Kỳ vọng từ Nice

Thông tin từ UN News, UNOC3 quy tụ các nhà lãnh đạo thế giới, nhà khoa học, nhà hoạt động và giám đốc điều hành doanh nghiệp để giải quyết cuộc khủng hoảng đang gia tăng ở các đại dương trên thế giới: các rạn san hô bị tẩy trắng, trữ lượng cá suy giảm và nhiệt độ nước biển phá vỡ kỷ lục.

Minh chứng, tháng 4/2025, nhiệt độ bề mặt biển toàn cầu đạt mức cao thứ hai từ trước đến nay trong tháng đó, theo Dịch vụ biến đổi khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu. Trong khi đó, tình trạng san hô tẩy trắng rộng lớn nhất trong lịch sử đang lan rộng khắp vùng Caribe, Ấn Độ Dương và một số vùng của Thái Bình Dương.

Các rạn san hô - nơi nuôi dưỡng 1/4 các loài sinh vật biển và hỗ trợ hàng tỷ USD cho ngành du lịch và nghề cá đang biến mất, có thể gây ra tác động dây chuyền lên đa dạng sinh học, an ninh lương thực và khả năng phục hồi khí hậu.

Cạnh đó, đại dương tiếp tục hấp thụ hơn 90% nhiệt lượng dư thừa từ khí thải nhà kính - một dịch vụ toàn cầu có thể đang gần đến giới hạn của nó.

"Đại dương đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chưa từng có do biến đổi khí hậu, ô nhiễm nhựa, mất hệ sinh thái và tình trạng khai thác quá mức các nguồn tài nguyên biển" - ông Li Junhua - Phó Tổng Thư ký Liên hiệp quốc phụ trách các vấn đề kinh tế - xã hội đồng thời là Tổng Thư ký của UNOC3 phát biểu trước thềm hội nghị.

Do vậy, các cuộc đàm phán kéo dài một tuần tới kỳ vọng sẽ thông qua tuyên bố chính trị và công bố Kế hoạch hành động Nice Ocean - một nỗ lực nhằm phù hợp với quy mô của cuộc khủng hoảng và đẩy nhanh hành động để bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương.

Trên thực tế, thế giới từng đạt một số thỏa thuận mang tính bước ngoặt. Như vào năm 2022, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đạt thỏa thuận sâu rộng nhằm loại bỏ dần các khoản trợ cấp có hại thúc đẩy tình trạng đánh bắt quá mức, mang lại tia hy vọng hiếm hoi về quyết tâm đa phương bảo vệ đại dương.

Năm 2023, sau nhiều thập kỷ bế tắc, các quốc gia thông qua Hiệp ước về biển cả để bảo vệ sinh vật biển ở vùng biển quốc tế và hiện sẵn sàng có hiệu lực tại UNOC3.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng thế giới cần hành động mạnh mẽ hơn nữa và dựa vào các nguồn lực phù hợp để cứu lấy đại dương. Ví như, chi phí ước tính để bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái biển trong 5 năm tới là 175 tỷ USD mỗi năm nhưng chưa đến 10 tỷ USD được phân bổ từ năm 2015 đến năm 2019.

Những kỳ vọng trên cũng là trọng tâm của những gì hội nghị thượng đỉnh Nice đang hướng đến, như chủ đề của UNOC3 "Tăng tốc hành động và huy động tất cả các bên tham gia bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương", phản ánh sự thay đổi từ tuyên bố sang hành động.