Nhật - Hàn "nổi sóng"

Mối quan hệ hai nước Nhật Bản và Hàn Quốc tiếp tục căng thẳng vì vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm chưa có hồi kết. 

Thủ tướng Nhật Bản (trái) ăn bạch tuộc tại tỉnh Fukushima đê trấn an người tiêu dùng.

Công ty Điện lực Tokyo, Nhật Bản (TEPCO) đã thừa nhận về việc khoảng 300 tấn nước có chứa các chất phóng xạ phát thải tia beta với nồng độ lên tới 80 triệu becquerel/lít (becquerel là đơn vi đo phóng xạ) đã bị rò rỉ khỏi một bồn chứa ở Nhà máy Điện hạt nhân Fukushima I (Nhật Bản). Một phần trong số nước rò rỉ này có thể đã chảy vào Thái Bình Dương. Đây cũng là vụ rò rỉ nước nhiễm phóng xạ tồi tệ nhất kể từ sau cuộc khủng hoảng hạt nhân Fukushima do thảm họa động đất và sóng thần tại Nhật Bản hồi tháng 3.2011. Ngay trong tháng 9 vừa qua, chính phủ Hàn Quốc của Tổng thống Park Geun Hye tiếp tục mở rộng phạm vi áp dụng lệnh cấm nhập khẩu thủy sản từ Nhật Bản, cụ thể là đối với tất cả mặt hàng thủy sản nhập khẩu từ tỉnh Fukushima, nơi có nhà máy điện hạt nhân Fukushima I cùng 7 tỉnh khác là Aomori, Ibaraki, Gunma, Miyagi, Iwate, Tochigi và Chiba. Trước đó, Hàn Quốc chỉ cấm nhập khẩu đối với 50 mặt hàng thủy sản, trong đó có cá nước ngọt từ 8 tỉnh trên. Ngoài ra,  Bộ Đại dương và Thủy sản Hàn Quốc cho biết các cơ quan chức năng nước này sẽ yêu cầu xuất trình giấy phép kiểm tra phóng xạ mới đối với các mặt hàng có xuất xứ từ Nhật Bản, nhằm không cho bất cứ mặt hàng thủy sản nào bị nhiễm xạ, cho dù chỉ với một lượng rất nhỏ chất phóng xạ, xâm nhập vào nước này. Hiện nay, đảng Saenuri cầm quyền đang yêu cầu chính phủ Hàn Quốc cân nhắc áp đặt lệnh cấm nhập khẩu toàn diện đối với thủy sản từ Nhật Bản.

Theo thống kê của cơ quan hải quan Hàn Quốc mới đây, nhập khẩu thủy sản từ Nhật Bản của Hàn Quốc đạt khoảng 100 tỷ won trong năm nay, giảm đến 44% trong 5 năm qua, khiến Nhật Bản tụt hạng từ thứ 4 xuống thứ 5; xếp sau Trung Quốc, Nga, Việt Nam và Mỹ. 

Cá ngừ tại chợ cá Tsukiji của Nhật. (Nguồn: AFP/TTXVN)

Phản ứng gay gắt với quyết định nới rộng quy mô lệnh cấm nhập khẩu trên từ phía Hàn Quốc, Văn phòng nội các Nhật Bản cho biết đã cung cấp cho chính phủ Hàn Quốc các thông tin liên quan kể từ khi vụ rò rỉ nước bị nhiễm phóng xạ (tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima I) được công bố. Mặt khác, Nhật Bản tiếp tục yêu cầu Hàn Quốc có các bước đi trên cơ sở các luận cứ khoa học. Tokyo cũng khẳng định nước này có các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm rất chặt chẽ trên cơ sở các quy tắc quốc tế và thường xuyên đo nồng độ phóng xạ. Thậm chí, lo ngại những tranh cãi và lệnh cấm từ Hàn Quốc chưa có hồi kết, Nhật Bản cũng vừa  đề nghị Tổ chức Thương mại Thế giới can thiệp vào vấn đề này.  Nhiều tỉnh tại Nhật Bản cũng cho biết sẽ theo dõi sát diễn biến của lệnh cấm và sẽ có biện pháp đối phó nếu xuất hiện tin đồn thất thiệt làm ảnh hưởng đến kinh tế.

Nhằm mục đích trấn an người tiêu dùng, ngày 19.10 vừa qua, trong chuyến đến thăm cảng cá Matsukawaura ở Soma, thuộc tỉnh Fukushima, cách nhà máy điện hạt nhân bị hư hại khoảng 40km về phía Bắc, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cùng các quan chức đã ăn bạch tuộc do ngư dân tại địa phương này đánh bắt. Ông Shinzo Abe tuyên bố: “Chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chính xác cho công chúng để xóa bỏ thiệt hại kinh tế khi khu vực này đang phải gánh chịu do hiểu biết sai lầm về hải sản ở Fukushima và tôi muốn mọi người trên khắp Nhật Bản biết rằng hải sản đánh bắt ở khu vực này an toàn và ngon”. Thủ tướng Nhật cũng cho biết thêm, hằng ngày ông đều dùng gạo trồng từ Fukushima và tin rằng đồng bào của ông sẽ chiến thắng sự ám ảnh về phóng xạ.

NAM VIỆT