"Lão mai"

Mỗi độ tết đến, cả khu 8, thị trấn Ái Nghĩa (Đại Lộc) rực vàng sắc mai. Hỏi chuyện chơi mai, trồng mai ở xứ này, ai cũng chỉ đến nhà ông Ba The. Vườn mai nhà ông nhiều nhất và ông cũng là người trồng mai lâu đời nhất ở đây.

Ông tên Bùi Đình Châu nhưng mọi người thường gọi ông bằng tên thân mật là Ba The. Ông kể, những năm 50 của thế kỷ trước, khi vừa lập gia đình, ông bắt đầu trồng mai. Cả khu 8 của thị trấn này nhà nào cũng có mai. Nhà ít, trồng vài ba cây; nhà nhiều, có cả trăm gốc. Điều đặc biệt là người dân ở đây ít trồng mai kiểng, mai thế mà chủ yếu để mai phát triển tự nhiên.

Ông Ba The bên vườn mai của mình. Ảnh: C.Nữ

Ông Ba The kể, ngày đó trồng mai cũng chẳng phải do đam mê, đấy chỉ là cách để chăm lo cuộc sống gia đình. Nhưng rồi, khi cùng hoa mai vượt qua dặm dài cơm áo, trải qua những cái tết thanh bần cùng sắc hoa vàng ấm áp đặc trưng, ông yêu và “si mê” hoa mai lúc nào không hay. Cây mai nhiều tuổi nhất vườn nhà ông được trồng sau giải phóng, giờ đã là cổ thụ, có nhiều người dạm mua nhưng ông không bán, vì đó là tri kỷ, là chứng nhân suốt cuộc mưu sinh của gia đình ông... Năm nay, khi đã ở ngưỡng tuổi 85, sức khỏe yếu, mắt mờ và dù đã giao vườn mai cho con trai chăm sóc nhưng hằng ngày ông vẫn ra vào vườn thăm mai, xem đó như một thú vui của tuổi già. “Tôi chưa thấy trồng cây nào ít đầu tư và ít tốn công chăm sóc mà hiệu quả kinh tế như cây mai. Mỗi năm chỉ tốn vài ngày lặt lá là xong. Nếu có thời gian rảnh thì chăm chút, uốn tỉa thêm một chút. Mai chủ yếu bị sâu đục thân, theo dõi và phun thuốc kịp thời sẽ diệt dễ dàng” - lời ông Ba The. Trồng mai lâu năm nên có thêm kinh nghiệm để chăm mai trổ đúng tết. Tùy theo thời tiết mà lặt lá mai sớm hay muộn. Thường thì trước tết một tháng, ông thuê khoảng 30 nhân công lặt lá mai trong vòng vài ba ngày. Riêng năm nay thời tiết bất lợi, dù chưa lặt lá nhưng mai vẫn có nguy cơ trổ sớm.

Ông Ba The nhẩm tính, một cây mai bán với giá vài triệu đồng, mỗi năm một sào mai cho thu nhập khoảng 30 - 40 triệu đồng. Với gần 1,5 sào đất vườn, ông trồng hơn 200 gốc mai. Mỗi cái tết, ông bán chỉ vài chục gốc. Dù là mai tự nhiên nhưng cây có thế đẹp, bán vẫn được giá. Theo ông Nguyễn Thế Anh, một người chuyên buôn bán hoa mai ở Đà Nẵng, mai ở các tỉnh khác - nhất là Bình Định, cũng nhiều nhưng nhiều khách hàng thích chơi mai tự nhiên ở Đại Lộc. Trong khi đó, ông Ba The bảo, quan niệm cây mai đẹp mỗi người mỗi khác. Có người nhất định phải chơi mai 5 cánh; có người cho rằng mai càng nhiều cánh càng quý. Bởi vậy, mai của gia đình ông Ba The, của cả khu 8 luôn nhiều cỡ tuổi, nhiều chủng loại... Để rồi, tầm 20 tháng Chạp âm lịch trở đi, những người buôn bán hoa, những vị khách yêu mai muôn phương lại kéo nhau tìm về làng mai khu 8. Họ ghé đến hầu hết vườn mai ở đây để ngắm, để chọn, để mua và còn để hỏi nhau: “Ghé vườn “lão mai” Ba The chưa?...”. Cứ thế, cả khu 8 thị trấn Ái Nghĩa lại rộn ràng bước chân người, làng mai trở nên nhộn nhịp như chợ hoa ngày tết...

CHÂU NỮ