Lạm dụng cháo dinh dưỡng

Hiện nay, không chỉ ở thành phố mà khu vực thị trấn, nông thôn xuất hiện khá nhiều xe hàng “cháo dinh dưỡng”. Mua cháo nấu sẵn sẽ tiết kiệm được thời gian cho cha mẹ,  nhưng chưa hẳn đã tốt cho sức khỏe của trẻ…

Cháo nhiều, dinh dưỡng ít

Buổi sáng bận rộn, không đủ thời gian để ninh cháo cho con, nhiều bà mẹ thường tìm đến hàng cháo dinh dưỡng, rất tiện lợi mà giá thành cũng phù hợp. Chỉ cần từ 7-10 nghìn đồng, bé đã có một bữa ăn mà cha mẹ không phải tốn nhiều công sức. Tuy nhiên, hàm lượng dinh dưỡng trong những tô cháo nấu sẵn thường không đảm bảo nhu cầu em bé đang trong giai đoạn phát triển. 

Điểm chung của những hàng cháo bán sẵn này thường có nồi cháo trắng ninh nhừ. Các loại thực phẩm như tôm, lươn, cá, thịt, rau xanh… được xay nhỏ để sẵn. Ai mua cháo loại gì, người bán sẽ cho cháo trắng, rau xanh, thịt cá… vào nồi và nấu lại với thời gian vài phút trên bếp gas du lịch. Nhiều phụ huynh dẫn trẻ nhỏ đến ăn tại hàng, có người còn tranh thủ mua mang về. Chị Lưu Thị Thu Thủy (khu dân cư số 6 phường Tân Thạnh, Tam Kỳ) cho rằng, mỗi bát cháo nấu sẵn với giá thành bình dân như vậy mới chỉ đủ lượng chứ khó đủ chất. “20 nghìn đồng một lạng thịt bò, cộng với tiền rau củ, gas, gạo… thì mới được một bát cháo cho em bé. Trong khi cũng với chừng ấy thịt bò phải bán được 6 - 7 suất cháo, mỗi suất 7 - 10 nghìn đồng. Như vậy mỗi bát cháo chỉ tương đương với miếng thịt bò 15 -20gram”, chị Thủy nhẩm tính.   

Cho trẻ ăn tại hàng cháo dinh dưỡng. Ảnh: LÊ QUÂN

Những điểm bán cháo tại Quảng Nam bài trí đơn giản và đảm bảo vệ sinh. Ngoài việc trang bị bàn ghế như những hàng ăn khác, nhiều cửa hàng còn trang trí đồ chơi bắt mắt để cha mẹ có thể dắt trẻ tới ăn dễ dàng. Ngoài tiêu chí dễ mua, giá rẻ, các hàng cháo dinh dưỡng còn tự quảng cáo thêm bằng bảng thực đơn phong phú như cháo bồ câu, gà ác, lươn, ếch… Nhưng theo một số phụ huynh có con nhỏ, sở dĩ các hàng cháo có thể quảng cáo như vậy vì tất cả thực phẩm đều được nấu chín và xay nhuyễn, khó có thể “định dạng” được đó là loại thực phẩm gì và chất lượng ra sao. “Tối đa 10 nghìn một bát cháo, trong đó cháo phải đến hơn 2/3, còn lại là thực phẩm khác. Mình rất ngờ vực về chất lượng của những hàng cháo này nên chưa bao giờ mua cháo dinh dưỡng nấu sẵn cho con” - chị Trần Thị Thanh Thảo, nhân viên Tòa án nhân dân tỉnh cho hay. 

Theo một chủ cửa hàng cháo nằm tại đường Nguyễn Thái Học (Tam Kỳ), gia vị chị hay nêm vào trong cháo là muối và đường để tăng độ đậm cho cháo. Hạt nêm đôi khi cũng được sử dụng để kích thích vị giác. Trong khi đó, theo các chuyên gia dinh dưỡng, cháo của trẻ em dưới 2 tuổi không nên nêm muối hoặc đường mà chỉ lấy vị từ nguyên liệu thực phẩm. Ngoài ra, trong cháo dinh dưỡng của bé, mẹ nên nêm vào chút nước mắm để cung cấp thêm canxi cho món cháo. Tuy nhiên, cháo dinh dưỡng nấu sẵn thường lấy khẩu vị của người lớn để làm “chuẩn” nên có vị mặn hơn, chẳng những không tốt cho thận em bé mà còn dẫn đến nguy cơ cao huyết áp về sau.

Không nên ăn thường xuyên

Cháo dinh dưỡng nấu sẵn tiện lợi về thời gian, nhiều món để lựa chọn, nhưng nếu cho bé ăn thường xuyên lại dẫn đến nguy cơ trẻ suy dinh dưỡng. Theo các bác sĩ của Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.Hồ Chí Minh), cháo chế biến bên ngoài có vị ngon, trẻ thích ăn, thậm chí ăn nhiều nhưng lại không lên cân. Các vi khuẩn E.Coli, Coliforms, Cl.perfringens, B.cereus sẽ xuất hiện trong cháo nếu khâu chế biến, nguồn nước, dụng cụ, con người không đảm bảo vệ sinh. Các vi khuẩn trên là nguyên nhân gây ngộ độc đường ruột, rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng hấp thu lâu dài khiến trẻ bị suy dinh dưỡng.  Việc sử dụng nguyên liệu (gạo, rau củ, quả…) bị nấm mốc cũng gây rối loạn tiêu hóa, lâu dần có thể gây ung thư.  Không loại trừ nhiều hàng cháo sử dụng chất phụ gia để tạo độ sánh, tạo màu, tạo mùi cho cháo. Điều này khiến thực trạng năng lượng, chất đạm, chất béo cung cấp không đủ cho nhu cầu của trẻ, dẫn đến hiện tượng suy dinh dưỡng.

Thêm vào đó, thức ăn sơ chế sau 2 tiếng ở điều kiện nóng ẩm sẽ nhiễm khuẩn nếu không bảo quản tốt, ngoài ra một số vi khuẩn độc hại lại không bị hủy bởi nhiệt độ. Do đó, mặc dù cháo được hâm nóng với thức ăn sơ chế vẫn có thể gây ngộ độc. Không loại trừ khả năng người bán cháo dinh dưỡng sử dụng nguồn tôm, cua, cá, thịt rau đã sơ chế còn dư của ngày hôm trước, hoặc lấy nguồn nguyên liệu không rõ nguồn gốc. Chưa kể, các “tiệm bán cháo” này đặt ở vỉa hè, không có sự kiểm soát của cơ quan chức năng về  an toàn vệ sinh thực phẩm, về dư chất dinh dưỡng…

Trẻ rất cần được ăn đủ chất dinh dưỡng, tạo đà phát triển sau này. Cha mẹ nên cân nhắc kỹ lưỡng để trẻ nhỏ có được những bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng nhất.

LÊ QUÂN