Lo sạt lở bờ sông, cửa biển

Với một vùng đất có nhiều mương lạch, sông ngòi, lại nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn thông ra cửa biển, TP.Hội An là nơi sẽ chịu nhiều tác động khi diễn biến thời tiết ngày càng cực đoan.

Biển Cửa Đại tiếp tục bị xâm thực

Dù vào đất liền đã suy yếu nhưng cơn bão số 4 vừa qua đã làm cho vùng biển của Hội An tiếp tục bị xâm thực nặng nề. Từ chỗ chỉ sạt lở chủ yếu ở bờ biển Cửa Đại trong các mùa mưa bão trước đây thì nay, mưa to, sóng lớn đã làm cho khu vực bờ biển khối Tân Mỹ, phường Cẩm An sạt lở mới khoảng 300m chiều dài, mặt ngang xâm thực khoảng 20m, với vực sâu hơn 2m. Ngay lập tức, thành phố đã phải huy động nhân lực, phương tiện, vật tư ứng phó, tiến hành kè gia cố, tạm thời ngăn chặn việc xâm thực sâu đối với vùng bờ biển ở khối Tân Mỹ.

Không chỉ xói lở ở biển Cửa Đại mà vùng biển khối Tân Thịnh, phường Cẩm An, TP.Hội An cũng đã bị xâm thực, xói lở khoảng 300m. Ảnh: MINH VŨ

Quyết tâm của Hội An là bằng mọi giá phải tiến hành kè chắn cho được vùng bờ biển này, không để vùng xâm thực mở rộng, lan sâu vào đất liền. Ông Nguyễn Thế Hùng - Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An cho biết, cơn bão số 4 vừa qua đã làm lở và xâm thực thêm hơn 600m bờ biển ở đoạn cuối địa phận phường Cửa Đại và khối Tân Mỹ, phường Cẩm An. Trong khi chờ phê duyệt về mặt kỹ thuật của Tổng cục Thủy lợi để triển khai thi công giai đoạn 2 của dự án chống sạt lở bờ biển khẩn cấp đã được phê duyệt từ năm 2015 thì trước mắt thành phố thực hiện một số biện pháp xử lý truyền thống, đó là đóng cọc tre bên ngoài, dùng các túi lớn để đổ cát bên trong, dùng bao tải địa bên ngoài và đổ cát trả lại các vị trí sạt lở ở hai điểm sạt lở mới. Trước mắt không để biển xâm thực sâu hơn vào trong đất liền. Nếu không xử lý một cách kịp thời như vậy thì nguy cơ biển lấn sâu vào đất liền là điều chắc chắn nên bằng mọi cách trong điều kiện khả năng của mình, thành phố sẽ tập trung giải quyết trong thời gian nhanh nhất.

Dù đã có nhiều hội thảo tìm giải pháp giữ bờ, bãi lâu dài, bền vững cho vùng biển Cửa Đại nhưng ở thời điểm thiên tai ập đến ngẫu nhiên như cơn bão số 4 vừa qua thì việc ứng dụng các giải pháp của chuyên gia cũng khó phát huy hiệu quả. Việc giải quyết, khắc phục hậu quả mưa bão vẫn do thành phố chủ động hoàn toàn. Theo bà Nguyễn Thị Vân - Trưởng phòng Kinh tế, Phó ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn TP.Hội An, về lâu dài, địa phương rất cần sự chung tay, góp sức của cộng đồng doanh nghiệp ven biển, để không chỉ thực hiện các giải pháp cấp bách, tình thế khi thiên tai ập đến mà còn phải gìn giữ bờ, bãi lâu dài ở những địa điểm chưa bị xâm thực, sạt lở. Bà Vân nói:  “Về vấn đề sạt lở kè biển đoạn còn lại, trong điều kiện kinh tế của tỉnh và trung ương còn khó khăn, chúng tôi dự kiến đề nghị thành phố huy động các doanh nghiệp, các khách sạn ven biển chủ động triển khai. Chúng ta làm kè mềm với mục tiêu là giữ bãi chứ không riêng gì giữ bờ. Vì từ khách sạn Palm Garden lên tới biển An Bàng (phường Cẩm An) hiện nay còn bãi biển. Do đó chúng ta nên tùy điều kiện từng chỗ mà có biện pháp xây dựng phù hợp. Bờ biển có nguy cơ bị mất bãi trước, do đó phải vận dụng cách làm phù hợp, vừa giữ bờ và vừa tái tạo bãi trở lại”.

Bờ sông sạt lở

Song song với tình trạng mở rộng vùng xâm thực từ biển Cửa Đại đến khu vực bờ biển Cẩm An, mùa mưa bão này, Hội An còn phải đối mặt với nỗi lo tương tự, đó là sạt lở ở một số khu vực ven sông Thu Bồn, đoạn chảy qua các địa phương như Cẩm Kim, Cẩm Nam, Thanh Hà. Ở thôn Phước Thắng (xã Cẩm Kim), nhiều người dân tỏ ra lo lắng, bởi trong gần chục năm trở lại đây, sông Thu Bồn đã ngọam sâu vào bãi bồi hơn 50m đất, nhất là khi ở một số đoạn bờ nơi khác được kè chắn thì dòng nước lũ chuyển hướng, xoáy sâu vào phía bờ sông nơi này. Phía giáp ranh bên cạnh (thôn Triêm Tây, xã Điện Phương, Điện Bàn) cũng đã thử nghiệm trồng dừa nước để ngăn sạt lở nhưng dừa chậm phát triển, nhiều khả năng không phù hợp với nền đất cát sông.

Trong những ngày này, lượng mưa lớn và nguồn nước từ thượng nguồn đổ về đục ngầu đã làm cho vết lở ở ven sông đoạn qua thôn Phước Thắng ngày càng mở rộng thêm. Ông Huỳnh Tấn Lộc, một người dân ở đây lo lắng:  “Cái vùng ni sạt lở là nó đe dọa toàn xã chứ không riêng chi mình thôn Phước Thắng, nhưng trước mắt là thôn Phước Thắng chịu trước. Thứ hai là nó xuống cái nghĩa địa của xã Cẩm Kim. Cái thứ 3 là có thể xuống phá luôn cái hồ nước của toàn xã. Nhờ cái hồ nước nớ mà Cẩm Kim mới sản xuất nông nghiệp được. Còn chưa kể sạt lở phá nhiều thứ khác nữa. Nếu không được kè bờ sông này thì thật nguy hiểm. Mỗi mùa mưa lũ thì lở mấy chục mét chiều sâu, mất hết đất Cẩm Kim. Vì đã có một số bờ ở vùng khác được kè cứng, nên nước lũ cứ húc về đây, xói hết bờ ra sông, nay sông càng ngày càng rộng mênh mông”.

Thời gian gần đây, Hội An đã được Trung ương đầu tư gần 150 tỷ đồng để kè 780m bờ sông Hoài, đoạn từ Chùa Cầu đến cầu Cẩm Nam. Công trình này đã đáp ứng niềm mong đợi của cán bộ và nhân dân thành phố trong việc bảo vệ vành đai địa chất ven sông, giảm tránh tác hại của của biến đổi khí hậu đối với khu phố cổ. Tuy nhiên, với hệ thống sông Thu Bồn và vành đai cửa biển bao quanh, Hội An vẫn chưa hết những nỗi lo, trong đó nỗi lo lớn phải kể đến đó là tình trạng xói lở ven sông, cửa biển. Bởi các công trình này luôn đòi hỏi yêu cầu về kỹ thuật và kinh phí đầu tư lớn, nhiều khi vượt xa khả năng của địa phương.

LÊ HIỀN