Nhà máy vàng Bồng Miêu khai thác trái phép: Kiến nghị không gia hạn giấy phép

Trước việc nhà máy khai thác vàng Bồng Miêu hết thời hạn hoạt động ghi trong giấy phép, nợ thuế dai dẳng và tổ chức sản xuất trái phép, UBND tỉnh đã chỉ đạo yêu cầu dừng ngay khai thác tài nguyên, đưa thiết bị máy móc ra ngoài khu vực...

Khu vực khai thác, chế biến quặng ở mỏ vàng Bồng Miêu.Ảnh: TRẦN HỮU

Ngang nhiên vi phạm

Cuối tuần qua, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn dẫn đầu đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh đến hiện trường khu vực khai thác của mỏ vàng Bồng Miêu. Vào thời điểm kiểm tra, ở khu vực nhà máy, cơ quan chức năng phát hiện dây chuyền, bánh khoáy sản xuất vàng vẫn đang hoạt động. Máy nghiền quặng, một xe ủi có dấu hiệu mới dừng hoạt động. Tại hầm lò ở khu vực núi Kẽm, có xe múc đang vận chuyển quặng trong hầm lò ra bãi kết, hệ thống quạt thông gió đang hoạt động, nước trong mỏ chảy ra có màu đục. Theo dõi phân công công việc, bảng chấm công tại khu vực khai thác hầm lò núi Kẽm cho thấy, từ ngày 26.5 đến 15.6, Công ty TNHH Khai thác vàng Bồng Miêu đã tổ chức khai thác. Đoàn kiểm tra đã lập biên bản yêu cầu công ty dừng ngay khai thác, chế biến vàng tại mỏ vàng Bồng Miêu từ ngày 16.6, di chuyển toàn bộ vật liệu nổ, công nhân ra khỏi khu vực mỏ, quản lý toàn bộ số lượng quặng từ bãi chứa quặng núi Kẽm, không được chế biến, vận chuyển ra ngoài.

Báo cáo của Sở TN-MT ngày 2.6.2016 và qua kiểm tra thực tế khu vực vàng Bồng Miêu khẳng định, Công ty TNHH Khai thác vàng Bồng Miêu không chấp hành dừng hoạt động khai thác khoáng sản theo chỉ đạo của UBND tỉnh và Tổng cục Địa chất - khoáng sản Việt Nam. Đại tá Nguyễn Viết Lợi  - Giám đốc Công an tỉnh cho biết, nhà máy vàng Bồng Miêu đã sai phạm hàng loạt, bất chấp pháp luật hiện hành, cho nên tỉnh chỉ đạo lực lượng chức năng cương quyết xử lý, dừng ngay mọi hoạt động của doanh nghiệp này. Trước đó, Thường trực Huyện ủy Phú Ninh đã gửi văn bản cho Bộ trưởng Bộ TN-MT đề nghị không cho gia hạn giấy phép đối với công ty này và yêu cầu đóng cửa mỏ. Lý do chính: công ty không đủ năng lực quản lý, không bảo vệ được phần diện tích đã giao là 380ha để cho hàng trăm đối tượng vào khai thác vàng trái phép, gây nhiều hệ lụy xấu về môi trường, an ninh trật tự tại địa phương.  

Thống kê sơ bộ, tại địa bàn xã Tam Lãnh từ năm 2005 đến nay đã có 13 vụ sập hầm làm 28 người chết và bị thương; doanh nghiệp đã không hoàn thổ phần diện tích đã khai thác xong như cam kết, để dân vào lấn chiếm đất làm trang trại, trồng cây không theo quy hoạch. Do quản lý lỏng lẻo, một số diện tích đất của công ty bị giới thổ phỉ vào tận thu quặng trái phép.

Bất hợp tác

Tính đến ngày 11.3.2016, Công ty TNHH Khai thác vàng Bồng Miêu phát sinh thêm tiền phạt chậm nộp thuế và nợ thuế cũ đối với ngân sách nhà nước là 103 tỷ đồng. Công ty bị Cục Thuế tỉnh phong tỏa tài khoản, vô hiệu hóa hơn 2 năm nay, nhưng số tiền thuế nợ đến nay vẫn chưa trả. Theo Đại tá Nguyễn Viết Lợi, dù các cơ quan chức năng của tỉnh rất thiện chí, mời lãnh đạo công ty làm việc để hướng dẫn các thủ tục xin gia hạn và tìm cách giải quyết khoản nợ tiền thuế của công ty này, thế nhưng phía công ty đã thiếu hợp tác, chỉ cử những người không đúng trách nhiệm như phiên dịch chẳng hạn đến làm việc và không chấp hành các văn bản của tỉnh về ngừng hoạt động khi hết phép. Do đó, ngày 16.6, UBND tỉnh tiếp tục ban hành Công văn số 2752/UBND-NC về việc không có cơ sở pháp lý để công ty tiếp tục khai thác khoáng sản theo quy định tại khoản 3 Điều 25 của Nghị định số 15/2015/NĐ-CP. Mặt khác, công ty không hợp tác với các cơ quan như thuế, công an trong việc giải quyết trả nợ thuế, bảo vệ, vận chuyển xuất nhập khẩu hóa đơn, chứng từ, bảo vệ thuốc nổ, hóa chất... Nhiều năm qua, doanh nghiệp không tham gia đóng góp đầu tư phát triển cộng đồng đối với địa phương.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn nhấn mạnh, để gỡ vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp, UBND tỉnh, các ngành chức năng và huyện Phú Ninh tổ chức nhiều buổi làm việc nhưng công ty tiến hành rất chậm về tái cơ cấu lại doanh nghiệp theo yêu cầu của UBND tỉnh. Lãnh đạo tỉnh cũng yêu cầu Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khai thác vàng Bồng Miêu dừng ngay các hoạt động khai thác vàng cho đến khi các cơ quan có thẩm quyền trả lời về gia hạn hoạt động dự án (điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư). Đồng thời yêu cầu công ty này khẩn trương vận chuyển vật liệu nổ ra khỏi khu vực khai thác, tập kết về bảo quản tại kho chứa vật liệu nổ theo đúng quy định trước 11h ngày 17.6.2016.

TRẦN HỮU