Từ bên kia biên giới, họ trở về quê hương đất Quảng khi gót giày còn vương mùi khói bom trong cuộc chiến giúp nước bạn Campuchia chống họa diệt chủng. Bước ra khỏi cuộc chiến, vẫn là những dấu chân không mỏi, về phía bà con trong cơn nguy khó, trao đi những nghĩa tình…
Thiếu tướng - Tư lệnh Quân Khu 5 Lê Chiêm (nay là Thượng tướng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng) thăm Sư đoàn 315. Ảnh: NT |
Bước ra từ khói lửa
Ra đời từ ngay trong những ngày đầu vùng Đông Bắc Campuchia được giải phóng, chưa đầy một tuần lễ vừa tập trung lực lượng, tổ chức biên chế, trang bị vũ khí, đạn dược, Sư đoàn 315 vừa cấp tốc hành quân từ hậu cứ đến địa bàn đảm nhiệm, nhanh chóng bắt tay vào các hoạt động chiến đấu, công tác. Đối mặt với những ác liệt của cuộc chiến chống chế độ diệt chủng Pôn Pốt, máu của những người lính tuổi hai mươi đã đổ bên ngoài Tổ quốc, đổi lại là bình yên, tự do cho nhân dân nước bạn.
Trong các chiến dịch lớn mà Sư đoàn tham gia, nhất là các chiến dịch tiến công vào Khu C (1981), điểm cao 547 (mùa khô 1983 - 1984), khu vực Ba Biên (mùa khô 1984 - 1985), mặc dù phải đối mặt với những khó khăn chồng chất do vị trí hiểm yếu của khu vực địch chiếm đóng nhưng cán bộ, chiến sĩ sư đoàn đều nêu cao tinh thần quyết chiến, quyết thắng, vượt qua mọi khó khăn, hy sinh, vận dụng linh hoạt các hình thức chiến thuật để tiến công, tiêu diệt địch. Trung đoàn 143, Tiểu đoàn 8 - Trung đoàn 733, Đại đội 2 - Tiểu đoàn 4 - Trung đoàn 142, Đại đội 5 - Tiểu đoàn 5 - Trung đoàn 142, Tiểu đoàn 14 cao xạ... là những cái tên đã đi vào lịch sử của Sư đoàn, với nhiều chiến công xuất sắc. Hình ảnh những chiến sĩ Sư đoàn 315 thay nhau cõng dắt người già, trẻ em rời khu dồn của Pôn Pốt về làng cũ, hay bao chiến sĩ quân y xông xáo giữa vùng dịch bệnh để cứu chữa cho nhân dân bạn, lực lượng cảnh vệ trải ra tuần tra, canh gác suốt đêm để bà con vui tết xuống đồng… đã đi vào ký ức của biết bao người dân Campuchia, hiện hữu sinh động cho tình đoàn kết bang giao giữa hai nước láng giềng.
Sau khi trở về Tổ quốc, Sư đoàn vẫn có những chuyến đi về lại chiến trường xưa, giúp đỡ các đơn vị thuộc 4 tỉnh Đông Bắc Campuchia và cả nước bạn Lào… Đã có biết bao người vĩnh viễn gửi lại tuổi thanh xuân của mình, biết bao máu xương đã đổ, vì hòa bình, vì tình hữu nghị, để từ đó xây đắp thêm truyền thống lẫy lừng của sư đoàn. “Trong giai đoạn thực hiện nhiệm vụ quốc tế cao cả ở Campuchia đầy gian lao, khó nhọc, thiếu thốn trăm bề, ranh giới sự sống và cái chết chỉ như sấp ngửa bàn tay, nhưng cán bộ, chiến sĩ sư đoàn vẫn giữ vững niềm tin mãnh liệt vào lý tưởng cách mạng, vẫn lạc quan yêu đời, quyết tâm vượt qua mọi hy sinh, mất mát, công tác, chiến đấu hết mình vì sự nghiệp quốc tế cao cả, vì mục tiêu “giúp bạn là tự giúp mình”, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao” - Thượng tướng Võ Tiến Trung - nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 143, Sư đoàn 315 chia sẻ.
