năm. Đồng thời cho phép UBND huyện lập các hồ sơ, thủ tục thu hồi đất để điều chỉnh phương án BT-HT theo loại đất trồng cây lâu năm đối với các trường hợp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là loại đất rừng sản xuất đã được thu hồi, BT.
Chưa nhất quán
Qua thu thập hồ sơ quy hoạch sử dụng đất khu vực dự án Thaco, theo Quyết định số 48, ngày 30.10.2007 của UBND tỉnh phê duyệt kết quả rà soát quy hoạch 3 loại rừng thì toàn bộ diện tích trồng cây keo nằm trong phạm vi dự án được quy hoạch là đất rừng sản xuất. Còn Quyết định số 2462, ngày 9.8.2013 của UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn 2011 - 2020 thì có một phần diện tích dự án được quy hoạch là đất rừng sản xuất.
Theo Quyết định số 120, ngày 11.1.2017 của UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh bổ sung quy hoạch và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011 - 2020 thì diện tích 451ha nằm ngoài quy hoạch đất rừng sản xuất.
Tại Thông báo số 180, ngày 18.5.2021 của UBND tỉnh truyền đạt kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh, có nội dung thống nhất cho phép UBND huyện Núi Thành được điều chỉnh thông tin về loại đất trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho phù hợp với mục đích sử dụng đất hiện nay theo quy hoạch, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân.
Cần phải nhắc lại, tại cuộc họp ngày 25.5.2021 của Ban Chỉ đạo và tổ giúp việc về đẩy mạnh công tác BT - HT giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 – 2025, về vướng mắc trong thu hồi đất ở dự án Thaco, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh cho rằng, tỉnh đồng ý với đề xuất điều chỉnh của UBND huyện Núi Thành về điều chỉnh mục đích sử dụng đất.
Bởi từ năm 2017, khu vực 451ha phạm vi thực hiện dự án đã đưa ra khỏi quy hoạch 3 loại rừng, lẽ ra từ thời điểm đó huyện Núi Thành và các ngành chức năng của tỉnh tham mưu điều chỉnh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ đất rừng sản xuất sang đất trồng cây lâu năm.
Tuy nhiên, ngày 21.6.2021, Phó Giám đốc Sở TN-MT Nguyễn Trường Sơn có văn bản phúc đáp Báo cáo số 7.6.2021 của UBND huyện Núi Thành. Trong đó, sở này cho rằng, phần lớn nguồn gốc của 963 thửa đất thuộc diện thu hồi dự án Thaco theo Nghị định số 64 là rừng sản xuất (chiếm hơn 74,5%), trong khi đó số hộ đã nhận tiền BT bị ảnh hưởng bởi dự án là 508/558 hộ, số hộ chưa nhận tiền là 55/558 hộ (trong đó số hộ yêu cầu BT đất cây lâu năm là 27/558 hộ, chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng số các hộ bị ảnh hưởng của dự án là dưới 4,8%), nên việc điều chỉnh lại loại đất trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bìa đỏ) là chưa có cơ sở thực tiễn và pháp lý để xem xét, giải quyết. Sở TN-MT đề nghị huyện Núi Thành xác định loại đất để BT khi Nhà nước thu hồi đất đối với 963 thửa đất nông nghiệp trước đây được quy hoạch là rừng sản xuất tại Quyết định số 120, ngày 11.1.2017 của UBND tỉnh nay bị ảnh hưởng bởi dự án Thaco theo đúng quy định pháp luật đất đai hiện hành.
Như vậy, giữa Thông báo của UBND tỉnh truyền đạt kết luận của lãnh đạo tỉnh với cách giải quyết của cơ quan chức năng mà ở đây là Sở TN-MT chưa có sự nhất quán.