Nhận biết, xử trí đúng cách khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm

Sau một loạt vụ ngộ độc thực phẩm tập thể nguy hiểm vừa qua, TS. Lê Ngọc Duy, Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương đã chỉ cách nhận biết, xử trí và chăm sóc đúng cách khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm.

Theo TS. Lê Ngọc Duy, khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm, có những triệu chứng về tiêu hóa (đau bụng, buồn nôn, nôn trớ, tiêu chảy); hô hấp (ho, thở nhanh, khó thở, tím tái); thần kinh (co giật, run tay chân, run giật cơ (ở mặt, ngực, đùi, cánh tay), yếu cơ sau đó là liệt cơ. Nặng hơn có thể liệt cơ hô hấp, rối loạn nhịp tim hoặc hôn mê.

Ngoài ra, trẻ bị ngộ độc thực phẩm còn có dấu hiệu tăng tiết đờm nhớt, dịch tiêu hóa, mồ hôi, nước bọt.

“Khi nghi ngờ trẻ bị ngộ độc, cha mẹ phải chú ý kỹ xung quanh để tìm những vật nghi ngờ gây độc và liên hệ điện thoại đến bệnh viện để được hướng dẫn cách sơ cứu thích hợp. Khi đưa trẻ đến bệnh viện, phải đem theo những vật nghi ngờ gây ngộ độc” – TS Lê Ngọc Duy khuyến cáo.

Theo chuyên gia, cách xử trí khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm nên gọi cấp cứu hoặc nhanh chóng vận chuyển trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.

Đặc biệt, trong khi chờ đợi vận chuyển đến cơ sở y tế nên để trẻ nằm nghỉ và theo dõi tình trạng mất nước (khát, li bì, niêm mạc miệng mũi khô, tiểu ít,…) của trẻ do ói mửa, tiêu chảy để đảm bảo bù nước cho đầy đủ. Đồng thời cho trẻ uống dung dịch Oresol theo nhu cầu để đảm bảo cân bằng nước và điện giải.

Nếu trẻ sốt cao có thể dùng các thuốc hạ sốt thông thường như paracetamol 10-15 mg/ kg/ lần x 4-6h/ lần (tối đa 0,5g/ lần và 2g/ngày).

Bên cạnh đó, cần tạm ngừng việc sử dụng thức ăn, thuốc nghi ngờ gây ngộ độc, giữ lại toàn bộ thức ăn thừa, phân, chất nôn, thuốc đã dùng để đi xét nghiệm và báo ngay cho cơ quan y tế.

Bên cạnh đó, chuyên gia cũng lưu ý về cách chăm sóc trẻ phục hồi sau ngộ độc thực phẩm.

Về chế độ ăn của trẻ, gia đình nên cho trẻ ăn các món ăn loãng, mềm như súp, cháo, canh để đảm bảo dinh dưỡng và giúp trẻ dễ ăn hơn. 

Không nên ép trẻ ăn quá nhiều trong 1 bữa, có thể chia nhỏ thành nhiều bữa trong ngày. Cho trẻ ăn thêm sữa chua, rau xanh, hoa quả như chuối, táo để hỗ trợ tiêu hoá và tăng cường vitamin.

Khi nhận thấy trẻ bình thường trở lại, cha mẹ có thể cho trẻ ăn cơm, bánh và một số đồ ăn khác. Tránh các thực phẩm gây khó tiêu và dễ kích thích gây buồn nôn như: Đồ chiên rán, thức ăn quá nhiều dầu mỡ. 

Không nên ăn các thực phẩm từ sữa động vật như: Bơ, phô mai, sữa… trong vài ngày do lúc này cơ thể trẻ khó dung nạp được lactose gây ra chứng đầy bụng, khó tiêu.

Cùng với đó, cha mẹ nên cho trẻ uống nước bù điện giải đúng cách; có thể cho trẻ uống nước ép hoa quả để dễ uống hơn. Đặc biệt, không cho trẻ uống nước đá, các loại nước ngọt hoặc nước có ga.

Ngoài ra, với trẻ bị ngộ độc cần được nghỉ ngơi nhiều hơn bình thường, tránh các vận động mạnh. Cha mẹ tốt nhất nên cho trẻ ngủ sớm, ngủ đủ giấc. Hạn chế tiếng ồn gây ảnh hưởng tới giấc ngủ của trẻ.

Để phòng nhiễm trùng, nhiễm độc ăn uống ở trẻ, theo chuyên gia cha mẹ cần lưu ý cách chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ, đặc biệt trong vấn đề ăn uống, giữ gìn vệ sinh thực phẩm.

Cần lựa chọn thức ăn đã được nấu chín, bảo quản thức ăn đã nấu cẩn thận, tốt nhất là giữ trong tủ lạnh, không để ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ, tránh vi khuẩn xâm nhập vào nhiều. Hâm kỹ lại thức ăn trước khi ăn.

Trong bảo quản thức ăn cần chú ý hạn sử dụng của thức ăn, không để lẫn thức ăn sống và thức ăn chín. Nếu chế biến thức ăn, đối với rau củ quả cần rửa sạch và ngâm nước muối. Không dùng thức ăn đông lạnh, thực phẩm ôi thiu.

Không cho trẻ ăn thức ăn hay uống những chất lạ, tránh những trường hợp ngộ độc xảy ra. Giữ vệ sinh trong ăn uống bằng cách ăn chín, uống sôi.

Ngoài ra, cha mẹ cần tạo cho trẻ thói quen rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh... để phòng bệnh. Môi trường sống của trẻ cần thông thoáng, sạch sẽ, vệ sinh đồ chơi.

Cũng liên quan đến ngộ độc thực phẩm ở trẻ, vụ việc nghiêm trọng khi hơn 70 trẻ bị ngộ độc thực phẩm tại trường Tiểu học Kim Giang, Hà Nội cơ quan chức năng đã phát hiện được nguyên nhân sự việc.

Theo đó cơ quan chức năng xác định nguyên nhân khiến học sinh nhập viện là do vi khuẩn tụ cầu vàng có trong món thịt gà và tiếp tục chỉ đạo điều tra tại bếp ăn Trường tiểu học Kim Giang.

Trong đó, rà soát lại nguyên nhân vi khuẩn tụ cầu vàng nhiễm vào thịt gà từ khâu vận chuyển hay trong quá trình chế biến. Từ đó, chấn chỉnh không để xảy ra sự cố mất an toàn thực phẩm như trên.