Một thoáng Xê Đăng nơi phố thị

Đà Nẵng đang vào mùa du lịch sôi động nhưng cũng có góc riêng để quảng bá văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Xê Đăng xứ Quảng…

Người Xê Đăng dựng cây nêu tại Bảo tàng Đà Nẵng. Ảnh: Q.T

Bảo tàng Đà Nẵng đã chọn những nghi thức truyền thống của người Xê Đăng (xã Trà Nam, Nam Trà My) để đem đến cho cộng đồng địa phương, du khách thập phương trải nghiệm lạ, độc đáo. Ông Huỳnh Đình Quốc Thiện - Giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng cho biết: “Chúng tôi cảm thấy có một phần trách nhiệm trong việc bảo tồn, gìn giữ những nét văn hóa độc đáo của địa phương, dân tộc và việc tổ chức ngày hội văn hóa người Xê Đăng nhằm cụ thể hóa mong muốn này”. Ánh mắt tò mò của du khách nước ngoài, sự chăm chú, thích thú của các em học sinh về nghi thức dựng cây nêu ăn mừng năm mới của người Xê Đăng hay sự tán dương của khán giả trước màn trình diễn cồng chiêng, vũ điệu truyền thống tại Bảo tàng Đà Nẵng cho thấy sức hút đặc trưng của văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số vùng cao xứ Quảng. Gần đây, cộng đồng người dân Đà Nẵng nói chung và những du khách hay ghé bảo tàng Đà Nẵng nói riêng thường được tiếp xúc với các ngày hội văn hóa của người Cơ Tu nhưng đây là lần đầu tiên đồng bào dân tộc Xê Đăng ở Nam Trà My có cơ hội trình diễn nghi thức độc đáo này nơi phố thị. Có mặt tại ngày hội, ông Nguyễn Duy Phương - Chủ tịch UBND xã Trà Nam cho biết: “Trước đây đồng bào Xê Đăng tại địa phương từng tham gia các chương trình ngày hội ở Tây Giang và Tam Kỳ nhưng đây là lần đầu các nghệ nhân và bà con được tổ chức một chương trình quy mô ở TP.Đà Nẵng nên ai nấy đều rất háo hức”.

Được biết, huyện Nam Trà My đã xây dựng đề án bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện giai đoạn 2015 - 2020 định hướng đến năm 2030 gắn với phát triển du lịch bền vững. Và việc tổ chức những ngày hội cho người Xê Đăng giao lưu, quảng bá đến cộng đồng nhất là khu vực thành thị là một hướng đi tốt cho vấn đề này. Không chỉ đem đến những lời ca, điệu múa, các sản vật đặc trưng của đồng bào Xê Đăng như đẳng sâm, mật ong rừng, giảo cổ lam, gạo đỏ…  trưng bày tại các quầy hàng trong ngày hội cũng thu hút khách tham quan, hỏi mua. Số lượng ít ỏi các đặc sản mang tới ngày hội nhanh chóng “cháy hàng” cũng là một thực trạng cần lưu tâm để tìm hướng đi căn cơ cho đầu ra các sản phẩm đặc trưng của miền núi xứ Quảng. Đến với ngày hội, một điểm đáng lưu ý khác là phần lớn nghệ sĩ biểu diễn của đoàn đồng bào Xê Đăng là người trẻ. Ông Nguyễn Duy Phương - Chủ tịch UBND xã Trà Nam nhìn nhận, người lớn tuổi ở địa phương được công nhận nghệ nhân rất ít, trong khi lớp người già này hiện không còn bao nhiêu. Chưa kể, có người mất nhưng không kịp truyền lại “tinh túy” cho con cháu là điều đáng tiếc và đáng báo động cho việc bảo tồn văn hóa dân tộc Xê Đăng.

QUỐC TUẤN