Bốn mươi năm trước, nhằm đáp ứng yêu cầu cách mạng giai đoạn cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, thực hiện quyết định của Quân khu 5 và được Bộ Quốc phòng chuẩn y, ngày 22.12.1974, Trung đoàn Pháo binh 368, trực thuộc Sư đoàn 2 (tiền thân của Lữ đoàn Pháo binh 368 ngày nay) được thành lập tại thôn Tân Thuận, xã Sơn An, huyện Hiệp Đức. Trong trận đầu ra quân đánh vào cứ điểm 211 ngày 18.3.1975, đơn vị đã diệt 10 khẩu pháo 105mm và 4 khẩu cối, phá sập toàn bộ hệ thống công sự, hầm hào, sở chỉ huy của địch. Kế thừa và phát triển nghệ thuật chiến đấu pháo binh, đưa pháo “lên cao, vào gần, bắn trúng, đúng thời cơ”, từ ngày 21 đến 29.3.1975, trung đoàn liên tục di chuyển đội hình chiến đấu từ Quảng Nam ra Đà Nẵng, kịp thời chi viện hỏa lực chính xác hiệu quả cho các trung đoàn bộ binh tiêu diệt Sư đoàn 2 ngụy, góp phần giải phóng thị xã Tam Kỳ và TP.Đà Nẵng. Ngày 11.4.1975 chấp hành mệnh lệnh của Bộ Tổng Tư lệnh, trung đoàn cử một bộ phận gồm 2 khẩu ĐKZ 75mm, 2 khẩu cối 82 mm và 4 khẩu pháo phòng không 12,7mm tham gia làm nhiệm vụ giải phóng quần đảo Trường Sa.
Xe, pháo của Lữ đoàn Pháo binh 368 luyện tập cơ động sẵn sàng chiến đấu. Ảnh: NGỌC DIỆP |
Sau Đại thắng Mùa Xuân 1975, trung đoàn bắt tay vào củng cố xây dựng lực lượng, huấn luyện nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật và tham gia khắc phục hậu quả chiến tranh, khai thông sông Bà Rén, khôi phục tuyến đường sắt Bắc - Nam. Tiếp đó, đơn vị trải qua gần 7 năm tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nguyên, Tây Nam và làm nhiệm vụ quốc tế giúp bạn Campuchia, được Nhà nước tặng thưởng nhiều huân chương, huy chương các loại.
Ngày 1.7.1991, trung đoàn được biên chế 2 tiểu đoàn, mỗi tiểu đoàn gồm 2 đại đội và tách khỏi Sư đoàn 2, trực thuộc Bộ Tư lệnh Quân khu 5. Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Thường vụ Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu 5, sự đùm bọc, giúp đỡ của cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân trên địa bàn đóng quân, đơn vị đã nỗ lực vươn lên, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Từ năm 1993, đơn vị liên tục đạt Đảng bộ trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện. Ngày 13.3.2008, Trung đoàn vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Năm 2013, trung đoàn được tổ chức lại thành Lữ đoàn Pháo binh 368.
Trải qua 40 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, Lữ đoàn Pháo binh 368 đã xây đắp tinh thần “trung thành vô hạn với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân”, “gắn bó máu thịt với nhân dân”, tô thắm truyền thống Binh chủng Pháo binh “chân đồng, vai sắt, đánh giỏi, bắn trúng”. Ra đời đúng vào ngày truyền thống của Quân đội nhân dân Việt Nam, thấm nhuần phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Pháo binh 368 hôm nay đang tiếp bước xây dựng đơn vị phát triển đi lên, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Tổ quốc, nhân dân và các thế hệ cha anh đi trước, xứng đáng với tầm vóc đơn vị anh hùng trong thời kỳ mới.
NGỌC DIỆP