Nhật Bản: Bảo tồn nghề sản xuất kimono

Các nghệ nhân Nhật Bản đang nỗ lực hồi sinh nghề thủ công truyền thống sản xuất kimono trước nguy cơ bị mai một.

Trang phục kimono, nét đẹp văn hóa của người Nhật. Ảnh: printest

Tại một xưởng may có từ lâu đời ở một khu phố yên tĩnh vùng ngoại ô Tokyo (Nhật Bản), nghệ nhân Yuichi Hirose (39 tuổi) đang dùng giấy nến được cắt tỉ mỉ để nhuộm màu cho vải, sử dụng kỹ thuật truyền thống để tạo ra những mẫu kimono đương đại. Yuichi Hirose cho biết anh và nhiều thợ thủ công truyền thống kimo đang nỗ lực góp phần gìn giữ một nét đẹp văn hóa thanh tao của người Nhật trước nhu cầu về trang phục kimono ngày càng suy giảm. Sau tốt nghiệp đại học, Yuichi Hirose quyết định tham gia công việc thiết kế kimono tại xưởng may của gia đình. “Kimono đã trở thành thứ gì đó đang xa rời cuộc sống hàng ngày của chúng tôi” - Yuichi Hirose nói.

Những bộ trang phục kimono truyền thống trên nền vải thêu nhiều họa tiết và màu sắc từ lâu được biết đến là biểu tượng của văn hóa Nhật Bản. Đặc biệt kimono dành cho phụ nữ thường có các họa tiết hoa, lá và các biểu tượng thiên nhiên khác, phản ánh tình yêu thiên nhiên của người dân xứ hoa anh đào. Ngày nay trên khắp các đường phố nước Nhật, hiếm khi bắt gặp người mặc trang phục kimono, ngoại trừ những dịp lễ hội hay các dịp đặc biệt khác như đám cưới. Cũng giống như giới trẻ tại nhiều nước, thanh niên Nhật Bản cũng nổi tiếng sành điệu về thời trang và phần lớn chịu ảnh hưởng từ phương Tây.

Theo Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp của Nhật, ngành công nghiệp kimono hiện đại đạt đỉnh điểm vào năm 1975 với quy mô thị trường 1,8 nghìn tỷ yên (17 tỷ USD). Đến năm 2008, ngành công nghiệp này giảm xuống còn 406 tỷ yên và chỉ còn 278 tỷ yên trong năm 2016. Takatoshi Yajima, Phó Chủ tịch Hiệp hội xúc tiến kimono Nhật Bản, đồng thời là nhà sản xuất kimono cho biết: “Giá tiền cho bộ kimono khá đắt trong khi trang phục này cũng rất khó mặc, lại quá cầu kỳ nếu mặc ở nhà. Đây là một số các lý do nhiều người trẻ tuổi tại Nhật e dè khi sắm kimono”.

Do đó, dù chuyên về Edo Komon - một mẫu kimono được nhuộm bằng giấy nến washi của Nhật Bản có từ thời kỳ Edo (từ giữa thế kỷ 17 tới cuối thế kỷ 19), đòi hỏi những kỹ năng rất cao, nhưng Yuichi Hirose đã phải cố gắng tiết chế trong thiết kế để phù hợp với cách ăn mặc trong cuộc sống hiện đại. Như sản xuất các bộ kimono đa dạng về họa tiết cả về chất liệu nhưng giá cả phải chăng và dễ mặc. Yuichi Hirose nói: “Nếu chúng tôi làm điều đó chắc chắn sẽ thu hút sự quan tâm của khách hàng, đặc biệt là giới trẻ”.

Dù vậy, các dịch vụ cho thuê kimono cho khách nước ngoài lại đang bùng nổ tại Nhật. Bà Kahori Ochi, chủ một cửa hàng cho thuê kimono tại Tokyo cho biết, cửa hàng của bà phục vụ khoảng 500 du khách nước ngoài mỗi năm. Khách trả khoảng 9.000 yên (80 USD) để mặc một bộ kimono trị giá khoảng 300.000 yên (2.750 USD). “Kimono là một phần của văn hóa Nhật Bản. Tôi thực sự muốn trải nghiệm điều đó. Được mặc kimono là chúng tôi đang hòa mình vào nền văn hóa của đất nước mặt trời mọc” - Ruby Francisco, một du khách người Hà Lan tại cửa hàng của bà Ochi cho biết. Công việc kinh doanh của bà đang rất tốt và bà hy vọng Thế vận hội Olympic Tokyo 2020 sẽ thúc đẩy nhu cầu khi du khách đổ xô đến Nhật Bản và nhiều người muốn hiểu văn hóa Nhật Bản hơn, với trang phục kimono.

Nhiều nghệ nhân truyền thống kimono tại Nhật cho biết họ đang nỗ lực để gìn giữ để một nét văn hóa quốc gia không bị mai một và họ vẫn mong những người trẻ tại Nhật học nghề truyền thống này nhiêu hơn nữa.

NAM VIỆT