Nguy cơ từ họp chợ ven đường

Diễn biến phức tạp

Vượt dải phân cách, đi ngược chiều, để xe tràn xuống lòng quốc lộ (QL) 1...  là cảnh tượng dễ dàng bắt gặp trên đoạn tuyến qua trước chợ Trạm (xã Tam Hiệp, Núi Thành). Theo ghi nhận mới đây, một số tấm chắn sáng đặt trên dải phân cách của đoạn tuyến dài chừng 350m này (tính từ vị trí giao nhau giữa đường đôi, không đặt dải phân cách) đã “không cánh mà bay”. Thay vào đó, người dân đặt bao tải, gạch đá, hoặc gắn tạm vào thành dải phân cách để lấy điểm tựa trèo qua đường. Nếu không, họ lách vào khoảng trống giữa trụ điện chiếu sáng với tấm chắn sáng mà di chuyển.

Bào chữa về hành động vi phạm của mình, người dân nói rằng chợ nằm phía đối diện mà đi vòng vài trăm mét để qua đường vào chợ thì xa quá. Nhiều trường hợp điều khiển xe máy từ trước chợ, chạy ngược chiều vào hướng nam rồi qua đường bên phải cho gần. “Chúng tôi đi đúng hướng ra phía bắc rồi mới qua đường, sau đó vòng lại thì xa quá, phải chừng hơn 300m” - một người biện minh. Trước khu vực chợ Trạm, người mua dựng xe tràn xuống lòng đường, cộng thêm phương tiện đi ngược chiều khiến phần đường xe khác lưu thông đúng quy tắc bị thu hẹp đáng kể, mất an toàn.

Không có dải phân cách như QL1, vậy nhưng chuyện đi xe ngược chiều trên QL14E, đoạn qua trước chợ Bình Quý (xã Bình Quý, Thăng Bình) diễn ra thường xuyên. Tiểu thương chợ sẵn sàng lấn chiếm lề, lòng đường bằng dù che, tôn rách trông rất mất mỹ quan. Người mua sẵn sàng đứng trong lòng đường xem hàng và giao dịch. Cánh tài xế qua đây chỉ còn biết kêu trời do nhiều lúc xe bị ách lại, giao thông trở nên hỗn loạn.

QL14B chạy ngang phía trước cổng Trường Tiểu học Trần Phước (xã Đại Hồng, Đại Lộc) là đường dốc, xe cộ đông đúc, nhất là xe tải nặng, xe khách chạy với tốc độ cao. Bất chấp tính mạng bị đe dọa, người dân vẫn họp chợ ngay bên lề, “đẩy” người mua tràn xuống lòng đường. Nước và chất thải từ thủy hải sản bày bán đổ ra môi trường. Không chỉ gây mất ATGT, thực trạng đó còn khiến cho cảnh quan của một xã nông thôn mới nhếch nhác, trước bao ánh mắt của hành khách ra bắc vào nam. Với nhiều tuyến tỉnh lộ (ĐT), xe cộ đi lại khó khăn khi mà việc mua bán diễn ra ngay dưới lòng đường, đơn cử như chợ Quế Trung (Nông Sơn) trên tuyến ĐT610…

Lỗi không chỉ người dân

Tình trạng mua bán lấn chiếm hành lang ATGT, lấn luôn lòng đường tại các chợ Bình Quý, Quế Trung hay họp tự phát trên QL14B qua xã Đại Hồng và những nơi khác diễn ra bức xúc nhiều năm qua. Lực lượng chức năng của tỉnh đã phối hợp với địa phương triển khai các đợt lập lại trật tự, nhưng khi rút đi thì người dân lại vi phạm. Một hộ dân sinh sống trước Trường Tiểu học Trần Phước phản ánh, xe cộ đông đúc như thế mà họ vẫn bất chấp nguy hiểm ngồi bán. Nhiều lần lực lượng chức năng đến tuyên truyền, vận động thấy không ổn phải tiến hành cưỡng chế, nhưng làm đầu này thì họ chạy qua đầu kia và ngược lại.

Đội trưởng Đội Thanh tra giao thông số 1 (Thanh tra Sở GTVT) - ông Nguyễn Hồng Hải từng chia sẻ, họp chợ lấn chiếm QL14B đoạn qua Hòa Hữu của xã Đại Hồng rất nguy hiểm cho người mua và bán, kể cả người lưu thông qua đoạn đường này. Lực lượng thanh tra giao thông chủ yếu phối hợp, hỗ trợ địa phương vận động, tuyên truyền, lập lại trật tự. Thường trực và mang tính lâu dài phải là lực lượng ở địa phương, cụ thể là chính quyền xã Đại Hồng.

Cảnh lưu thông bát nháo đoạn qua khu vực chợ Trạm cũng nên xem xét thấu đáo từ nhiều nguyên nhân khác. Chẳng hạn, đơn vị khai thác BOT trên tuyến QL1 đặt dải phân cách với khoảng cách như thế đã hợp lý chưa; khâu quản lý công trình có chặt chẽ hay không mà để xảy ra mất tấm chắn sáng? Địa phương, cảnh sát giao thông đã làm hết sức trong tuyên truyền, vận động và thường xuyên xử lý mạnh tình trạng vi phạm? Thanh tra Sở GTVT thì cho rằng, khi thực hiện giải phóng mặt bằng thi công mở rộng QL1, nhà đầu tư chỉ làm đến sát cửa nhà dân. Vì lẽ đó, hộ dân cạnh chợ Trạm không có chỗ để xe của mình phía trước cửa nhà, huống hồ gì khách hàng.

Còn theo chúng tôi, vì an toàn tính mạng của người dân, chế tài mạnh cần phải được áp dụng đối với hộ buôn bán lấn chiếm hành lang ATGT, nhất là chợ Bình Quý, chợ tự phát ở xã Đại Hồng. Địa phương cũng cần xem xét lại việc bố trí không gian chợ hợp lý chưa. Tại sao không bố trí một địa điểm thích hợp để người dân đang buôn bán tự phát tại khu vực Hòa Hữu (xã Đại Hồng) vào kinh doanh cho an toàn. Với chợ Quế Trung đang quá tải, một cơ chế khuyến khích đầu tư chợ mới bằng xã hội hóa là cần thiết. Xin được nhắc lại, giữa dòng lưu thông hỗn loạn qua trước chợ, một sự trục trặc về kỹ thuật phương tiện hay sai sót của tài xế sẽ dẫn đến hậu quả vô cùng lớn.