Sát cánh cùng nhân dân
Với những thành tích đạt được, Sư đoàn 315 cùng nhiều đơn vị của Sư đoàn như Trung đoàn 143, Đại đội 18 Quân y, Đại đội Quân y 18 được vinh dự được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân vào năm 1989. Hai liệt sĩ của đơn vị là Phạm Văn Đắp và Nguyễn Đình Hoàng được trao tặng danh hiệu anh hùng. Ngoài ra, Sư đoàn còn vinh dự nhận Huy chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Quân công hạng Nhì và Ba, Huân chương Chiến công hạng Nhất, hạng Ba, Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Ba và hàng chục bằng khen, cờ thi đua của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân khu và địa phương. Nhà nước Campuchia cũng trao tặng 1 Huân chương Ăng-Co cho Sư đoàn và 8 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho các đơn vị thuộc Sư đoàn cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. |
Trở về, khi mùi thuốc súng còn vương trên hành trang, toàn Sư đoàn 315 đã nhanh chóng ổn định tổ chức, vị trí đóng quân, bắt tay vào xây dựng, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng động viên trong tình hình đất nước còn gặp nhiều khó khăn, thách thức. “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại” là phương châm, mệnh lệnh để cán bộ chiến sĩ không ngừng rèn luyện, nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu. Nhưng những dấu chân người lính không chỉ in ngoài thao trường. Họ đã luôn có mặt trong tình huống nguy cấp mà người dân cần giúp đỡ. Tháng 11.2017, khi người dân Khe Chữ lao đao trong họa núi đè, cán bộ, chiến sĩ sư đoàn đã nhanh chóng hành quân vượt hàng trăm cây số, cắt rừng từ Quảng Ngãi về với bà con. Họ đã cùng ăn, cùng ở suốt hàng chục ngày giữa núi rừng, bạt từng quả đồi, dỡ từng cây cột để dựng lại nhà cửa cho bà con. Không thể đong đếm hết yêu thương, nghĩa tình mà người lính trao đi, chỉ biết, từ trong gian khó, Khe Chữ đã hồi sinh đầy diệu kỳ, bằng chính bàn tay, mồ hôi của biết bao chiến sĩ… Tháng 12.2018, trong cơn ngập lịch sử tại Tam Kỳ, Phú Ninh, cũng chính những chiến sĩ của sư đoàn băng mình qua nước lớn, vào từng nhà dân, đưa người đi sơ tán an toàn. Cứ thế, họ hiện diện như một chỉ dấu của niềm tin, viết nên bao câu chuyện đẹp từ nghĩa cử giản dị mà đầy nghĩa tình, từ rừng xuống biển…
Đại tá Nguyễn Văn Thuận - Sư đoàn trưởng Sư đoàn 315 chia sẻ, giai đoạn 1990 đến nay, ngoài nhiệm vụ xây dựng lực lượng, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, động viên, sư đoàn còn tích cực tham gia phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, thực hiện tốt các chức năng đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất. “Trải qua 40 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành cùng với sự phát triển của quân đội, sự rèn luyện trong những năm tháng chiến tranh ở những nơi gian khổ, ác liệt nhất, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 315 đã nối tiếp nhau, kề vai sát cánh vượt qua muôn vàn khó khăn thử thách xây đắp nên truyền thống “Trung thành, đoàn kết, động viên nhanh, chiến đấu giỏi”. Thế hệ cán bộ, chiến sĩ hôm nay, bằng lòng tự hào, niềm tin và trách nhiệm, quyết tâm phát huy nội lực, khắc phục khó khăn, đoàn kết một lòng để xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước, của nhân dân, khẳng định vị trí tầm vóc của một Sư đoàn có bề dày thành tích vẻ vang, được xây lên bằng xương máu, công sức, trí tuệ của bao thế hệ” - Đại tá Nguyễn Văn Thuận nhấn mạnh.
THÀNH CÔNG