Thời điểm này là vụ chính mùa thu hoạch lòn bon tại Tiên Phước. Năm nay, thời tiết diễn biến bất lợi khiến các vườn lòn bon ít đậu quả, nhiều vườn có nguy cơ mất trắng.
Vài đợt mưa tháng 7 đã giúp 2 sào lòn bon của gia đình ông Triệu Tấn Thông (thôn Hội Lâm, xã Tiên Châu, Tiên Phước) tươi xanh trở lại, thế nhưng hầu như không có cây nào đậu quả. Vào thời điểm này năm ngoái, vườn lon bon nhà ông đã sai trái, cho sản lượng trên 3 tấn, nhưng năm nay, vườn cây gần như mất trắng. Ông Thông chỉ tay lên những cây lòn bon lèo tèo vài chùm quả sau nhà, cho biết: “Do khô hạn liên tục nên lòn bon ít ra hoa. Khi ra hoa lại gặp gió tây nam nên hoa rụng hết, không đậu trái. Mấy năm trước được mùa, gia đình tôi thu nhập khoảng 45 - 50 triệu đồng, nhưng năm nay mất trắng rồi”.
Ông Triệu Tấn Thông bên gốc lòn bon không trái trong vườn nhà. Ảnh: L.L |
Cũng như ông Thông, vườn lòn bon của chị Nguyễn Thị Tuyết Nhung (thôn Hội Sơn, xã Tiên Châu) cũng ít kết quả. Thời tiết nắng nóng và tình hình khô hạn kéo dài khiến khu vườn từng mang lại thu nhập 50 - 100 triệu đồng giờ chỉ còn lại những thân cây ra hoa lác đác. Mất đi nguồn thu, kinh tế gia đình chị Nhung gặp nhiều khó khăn. “Năm nay lòn bon ra chuỗi hoa lác đác, không quá một phần 10 số gốc. Mất mùa nên người trồng lòn bon Tiên Phước gặp rất nhiều khó khăn vì không có thu nhập trang trải trong cuộc sống, vừa không có kinh phí để chăm sóc lại vườn” - chị Nhung nói.
Tiên Phước có trên 240ha lòn bon, trong đó 120ha cho quả thường xuyên, giúp nhiều hộ làm vườn có nguồn thu nhập từ 10 triệu đồng/vụ trở lên. Tuy nhiên, năm nay do thời tiết không thuận lợi nhiều nơi mất mùa lòn bon như Tiên Châu, Tiên Lãnh, Tiên Mỹ và Tiên Kỳ. Sau khi ra hoa, thời tiết lý tưởng để lòn bon đậu quả là có mưa trong khoảng tháng 4 - 6. Nắng nóng, khô hạn kéo dài từ đầu năm đến nay, chu kỳ sinh trưởng của lòn bon bị ảnh hưởng nên cây không thể ra quả. Tình cảnh mất mùa không chỉ gây khó khăn cho các nhà vườn mà còn đặt ra thách thức cho ngành nông nghiệp huyện trong việc phát triển cây trồng một cách hiệu quả, bền vững. Ông Tống Phước Thuần - chuyên viên Phòng NN&PTNT huyện Tiên Phước, cho biết: “Hầu hết công trình thủy nông ở khu vực vườn đồi Tiên Phước bị cạn kiệt, không có nước tưới trong mùa nắng hạn vừa qua nên rất nhiều cây trồng, nhất là cây lòn bon bị thất thu diện rộng. Huyện rất mong được trung ương và tỉnh đầu tư một số công trình trung thủy nông để đảm bảo nước tưới, phát triển kinh tế vườn đồi trên địa bàn”.
Những năm gần đây, cây lòn bon được người dân Tiên Phước xem là nguồn thu nhập chính của gia đình. Nhưng nguồn thu nhập này cũng rất bấp bênh do cây lòn bon cho quả nhiều hay ít phụ thuộc chủ yếu vào diễn biến của thời tiết, hơn nữa lại rất khó áp dụng kỹ thuật chăm sóc. Theo kinh nghiệm của các hộ dân, lòn bon ở Tiên Phước cứ sau một chu kỳ 3 - 4 năm được mùa thì lại rơi vào cảnh mất mùa ở 2 - 3 năm tiếp theo. Điều này lại tiếp tục đặt ra mối lo về nguy cơ mất mùa lòn bon ở những vụ sau.
LY LAN - KIM NGÂN