Ngành công nghiệp tỷ USD

Anime là từ dùng để nói về các bộ phim hoạt hình sản xuất từ các truyện tranh (manga) của Nhật. Nó không đơn thuần là bộ môn giải trí thông thường mà còn trở thành biểu tượng văn hóa đặc trưng đầy tự hào của Nhật Bản. Năm 1988, bộ phim hoạt hình Akira (Chúa tể Arika), dựa trên bộ truyện tranh cùng tên năm 1982 của Otomo, của đạo diễn Ryohei Suzuki và Shunzo Kato ra mắt công chúng khiến cả phim trường Hollywood phải “ngả mũ thán phục”. Bộ phim là tác phẩm hư cấu xuất sắc về tương lai, lấy bối cảnh 31 năm sau thế chiến 3, thủ đô Tokyo, Nhật Bản từ đống hoang tàn trở thành đô thị phát triển bậc nhất thế giới, có cư dân là siêu nhân bí ẩn.

Susan Napier - Giáo sư người Nhật Bản tại Đại học Tufts (Mỹ) nói: “Akira là một câu chuyện hậu tận thế đáng kinh ngạc có chiều sâu tâm lý và hình ảnh đẹp mắt. Nó đã vượt khỏi ranh giới mà truyện tranh Mỹ lúc đó đã đạt đến”. Đây cũng là một bộ phim chi tiết và phức tạp đến nỗi các nhà làm phim phải mất nhiều năm để vẽ tay từng cảnh được sử dụng để đưa câu chuyện vào cuộc sống. Akira được ví như tượng đài chiến thắng và di sản quý báu của nền công nghiệp sản xuất phim hoạt hình và mở đường cho hoạt hình Nhật Bản chinh phục các thị trường lớn là Mỹ và châu Âu. Chạm vào các chủ đề khác nhau như khoa học viễn tưởng, lãng mạn, kích thích trí tưởng tượng, sự sáng tạo, cuộc sống hàng ngày được khai thác một cách tinh tế, truyền đi thống điệp ý nghĩa, truyện tranh và hoạt hình Nhật Bản đã hấp dẫn mọi lứa tuổi và thị hiếu.

Các bộ phim hoạt hình đình đám Pokémon và Dragon Ball  (Bảy viên ngọc rồng), mang đến một hình ảnh mới của Nhật Bản, chinh phục khán giả nhất là lứa tuổi tiểu học từ đông sang tây. Hơn 20 năm ra đời, loạt nhân vật này vẫn đang tiếp tục chinh phục giới trẻ trên khắp thế giới. Thậm chí hình ảnh Pokémon cũng từng bước vào thế giới ảo với trò chơi Pokémon Go từng làm mưa gió, khuynh đảo các công viên, đường sá, trở thành trở một trào lưu nóng trên toàn thế giới khi người chơi cố gắng săn lùng để “bắt được” Pokémon. Bên cạnh đó, những bộ phim hoạt hình khác như Doraemon, Thủy thủ Mặt Trăng, Naruto, One Piece, Conan đi theo cùng năm tháng tuổi thơ của trẻ em nhiều nước trong thế giới, trong đó có Việt Nam.

Doryun Chong, người phụ trách chính của bảo tàng M+ ở Hongkong nói, các bộ phim hoạt hình Nhật Bản sở hữu một khả năng sáng tạo đáng kinh ngạc và đó là mấu chốt của thành công toàn cầu. Trong năm 2017, ngành công nghiệp sản xuất phim hoạt hình Nhật Bản mang lại doanh thu kỷ lục với 2,15 nghìn tỷ Yên (19,8 tỷ USD), trong đó do nhu cầu từ nước ngoài tăng gấp 3 lần kể từ năm 2014. Và một phần doanh thu phát hành phim trên các nền tảng như Netflix và Amazon tiếp tục tăng.

Hoạt hình Nhật Bản xuất hiện vào đầu những năm 1900 khi các nghệ sĩ Nhật Bản như Oten Shimokawa bắt đầu thử nghiệm để tạo ra các bộ phim hoạt hình ngắn. Trải qua không ít thăng trầm, phim hoạt hình Nhật Bản trở thành một “Disney phương Đông”. Nhiều năm qua, Nhật Bản là một trong những thị trường điện ảnh lớn tương ứng với số doanh thu phòng vé. Sự bứt phá này một phần nhờ vào sự thành công của phim hoạt hình.