Lãng phí nhiều công trình nước sạch

(QNO) - Toàn tỉnh hiện có 545 công trình nước sạch được đầu tư xây dựng, nhưng có đến hơn 200 công trình hoạt động hiệu quả thấp hoặc không hoạt động gây lãng phí, trong khi người dân thì mòn mỏi chờ nước sạch.

Công trình nước sạch tại xã Đại Minh (Đại Lộc) được đầu tư xây dựng vào năm 2013, nhưng xây xong không hoạt động được. Ảnh: THANH THẮNG

Mỗi ngày bà Nguyễn Thị Tư (57 tuổi, thôn Quảng Huệ, xã Đại Minh, Đại Lộc) phải dậy thật sớm ra giếng nước đầu làng chờ lấy nước. Bà Tư tâm sự, cả thôn Quảng Huệ có gần chục cái giếng nước nhưng hầu hết đã bị cạn, một số giếng còn lại thì nhiễm phèn không thể sử dụng. Hiện nay cả thôn chỉ có một giếng làng còn nước.

“Trước đây trên địa bàn xã cũng có xây dựng một công trình nước sạch, bà con vui mừng lắm. Ai ngờ sau khi xây dựng, công trình này bỏ hoang cỏ mọc um tùm. Dùng nước từ giếng đào thì không đáp ứng đủ cho 100 hộ, người dân phải mua thêm nước bình về sử dụng” - bà Tư nói.

Ông Phan Năm - Chủ tịch UBND xã Đại Minh cho biết, năm 2013 xã triển khai dự án xây dựng nhà máy nước sạch. Trước khi triển khai thì ban quản lý dự án đã kiểm tra mẫu nước và thấy đạt. Tuy nhiên lúc hoàn thành đưa đường ống vào và bơm nước lên thì nguồn nước lại không đảm bảo, không sử dụng được nên công trình đành phải dừng lại, bỏ không đến nay.

Nhiều công trình nước sạch bỏ hoang trong khi người dân phải sử dụng nước nhiễm phèn để sinh hoạt. Ảnh: THANH THẮNG

Theo Chi cục Thủy lợi Quảng Nam, hiện nay toàn tỉnh có 545 công trình nước sạch được đầu tư xây dựng, tập trung ở vùng nông thôn. Trong đó 85 công trình sử dụng hiệu quả, 238 công trình hiệu quả trung bình, 222 công trình sử dụng hiệu quả thấp hoặc không hoạt động. Có 472 công trình do UBND cấp xã quản lý, khai thác.

Ông Trương Xuân Tý - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Quảng Nam cho biết, đa số công trình cấp nước ở các huyện miền núi hoạt động không bền vững. Nguyên nhân chủ yếu là do công tác quản lý sau đầu tư chưa phù hợp; quy chế quản lý, sử dụng, bảo vệ, duy tu sửa chữa, nâng cấp công trình chưa đặt ra; hiệu suất hoạt động của công trình cấp nước tập trung thấp, không thu phí sử dụng, tỷ lệ thất thoát nước cao; ảnh hưởng của thiên tai tác động khiến công trình nhanh xuống cấp. Đối với công trình không phát huy hiệu quả, ngoài các nguyên nhân trên, còn do việc khảo sát đánh giá nguồn nước chưa được chặt chẽ, không đủ nước để xử lý...

Người dân sống gần công trình nước sạch tại xã Bình Định Bắc (Thăng Bình) phải chở nước từ nơi khác về sinh hoạt. Ảnh: THANH THẮNG

Theo ông Tý, thời gian tới Chi cục Thủy lợi Quảng Nam sẽ rà soát lại những công trình hoạt động kém hiệu quả hoặc không hoạt động để có phương án cụ thể khắc phục. Đối với các công trình bị ô nhiễm nguồn nước sẽ xem xét mức độ ô nhiễm, nguồn gốc ô nhiễm, đánh giá quy mô công trình. Trong đó nếu thấy công trình còn hoạt động hiệu quả thì nghiên cứu đầu tư giải pháp công nghệ mới để xử lý và sử dụng. Nếu công trình bị ô nhiễm nặng, không còn khả năng vận hành thì chuyển sang thanh lý và tìm giải pháp công trình khác để thay thế.

“Đối với những công trình hư hỏng nhẹ, người dân vẫn có nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt thì có kế hoạch sửa chữa, xây dựng quy chế quản lý, vận hành. Trong đó đặc biệt quan tâm quy chế quản lý, khai thác, dù là công trình tự chảy hay bơm dẫn cũng phải có người điều hành, quản lý, vận hành đúng kỹ thuật, người hưởng lợi có trách nhiệm đóng góp vào chi phí khai thác” - ông Tý nói.

THANH THẮNG