Nâng cao năng lực xét nghiệm nCoV

Mở rộng cơ sở  xét nghiệm

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn tại cuộc làm việc cùng UBND tỉnh về công tác phòng chống dịch Covid - 19 hôm 3.8 chia sẻ: “Bộ Y tế rất quan ngại về công suất xét nghiệm trong cộng đồng tại Quảng Nam, đề nghị tỉnh tập trung nguồn lực cho công tác xét nghiệm tại địa phương”.

Năng lực xét nghiệm quả thật đang là vấn đề gây khó cho đội ngũ phòng chống dịch của địa phương. Ông Trần Văn Kiệm - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, dù hoạt động hết công suất nhưng mỗi ngày trung tâm chỉ có thể thực hiện 350 mẫu xét nghiệm trong tổng số 1.200 - 1.500 mẫu bệnh phẩm từ khắp các địa phương gởi về. Từ ngày 25.7 đến 2.8, trung tâm thực hiện xét nghiệm 2.697 mẫu, đã xác định 34 mẫu dương tính, 2.110 âm tính và 553 mẫu đang chờ.

Các ca dương tính tăng lên đồng nghĩa với đối tượng F1 cũng tăng với cấp số nhân. Từ ngày 25.7 đến nay, Quảng Nam thực hiện cách ly tập trung tại 55 cơ sở với hơn 1.560 người; trong đó 225 người cách ly ở các cơ sở y tế.

Ông Mai Văn Mười - Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết, ngoài cơ sở xét nghiệm chủ chốt từ đầu mùa dịch đến nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam (Núi Thành), UBND tỉnh đã thống nhất giao trường Đại học Phan Châu Trinh thực hiện xét nghiệm bằng phương pháp Realtime RT-PCR tại các địa phương Hội An, Điện Bàn, Đại Lộc. Hiện Trường Đại học Phan Châu Trinh có hai máy RT- PCR, năng lực 600 mẫu một ngày.

“Trường có đội ngũ nhân lực đầy đủ để tiến hành xét nghiệm, chúng tôi chờ hướng dẫn của Sở Y tế và Bảo hiểm Xã hội áp dụng mức phí theo quy định” - đại diện Trường Đại học Phan Châu Trinh cho biết.

Nhanh nhưng cần chính xác

Ông Đinh Đạo - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam cho biết, cơ sở đang lắp đặt thêm máy để tăng công suất. Trước đây, hệ thống máy của bệnh viện thực hiện công đoạn tách chiết thủ công nên tối đa một ngày chỉ xét nghiệm 60 mẫu. Ông Mai Văn Mười cho biết, đơn vị đang rà soát các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, kể cả ngoài công lập, về hệ thống máy xét nghiệm RT-PCR để thẩm định phê duyệt hoạt động.

Nhiều ngày gần đây, một số bệnh viện, cơ sở y tế tư nhân đưa vào sử dụng xét nghiệm nhanh kháng thể vi rút SARS-CoV-2. PGS-TS. Lê Thị Quỳnh Mai - Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho rằng, kháng thể là sản phẩm do hệ miễn dịch cơ thể tạo ra khi nhiễm tác nhân của vi sinh vật gây bệnh. Vì vậy, những xét nghiệm kháng thể là âm tính chỉ có thể khẳng định người ấy chưa nhiễm nhưng vẫn có khả năng nhiễm vi rút SARS-CoV-2 vì đang trong giai đoạn ủ bệnh.

Cùng quan điểm, bác sĩ Đồng Phú Khiêm - Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cho rằng, hết sức lưu ý là người nhiễm vi rút SARS-CoV-2 không phải ai cũng sinh ra kháng thể, và kháng thể cũng không phải được tạo ra ngay sau khi người bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2. Theo đó, xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể dương tính chỉ thể hiện rằng người đó đã từng bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2 trong quá khứ, chứ không thể khẳng định người đó có đang bị bệnh, có khả năng lây bệnh hay không.

Ngược lại, xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể âm tính không có nghĩa là người đó không bị nhiễm, và không lây cho người khác. Do vậy, PGS-TS. Lê Thị Quỳnh Mai cho rằng, ở thời điểm này, giữa lúc dịch đang cao điểm, Quảng Nam nên thực hiện các test xét nghiệm kháng nguyên nhằm tìm kiếm sự hiện diện các thành phần của cấu tạo vi rút ở trong cơ thể, mà hiện nay xét nghiệm phổ biến nhất là xét nghiệm tìm kiếm các đoạn gen của vi rút bằng kỹ thuật PCR.

Ông Mai Văn Mười nói, căn cứ nhận định của các chuyên gia tại cuộc làm việc giữa Bộ Y tế và UBND tỉnh, Sở Y tế đã ban hành văn bản ngay trong ngày 4.8 gửi đến các đơn vị y tế trên toàn tỉnh yêu cầu không thực hiện test nhanh xét nghiệm phát hiện SARS-CoV-2.

“Việc triển khai test nhanh tìm kháng thể dương tính với SARS-CoV-2 trong sàng lọc phát hiện Covid-19 trong cộng đồng tại thời điểm hiện nay trên địa bàn Quảng Nam chưa phù hợp vì kết quả có trường hợp âm tính giả hoặc dương tính giả” - ông Mai Văn Mười nói.  

Để tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ xét nghiệm, Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn về xét nghiệm và sử dụng bảo hiểm y tế với mong muốn mở rộng diện xét nghiệm cho tất cả cơ sở có hợp đồng với bảo hiểm y tế. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, những người có nguy cơ được xét nghiệm và bảo hiểm y tế chi trả xét nghiệm. Đây là chiến lược cực kỳ quan trọng trong giai đoạn hiện nay để phát hiện sớm các ca bệnh, kịp thời cách ly, điều trị, không để lây lan trong cộng đồng.