Mưa chín chiều

Vào hạ. Hạ miền Trung không dài dòng lễ nghi, rào đón. Hạ phủ đầu ngay bằng ngùn ngụt nắng. Cái nắng nung người – nồng buổi sớm, ngột buổi trưa; và đến xế qua thì không gian càng lúc càng trở nên tức thở, bức bối đến sôi người! Thử nhìn lên nhiệt kế, nhiệt độ không khí vẫn chỉ mới ở tầm ba lăm độ bách phân; nhưng ẩm độ thì thật đáng nể khi nó đã từ lâu vượt khỏi cái ngưỡng chín chục phần trăm. Và mây. Mây “khói đèn” từng cột đặc quánh đùn lên, vần vũ, lửng lơ như sắp sà thẳng xuống những đọt cây cao…. Ngần ấy sự đã xem như tàm tạm các “tín hiệu cần” cho một cơn dông. Còn “đủ” ư, sẽ có ngay; khi mà cái ngột ngạt, oi nồng đã lên đỉnh điểm! Lúc này, mây không tụ cụm mà san đều thành một biển mây xám nhờ, cuồn cuộn. Bắt đầu lao xao gió. Bắt đầu bùng bục, rền rền, vỡ bung hàng tràng tiếng sấm. chớp lóe rạch ngang rạch dọc tứ phía kèm theo từng tiếng sét xé trời. Chờ “Thần Thiên lôi” thịnh nộ, ra oai chán chê cùng hạ giới xong là gió bỗng đột ngột mát lạnh, đổi chiều…. Mưa rồi. Chắc chắn mưa. Mà không phải chỉ mưa một buổi chiều thôi đâu; bởi cơn mưa đầu hạ kia giống như cái ngòi kích hoạt cho hiệu ứng dây chuyền làm nên một hiện tượng thời tiết độc đáo nơi duyên hải miền Trung: Mưa - chín - chiều!

Phải, mưa chín chiều, không sai; bởi nguyên đợt mưa đầu hạ ấy hầu như chỉ diễn ra chen chiều tối và kéo dài (gần như) đúng… chín buổi chiều! Tại sao, xin nhường phần giải thích cho các chuyên gia; người quê chỉ quan tâm tới cái phúc lộc mà đợt mưa mang lại cho khâu sinh hoạt, làm ăn. Mưa chín chiều giúp hạ nhiệt, bốc hơi cái nóng nung người của những ngày-đêm oi ả. Sau trận mưa rào, không gian như chùng xuống, mềm lại, loãng ra. Đêm chuyển sang man mác, yên bình, dễ thương như đứa trẻ vừa vượt qua cơn sốt, giờ đang khép mắt say sưa. Và sáng mai ra, cái dư vị bình yên vẫn còn kéo lấn sang ngày khiến con người phấn chấn, yêu đời và làm việc hiệu quả hơn. Mưa chín chiều tháng tư (âm lịch) cung cấp nước cho các loại cây cối, hoa màu (sắn, bắp, đậu, khoai…) chủ yếu chờ ăn “nước trời” mà đơm hoa, kết trái. Ngày chưa có dẫn thủy nhập điền, lúa má cũng phải nhờ mưa chín chiều mới có thể nảy mầm lên cây. Chưa hết; những cơn mưa chín chiều kèm gió, kèm dông bao giờ cũng cấp thêm cho đồng đất một lượng đạm tự nhiên không mất tiền mà lại “tác dụng” cực kỳ!

…Miền Trung đang vào một đợt mưa chín chiều. Khi tôi viết bài này, tiếng mưa đang sầm sập ngoài trời, vùn vụt từng hơi gió rít, đuổi theo hàng tràng thanh âm những đợt sấm. Mà không; vẻ như mưa đang sầm sập, chảy tràn đâu đó - nơi tận miền thẳm sâu ký ức tuổi thơ tôi…

Y NGUYÊN