Lúa nước trời... kêu trời

Những ngày gần đây, nông dân trên địa bàn huyện Quế Sơn tiến hành thu hoạch rộ lúa đông xuân 2015 - 2016 trên các chân ruộng không chủ động nước tưới. Thực tế cho thấy, vụ này, lúa nước trời ở nhiều địa phương của huyện bị mất mùa nghiêm trọng…

CÓ mặt trên cánh đồng Beo thuộc thôn Phước Thượng của xã Quế Thuận, chúng tôi thấy không khí lao động diễn ra hết sức khẩn trương. Vừa trút mấy mủng lúa tươi vào bao, bà Nguyễn Thị Cư - người dân địa phương cho hay, cuối tháng 11 năm ngoái bà bắt tay vào việc làm đất, ngâm ủ giống rồi triển khai gieo sạ 3 sào lúa của mình bằng loại giống Thiên ưu 8 và OM 4900. Thời kỳ đầu, thấy ruộng lúa xanh mơn mởn, bà Cư phấn khởi và hy vọng sẽ có một mùa bội thu. Thế nhưng, khi cây lúa bước vào giai đoạn làm đòng, trổ bông thì gặp trời mưa lạnh kéo dài, dẫn đến hiện tượng lem lép - thối hạt xảy ra trên diện rộng. Không chỉ vậy, bệnh đạo ôn lá và đạo ôn cổ bông cũng bùng phát mạnh khiến năng suất lúa giảm rất nhiều so với các vụ trước. Bà Cư than phiền: “Đến hôm nay, gia đình tôi đã cơ bản thu hoạch xong 3 sào lúa nước trời này. Thực tế cho thấy, năng suất bình quân mỗi sào chỉ đạt chừng 50kg lúa khô, giảm gần 110kg so với cùng vụ sản xuất năm ngoái. Đây là mùa lúa cho sản lượng thấp nhất từ trước đến nay”.

Nông dân Quế Sơn mất mùa lúa nước trời. Ảnh: HOÀI NHI

Ngược về xứ đồng Cây Trâm của thôn Phước Thành thuộc xã Quế Thuận, đâu cũng nghe tiếng thở dài của nhà nông. Nghỉ tay uống ngụm nước chè xanh, bà Nguyễn Thị Như Hương cho biết, ngoài việc thời tiết diễn biến hết sức phức tạp thì nguồn nước tưới thiếu hụt trầm trọng là nguyên nhân dẫn đến mất mùa nghiêm trọng trong vụ sản xuất lúa đông xuân này. Bà Hương nói: “Đông xuân năm nay tôi canh tác 2 sào lúa bằng loại giống Thiên ưu 8. Bây giờ thu hoạch, năng suất bình quân 1 sào chỉ đạt 110kg lúa khô, so với vụ đông xuân năm ngoái thì giảm không dưới 60kg. Mùa màng thất bát, nguy cơ thiếu gạo ăn trong thời gian tới là điều chắc chắn sẽ xảy ra, bởi vụ sản xuất hè thu 2016 sắp đến đang đứng trước hàng loạt khó khăn, nhất là tình trạng khô hạn nhiều khả năng sẽ diễn ra hết sức khốc liệt”.
Trao đổi với phóng viên Báo Quảng Nam vào trưa hôm qua 5.4, ông Lê Hữu Châu - Phó phòng NN&PTNT Quế Sơn cho biết, vụ đông xuân 2015 - 2016 này nông dân trên địa bàn huyện xuống giống tổng cộng 3.793ha lúa, trong đó có 2.937ha lúa chủ động nguồn nước tưới và 856ha lúa phụ thuộc vào nước trời. Theo ông Châu, số diện tích lúa nước trời vừa nêu tập trung chủ yếu tại các xã Quế Cường, Phú Thọ, Quế Thuận, Quế Châu, Quế Minh, Quế Hiệp, Quế Phong, Quế An, Quế Long. “Tính đến thời điểm này, nông dân ở những địa phương vừa nêu đã cơ bản thu hoạch xong 856ha lúa nước trời đó. Nếu như đông xuân năm trước năng suất lúa nước trời bình quân toàn huyện đạt 47 tạ/ha thì vụ này chỉ đạt 28,2 tạ/ha, giảm 18,8 tạ/ha. Nguyên nhân chính khiến lúa nước trời tại hàng loạt nơi của Quế Sơn mất mùa nghiêm trọng là do thời gian qua rét lạnh kéo dài nhiều đợt làm cây lúa sinh trưởng và phát triển kém. Đặc biệt, khi hầu hết chân ruộng trổ đòng rộ thì dính phải mưa nên quá trình thụ phấn diễn ra khó khăn, dẫn tới tình trạng lem lép - thối hạt trên diện rộng. Ngoài ra, nhiều loại sâu bệnh nguy hiểm như đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, rầy nâu, rầy lưng trắng… cũng liên tục tấn công với mức độ gây hại ngày càng nặng” - ông Châu nói.

HOÀI NHI