(QNO) - Chiều 7/2, tại Seoul, Hàn quốc, Tòa án Seoul đã xét xử phiên sơ thẩm vụ án nguyên đơn Nguyễn Thị Thanh kiện chính phủ Hàn Quốc về việc quân đội Đại Hàn đã gây ra cái chết của 5 người trong gia đình bà và 74 thường dân trong vụ thảm sát Phong Nhị tại làng Phong Nhị, phường Điện An (thị xã Điện Bàn) vào năm 1968.
Đơn kiện được nộp lên tòa án Seoul vào tháng 4 năm 2020. Sau 3 năm với nhiều chuyến đi lại giữa Hàn Quốc và Việt Nam của các luật sư và nhân chứng, và sau nhiều lần bị hoãn vì dịch Covid-19, hơn 10 phiên tranh tụng đã được tổ chức và hàng chục cuộc họp báo được tiến hành.
Tại phiên tòa sơ thẩm, lời phán quyết được đưa ra từ chánh án Park Jin- soo: bị đơn - chính phủ Hàn Quốc phải bồi thường thiệt hại do quân đội Hàn Quốc thảm sát thường dân làng Phong Nhị trong chiến tranh Việt Nam.
Theo ước tính có 9 ngàn nạn nhân đã chết trong các vụ thảm sát do lính Đại Hàn gây ra ở các tỉnh miền Trung trong chiến tranh Việt Nam.
Đây là phán quyết đầu tiên thừa nhận trách nhiệm của Chính phủ Hàn Quốc đối với các vụ thảm sát thường dân trong chiến tranh Việt Nam, trong một phiên tòa được truyền thông Hàn Quốc gọi là “phiên tòa lịch sử”, và được công luận Hàn Quốc đặc biệt quan tâm vì có thể là tiền đề để các nạn nhân khác sẽ tiếp tục kiện trong tương lai.
Theo luật sư Jaesung Lim, bản án sơ thẩm này mang ý nghĩa đột phá trong lịch sử tư pháp Đại Hàn Dân Quốc: lần đầu tiên một tổ chức chính thống ở Hàn Quốc (quân đội) buộc phải thừa nhận đã thảm sát thường dân trong chiến tranh Việt Nam, từ trước đến nay các vụ án hình sự xảy ra ở nước ngoài khác mới chỉ ghi nhận những hành vi phạm pháp của cá nhân.
Bà Nguyễn Thị Thanh – nguyên đơn của vụ kiện không giấu nổi niềm vui khi nhận được tin thắng kiện từ Seoul: “74 linh hồn nạn nhân thảm sát Phong Nhị đã theo phù hộ cho tôi trong vụ kiện này, bây giờ họ đã được an ủi. Xin cảm ơn các luật sư và những người dân Hàn Quốc đã đồng hành cùng tôi suốt ba năm qua. Tôi rất vui mừng.”
Vụ kiện cũng góp phần thúc đẩy Quốc hội Hàn Quốc đưa ra đạo luật điều tra các vụ thảm sát thường dân trong chiến tranh Việt Nam.