Kết thúc năm học muộn; chia kỳ thi tốt nghiệp phổ thông làm hai đợt; một số nơi phải tổ chức khai giảng trực tuyến trong năm học mới 2020 - 2021; bão số 9 làm hư hại nhiều trường học và mưa lũ... Đó là những đặc điểm của một năm học “bình thường mới” dưới áp lực của đại dịch Covid-19. Ngành giáo dục - đào tạo (GD-ĐT) Quảng Nam đã nỗ lực để vượt qua một năm đầy biến động, thách thức.
Nỗ lực dạy và học
Tháng 2.2020, dịch Covid-19 xuất hiện tại Việt Nam vào đúng thời điểm học sinh trở lại trường học sau đợt nghỉ Tết Nguyên đán. Trước diễn biến khó lường của dịch bệnh, thực hiện chỉ đạo của Bộ GD-ĐT và UBND tỉnh, Sở GD-ĐT đã chủ động phối hợp với Sở Y tế và các đơn vị có liên quan kịp thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương thực hiện nhiệm vụ năm học và phòng chống dịch với phương châm “sức khỏe, an toàn của học sinh, giáo viên là trên hết”.
Thực hiện chủ trương “tạm dừng đến trường, không dừng học”, bên cạnh việc điều chỉnh khung kế hoạch thời gian năm học, Sở GD-ĐT hướng dẫn tinh giản nội dung dạy học chương trình học kỳ 2 năm học 2019 - 2020 ở tất cả cấp học, hướng dẫn các trường học, cơ sở giáo dục thực hiện việc dạy học qua internet và trên kênh truyền hình của Đài PT-TH tỉnh. “Trong nguy có cơ”, các phương pháp, hình thức giáo dục mới được thầy cô và nhà trường ứng dụng sáng tạo, linh hoạt.
Ở những vùng khó khăn, thầy cô tổ chức xây dựng video clip các bài giảng và thông qua các trang mạng xã hội như youtube, zalo, facebook cùng nhiều ứng dụng khác để chia sẻ đến học sinh. Tận tâm hơn nữa, nhiều thầy cô soạn bài giảng, bài tập, đi tới từng nhà để giao bài cho học sinh ở những vùng sâu, vùng xa đặc biệt khó khăn. Nhờ những nỗ lực của thầy và trò nên trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội, việc dạy và học không bị gián đoạn, tiếp cận và thích ứng tốt với hình thức học tập trong thời đại công nghệ.
Năm học đặc biệt, thành công đặc biệt
Kết thúc năm học đặc biệt 2019 - 2020, kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia được thay thế bằng kỳ thi tốt nghiệp THPT. Quảng Nam phải chia kỳ thi làm 2 đợt vào trung tuần tháng 8 cùng với cả nước và đầu tháng 9 năm 2020 cho các huyện thực hiện giãn cách xã hội. Sự thành công của kỳ thi không chỉ được khẳng định ở tỷ lệ đỗ tốt nghiệp cao của học sinh 98,11% (năm 2019 là 89,07%) mà còn là sự đồng thuận, ghi nhận từ Bộ GD-ĐT, lãnh đạo và đông đảo tầng lớp nhân dân trong tỉnh; đảm bảo cao nhất tính hiệu quả, nghiêm túc, bên cạnh sự an toàn về phòng, chống dịch trong quá trình tổ chức.
Trong năm 2020, ngành giáo dục Quảng Nam còn ghi nhận sự nỗ lực của học sinh trong các kỳ thi lớn của quốc gia với kết quả vượt bậc. Số lượng và chất lượng giải trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm qua đạt cao nhất kể từ khi tái lập tỉnh đến nay với 33 giải, trong đó có 3 giải nhì, 10 giải ba, đặc biệt có một học sinh được vào vòng 2 trong đội tuyển dự thi quốc tế.
Trong cuộc thi Olympic du học Nga, các em học sinh trường chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm đã giành được 23/44 suất học bổng toàn phần của cả nước để theo học ở các trường đại học danh tiếng của Nga. Những con số, thành tích mà các em đạt được đã giữ vững mục tiêu giáo dục phổ thông mũi nhọn của Quảng Nam so với khu vực và cả nước.
Một số thành công khá đặc biệt của giáo dục Quảng Nam còn được kể đến như tiếp tục thực hiện sắp xếp lại mạng lưới trường lớp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập của học sinh gắn với đảm bảo chất lượng, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục mầm non, phổ thông. Năm học 2019 - 2020, số lượng trường học đã giảm 15 trường so với năm học trước và tính đến tháng 11.2020 đã giảm thêm 1 trường so với thời điểm kết thúc năm học. Trong chỉ đạo dạy và học, việc phân luồng học sinh THCS tạo cơ hội lựa chọn ngành nghề sớm đã nâng tỷ lệ học sinh được học tập tại các trường nghề trong tỉnh đạt cao nhất từ trước đến nay.
Hiệu quả những chương trình phối hợp
Từ việc phối hợp, làm tốt công tác phòng, chống dịch tại địa phương, tháng 11.2020, Sở GD-ĐT được Bộ GD-ĐT tin tưởng giao đăng cai giải bơi lội học sinh phổ thông toàn quốc năm 2020. Giữa bối cảnh phức tạp của dịch bệnh, việc tổ chức thực hiện khoa học, đảm bảo tính công bằng khách quan trong cuộc thi vừa thể hiện tính chuyên nghiệp vừa thể hiện sự chu đáo, mến khách với gần 500 vận động viên, học sinh tham gia đến từ 15 tỉnh thành trong cả nước. Năm 2020 còn là năm ghi dấu sự kiện đặc biệt trong việc tổng kết 5 năm “học trò xứ Quảng”. Đây là một sân chơi trí tuệ, góp phần trang bị và trau dồi kiến thức, giáo dục toàn diện cho học sinh bậc THPT, tạo nên thương hiệu riêng của giáo dục Quảng Nam.
Xuất phát từ quan điểm “Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa hãy đi cùng nhau”, cũng trong tháng 11.2020, Sở GD-ĐT đã đăng cai tổ chức lễ ký kết hợp tác, hỗ trợ phát triển giáo dục giữa 7 Sở GD-ĐT khu vực miền Trung. Việc ký kết hợp tác này nhằm tạo nên một sự tương đồng, tranh thủ trí tuệ tập thể, phát huy thế mạnh của từng địa phương, với mục đích chung là đưa giáo dục của các tỉnh trong khu vực miền Trung đi xa hơn có thể. Sự kết nối một cách chặt chẽ giữa các sở GD-ĐT trong khu vực sẽ là điểm tựa, bắt đầu cho giai đoạn hợp tác để cùng nhau phát triển.