Mở rộng mạng lưới du lịch cộng đồng

Với hạt nhân là Đô thị cổ Hội An - khu di sản văn hóa thế giới, du lịch Hội An phát triển trên cơ sở văn hóa là chủ yếu. Đặc biệt, chủ trương phát triển du lịch cộng đồng, mở rộng không gian du lịch đã mang lại hiệu quả thiết thực.

Trải nghiệm đời sống người nông dân ở làng rau Trà Quế. Ảnh: Đ.H

Du lịch cộng đồng

Cù Lao Chàm đang trở thành điểm đến yêu thích, ngày càng thu hút đông đảo du khách gần xa. Đạt được kết quả đó là nhờ những quyết sách đúng đắn và sát hợp của lãnh đạo TP.Hội An. Trong phát triển du lịch - dịch vụ - thương mại, ngoài việc tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa sản phẩm, thành phố chủ trương mở rộng không gian phát triển du lịch - dịch vụ ra các khu vực vùng ven. Theo đó, các nghị quyết chuyên đề về phát triển du lịch - dịch vụ, phát triển du lịch xã đảo Tân Hiệp, xây dựng các chương trình, đề án, kế hoạch về phát triển thương mại - du lịch, phát triển cơ sở lưu trú, quản lý và khai thác các bãi tắm du lịch trên địa bàn được chú trọng. Trên cơ sở đó, ưu tiên đầu tư phát triển hạ tầng du lịch cho các khu vực biển - đảo - làng quê, bảo tồn, phát huy các giá trị sinh thái - nhân văn của từng địa phương, gắn với đẩy mạnh phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng tại các khu vực này, tạo điều kiện cho nhân dân tham gia và được hưởng lợi từ du lịch. “Thay vì phát triển du lịch cao cấp, những năm gần đây thành phố phát triển nhiều loại hình dịch vụ lưu trú trong dân. Thành phố sẽ mở rộng hơn nữa những quy định để tạo điều kiện tối đa cho các chủ hộ kinh doanh cũng như các doanh nghiệp đầu tư phát triển mạnh hơn nữa loại hình này nhằm đem lại lợi ích cho nhiều người dân nhất” - ông Trần Ánh, Phó Bí thư Thành ủy, cho biết.

Mặc dù đạt được những kết quả đáng phấn khởi nhưng đến nay, du lịch Hội An lại đối mặt với những thách thức không nhỏ, kể cả trước mắt cũng như lâu dài. Sản phẩm du lịch biển đảo Cù Lao Chàm đang là sản phẩm đặc trưng thứ hai (sau sản phẩm du lịch di sản phố cổ) nhưng chưa hoàn thiện và còn phát sinh nhiều vấn đề về quy mô, loại hình, không gian khai thác... nên cần được đầu tư hoàn thiện các tour, tuyến du lịch, các sản phẩm dịch vụ. Cù Lao Chàm vẫn còn thiếu định hướng quy hoạch phát triển một cách rõ ràng, đồng bộ nên việc đầu tư cơ sở hạ tầng và dịch vụ, mở rộng không gian chưa tương xứng. Trước mắt, thành phố triển khai hoàn chỉnh hạ tầng phục vụ giao thông đường thủy, đường bộ, hạ tầng dịch vụ về môi trường, kinh doanh tại các bãi biển du lịch; tiếp tục triển khai các chương trình bảo vệ tài nguyên biển, rừng gắn với phát triển dịch vụ du lịch theo hướng du lịch sinh thái đảo. Nghiên cứu thu hút đầu tư các điểm tham quan giới thiệu giá trị Khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm, các giá trị văn hóa lịch sử đặc trưng nhằm làm phong phú tuyến tham quan và làm cơ sở tăng giá trị nguồn thu tham quan lâu dài. “Các sản phẩm du lịch đa dạng sẽ thu hút du khách nhiều hơn. Thêm nữa,  không gian du lịch phải được mở rộng hơn trên đảo để du khách có nhiều trải nghiệm” - Bí thư Đảng ủy xã đảo Tân Hiệp Trần Tấn Dũng nói.

Cần có cơ chế hỗ trợ

TP.Hội An cũng cần tạo cơ chế hình thành các điểm du lịch cộng đồng theo đặc trưng về tự nhiên, kinh tế, đời sống dân cư, làng nghề... của từng địa bàn nhằm từng bước phát triển hệ thống sản phẩm hỗ trợ du lịch phố cổ để phát triển du lịch một cách bền vững. Đó là điều mà chính quyền các cấp đã và đang thực hiện. Những năm gần đây, với lợi thế về tiềm năng phong phú, đa dạng, thành phố đã tạo điều kiện phát triển đạt hiệu quả loại hình du lịch khám phá, trải nghiệm nghề và làng nghề truyền thống. Không gian du lịch nhờ vậy được kéo giãn về các làng quê, làng nghề với nhiều chương trình hấp dẫn, được du khách trong và ngoài nước ưa chuộng như chuốt gốm, trồng rau, cày ruộng, trải nghiệm sông nước, khám phá rừng dừa... Các điểm du lịch này cũng đã góp phần kéo dài thời gian lưu trú, tham quan của du khách ở địa phương.

Tuy nhiên, nếu có những chính sách, kế hoạch hỗ trợ, khuyến khích cụ thể, sát hợp và mang tính đột phá hơn nữa thì loại hình du lịch này sẽ trở thành hệ thống sản phẩm hỗ trợ du lịch phố cổ thực sự đồng bộ và hiệu quả. Bởi Hội An không chỉ có làng rau Trà Quế - Cẩm Hà, làng gốm Thanh Hà, làng mộc Kim Bồng, rừng dừa nước Cẩm Thanh, làng nông nghiệp An Mỹ - Cẩm Châu... mà còn những làng quê có nhiều giá trị khác biệt về tài nguyên thiên nhiên, nhân văn và sinh thái. Chẳng hạn như làng quê - làng nghề sinh thái Cẩm Kim. Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Hùng cho biết: “Duy nhất Cẩm Kim là địa phương hiện còn hội đủ nguồn dự trữ và tài nguyên rất là quý về không gian phát triển của Hội An. Nếu chúng ta giữ được những gì tốt đẹp nhất của Cẩm Kim thì sẽ tạo ra sự đổi thay của Cẩm Kim, đem lại lợi ích rất lớn không chỉ cho người dân Cẩm Kim mà cho cả Hội An”. Thực tế phát triển ngành du lịch ở Hội An những năm qua cho thấy, các mô hình hoặc điểm đến du lịch dù quy mô ở mức vừa và nhỏ nhưng có lợi thế về giá trị đặc thù đáp ứng nhu cầu của du khách vẫn có sức hút mạnh mẽ và tạo được sức lan tỏa rộng, đảm bảo được lợi ích cho cộng đồng.

ĐỖ HUẤN