Lì xì mừng tuổi

Thú thực, tôi không rõ phong tục lì xì mừng tuổi cho trẻ con nhân đầu năm mới có tự bao giờ? Có điều, ngày xưa lì xì mừng tuổi là sự cầu chúc may mắn, là nét đẹp văn hóa; còn ngày nay nó đã nhuốm màu thực dụng khiến mỹ tục dần mất đi ý nghĩa tốt đẹp. Do mỗi thời mỗi khác? Do kinh tế thị trường tác động nên tất cả được quy thành tiền? Công việc đầu tiên của trẻ con ngày nay khi nhận phong bao lì xì là mở ngay ra xem tờ tiền có mệnh giá cao hay thấp mà thể hiện niềm vui hay... nỗi thất vọng tràn trề không thể giấu vào đâu được trên khuôn mặt!

Khác với trẻ con ngày nay, trẻ con ngày xưa được ông bà, cha mẹ giảng giải cho nghe về ý nghĩa của chiếc phong bao lì xì mừng tuổi khi xuân về tết đến. Tiền đựng trong phong bao chỉ mang ý nghĩa tượng trưng cho sự may mắn nên giá trị của nó ít hay nhiều là điều không quan trọng. Phong bao màu đỏ có chữ Phúc Lộc Thọ được trẻ con nâng niu gìn giữ như một thứ “hàng hiếm” để ra Giêng chơi ô ăn quan, hoặc buôn bán hàng với nhau. Trẻ con ngày xưa cũng được ông bà, cha mẹ dặn dò khi cô dì, chú bác… hoặc bạn bè thân thiết của mẹ cha đến chơi nhà ba ngày xuân ngày tết, tặng phong bao lì xì thì phải vòng tay cảm ơn và tuyệt đối không được mở ngay ra xem tờ tiền trong đó. Như thế là mất lịch sự, là thiếu văn hóa ứng xử. Được bảo ban chu đáo, vì thế trẻ con ngày xưa hồn nhiên đợi xuân về tết đến để “đi khoe áo mới” mà thôi!

Ngày nay, hầu hết các bậc cha mẹ chỉ lo đầu tư cho con cái học hành thật giỏi, còn mọi thứ khác chẳng mấy quan tâm. Và trẻ con ngày ngay cũng sớm biết tiêu tiền nên coi trọng đồng tiền hơn. Tết đến xuân về “đi khoe áo mới” là chuyện nhỏ, điều mà trẻ con mong đợi nhất là tiền mừng tuổi. Khi nhận phong bao lì xì, chúng cảm ơn xong là xé ngay phong bao trước mặt cô dì, chú bác, hoặc bạn bè thân thiết của mẹ cha, lấy tiền ra xem. Nhiều, hớn hở cười vui. Ít, xị ngay mặt xuống. Thái độ của chúng khiến người tặng phong bao lì xì cảm thấy lúng túng “mất mặt” với gia chủ. Trẻ con ngày nay mong nhận được thật nhiều tiền mừng tuổi để làm gì? Tìm hiểu, tôi được biết, không ít cháu sử dụng tiền vào mục đích chẳng hay ho chút nào. Trẻ lớn lấy tiền đánh bạc dưới hình thức tôm cua bầu cá; trẻ nhỏ lấy tiền vào các tiệm Internet chơi game suốt ngày.

Thời thế đổi thay. Không ít bậc làm cha làm mẹ cũng coi trọng giá trị tờ tiền trong phong bao lì xì mừng tuổi cho con trẻ nhân ngày xuân ngày tết. Có người chẳng cần úp mở nói toạc trên báo mạng rằng, ai cho con tôi 20 nghìn đồng, tôi sẽ cho lại con họ gấp 10 lần như thế! Bởi ngày nay, mọi giá trị đã khác với ngày xưa… May mà ý kiến nhuốm màu thực dụng ấy chỉ là thiểu số. Bởi có người thu nhập bình quân 70 triệu đồng/tháng nhưng vẫn lì xì mừng tuổi cho con trẻ 20 nghìn đồng. Và phần đông cư dân mạng đồng tình với ý kiến không nên tạo điều kiện cho con trẻ tập tành đánh bạc hoặc ngồi chơi game suốt ngày bằng cách cho chúng thật nhiều tiền lì xì mừng tuổi…

NGUYỄN ĐÔNG AN