Năm 2024 sẽ là năm đầu tiên triển khai thỏa thuận phối hợp và kế hoạch hoạt động giai đoạn mới của Ban Điều phối quản lý tổng hợp lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn sau khi hai bên ký kết thỏa thuận gia hạn vào tháng 8/2023.
Nâng cao năng lực vận hành
Từ năm 2019 đến năm 2022, các cơ quan liên quan đã tiến hành đắp đập tạm trên sông Quảng Huế để tăng lưu lượng nước về hạ du sông Vu Gia, đảm bảo cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp ở thị xã Điện Bàn, huyện Đại Lộc và cấp nước sinh hoạt cho TP.Đà Nẵng.
Trong năm 2023 lượng nước trên sông Vu Gia cơ bản đáp ứng được nhu cầu dùng nước của hai địa phương nên chưa cần thiết triển khai công tác đắp đập tạm trên sông Quảng Huế.
Do đó, trong năm 2024, Sở NN&PTNT TP.Đà Nẵng đề nghị các cơ quan chuyên môn của tỉnh Quảng Nam xem xét, đề xuất xử lý các vướng mắc, thống nhất chủ trương đắp đập tạm năm 2024 để triển khai trong trường hợp cần thiết.
Ngoài ra, đề nghị tỉnh Quảng Nam nghiên cứu xử lý theo phương án công trình này chỉ là đập tạm để tăng lưu lượng nước trong mùa cạn, đến mùa lũ thì đập tạm dưới áp lực của dòng chảy lũ sẽ tự động bị phá dỡ nên việc ảnh hưởng đến dòng chảy mùa lũ là không đáng kể.
Ban Điều phối quản lý tổng hợp lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn (VG-TB) cho biết, trong năm 2024 sẽ kiến nghị Bộ NN&PTNT, các cơ quan trung ương tổ chức nghiên cứu, đánh giá biến động dòng chảy, lòng dẫn khu vực công trình chỉnh trị sông Quảng Huế và có kế hoạch đầu tư, sửa chữa công trình từ nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.
Kiến nghị Bộ TN-MT sớm triển khai nâng cấp Trạm thủy văn Hội Khách (bổ sung thêm chức năng đo lưu lượng) nhằm phục vụ cho công tác điều tiết lũ trên sông Vu Gia và lắp đặt các thiết bị quan trắc, đánh giá chất lượng nước trên sông VG-TB.
Sử dụng hiệu quả tài nguyên nước
Bà Lê Thủy Trinh - Phó Giám đốc Sở TN-MT cho hay, năm 2024 là năm đầu tiên triển khai thỏa thuận phối hợp và kế hoạch hoạt động giai đoạn mới của ban điều phối. So với giai đoạn trước, dự kiến ban điều phối sẽ có thêm sự tham gia của các công ty khai thác thủy lợi, thủy điện, cấp thoát nước trên địa bàn để hoạt động điều phối trở nên toàn diện hơn.
Ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Thủy điện Đăk Mi đề xuất, cơ quan thẩm quyền cần xem xét đầu tư, nâng cấp các công trình thủy, đắp đập tạm sông Quảng Huế hằng năm để cân đối nguồn nước giữa sông Vu Gia và sông Thu Bồn.
Xem xét tính toán lại giá trị mực nước tại Trạm thủy văn Ái Nghĩa một cách phù hợp để tránh lãng phí tài nguyên nước hồ chứa thủy điện Đăk Mi 4 khi xả duy trì dòng chảy tối thiểu không qua phát điện về hạ du sông Vu Gia, đồng thời xem xét cho phép đơn vị vận hành phát điện dưới mực nước chết (+238m) trong trường hợp mùa lũ đến muộn để cung cấp nước sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp và đảm bảo cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia.
Đại diện Công ty Thủy điện Sông Tranh cũng đề nghị cần có phương án lập kế hoạch lấy nước phù hợp từ hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2 và dự trữ nguồn nước từ hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2 tại các công trình thủy lợi phía hạ du để cùng phối hợp với hồ chứa vận hành tối ưu nước, hạn chế thất thoát nguồn nước trong trường hợp hồ chứa xả với lưu lượng lớn nhưng nhu cầu sử dụng ở hạ du thấp.