Nhân rộng giống bưởi trụ Đại Bình

(QNO) - Nhiều năm qua, cây bưởi trụ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân thôn Đại Bình (xã Quế Trung, Nông Sơn). Do vậy các địa phương khác trên địa bàn cũng trồng thử nghiệm và bước đầu gặt hái được những thành công nhất định.

Người dân chủ động

Khu vườn của bà Bùi Thị Tình (67 tuổi, thôn Phú Gia 1, xã Quế Phước, Nông Sơn) rộng hơn 1.000m². Khoảng 10 năm trước, bà Tình xin được 3 gốc bưởi trụ từ một người quen bên làng Đại Bình về trồng trong vườn. Thời gian đầu do đột ngột thay đổi địa điểm và thổ nhưỡng nên 3 gốc bưởi trụ này phát triển khá chậm. Mất khoảng 5 năm, các gốc bưởi mới bắt đầu cho ra lứa quả đầu tiên.

Bưởi trụ sai trái tại khu vườn nhà bà Bùi Thị Tình. Ảnh: VINH THÔNG

Bà Tình chia sẻ: “Lâu nay, ông bà mình nói bưởi trụ Đại Bình chỉ ở Đại Bình mới trồng được, mang đi chỗ khác thì cây sẽ chết hoặc có sống cũng không có trái. Thì tôi cũng tin vậy, nhưng nghĩ mang mấy gốc bưởi này về nhà trồng cho vui, không ngờ có quả. Như vậy, đúng là bưởi trụ rất khó trồng ở nơi khác nhưng nếu chọn gốc cây khỏe và trồng nơi có thổ nhưỡng tương tự như ở Đại Bình thì cây vẫn có thể sống và ra quả”.

Sau khi thành công lứa đầu, bà Tình chiết nhánh trồng được 30 gốc trong khuôn viên vườn. Thời điểm hiện tại, các gốc bưởi trụ ban đầu đã thích nghi được với môi trường mới nên những nhánh chiết cũng nhanh chóng phát triển. Đến nay, toàn khu vườn của bà Tình có 33 gốc bưởi trụ 5 - 10 năm tuổi. Số bưởi trụ này cho trái được các thương lái ở Đà Nẵng, Hội An liên tục đặt hàng. Trung bình mỗi năm, bà Tình thu nhập khoảng 80 triệu đồng từ bưởi trụ.

Cũng tương tự như mô hình của bà Tình, ông Trần Văn Ly (55 tuổi, thôn Bình Yên, xã Phước Ninh, Nông Sơn) vì mất sức lao động nên ở nhà đầu tư trồng cây trái trên diện tích vườn hơn 2.000m². Năm 2007, ông đến Đại Bình mua 20 nhánh bưởi trụ giống về trồng. Sau đó, khi thấy hiệu quả, ông tự nhân giống. Đến nay vườn nhà ông Ly có hơn 60 gốc bưởi trụ cho quả hằng năm và hơn 65 gốc 1 năm tuổi.

“Tôi cũng có trồng nhiều loại cây khác nhưng thu nhập từ bưởi trụ là cao nhất vườn. Mỗi gốc trụ 5 năm tuổi, thu về ít nhất 500 nghìn đồng/vụ. Từ năm thứ 6 trở đi thì mỗi gốc sẽ thu được hơn 1 triệu đồng/vụ. Trong năm, gia đình tôi cũng đã bán được hơn 100 nhánh bưởi trụ giống cho các hộ dân trong thôn và ở các xã lân cận trong huyện như Quế Lâm, Quế Phước, Quế Ninh...” - ông Ly chia sẻ.

Giữ vững chất lượng giống thuần

Với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng ở những vùng lân cận thuận lợi cho việc phát triển và nhân rộng cây bưởi trụ Đại Bình, năm 2014, Trạm Khuyến nông - khuyến ngư huyện Nông Sơn phối hợp với 3 xã Quế Ninh, Sơn Viên, Quế Phước xây dựng và triển khai kế hoạch trồng cây bưởi trụ. Quy mô được bố trí triển khai mô hình gần 2ha thuộc diện tích đất vườn của 36 hộ dân. Mô hình đã hỗ trợ 700 cây giống được chiết trực tiếp từ những cây có chất lượng cao ở Đại Bình.

Giống bưởi trụ Đại Bình dù được trồng ở đâu cũng phải đảm bảo dinh dưỡng trong đất và nguồn nước tưới. Ảnh: VINH THÔNG

Ông Trần Văn Lưu - Trạm trưởng Trạm Khuyến nông - khuyến ngư huyện Nông Sơn cho biết: “Khi dự án được triển khai, có rất nhiều nhà thầu đưa ra các nguồn giống bưởi bằng phương pháp nuôi cấy mô cam kết chất lượng cao. Tuy nhiên, bưởi trụ Đại Bình thời gian qua đã khằng định được thương hiệu và sức cạnh tranh không thua kém gì các loại bưởi khác trên thị trường. Vì vậy, chúng tôi chỉ chọn giống bưởi trụ Đại Bình để nhân rộng bằng phương pháp chiết nhánh trực tiếp chứ không nhập giống từ nơi khác về. Có như vậy mới giữ vững được chất lượng cũng như thương hiệu khi triển khai mô hình”.

Cũng theo ông Lưu, trong thời gian triển khai mô hình cho đến nay, theo ghi nhận của trạm, giống bưởi trụ Đại Bình tuy có thể trồng được ở những địa phương khác nhưng phải đảm bảo một số yêu cầu nhất định. Cụ thể, nguồn dinh dưỡng trong đất phải tốt, nếu cằn cỗi, cây sẽ có tuổi thọ kém. Hơn nữa, bưởi trụ Đại Bình phải được trồng ở những nơi chủ động được nguồn nước tưới. Nếu đảm bảo được các yêu cầu đó, cây bưởi trụ Đại Bình sẽ phát triển tốt. Trên thực tế, trái bưởi trụ từ giống được nhân rộng có chất lượng không khác gì so với bưởi trụ ở làng Đại Bình. Thời gian qua, các địa phương trên địa bàn huyện cũng đã phối hợp với Trạm Khuyến nông - khuyến ngư Nông Sơn, với vai trò là đơn vị chuyển giao kỹ thuật, tự nhân rộng mô hình này bằng nguồn vốn phát triển sản xuất của Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

“Để giữ vững được thương hiệu bưởi trụ Đại Bình, chúng tôi thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở người dân trồng loại cây này thực hiện nghiêm chỉnh quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm. Cấm tuyệt đối việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đối với bưởi trụ. Ngoài ra còn hướng dẫn người dân sử dụng phương pháp an toàn để phòng, trị các loại sâu bệnh” - ông Lưu cho biết thêm.

PHAN VINH - MINH THÔNG