Nhiều địa phương thực hiện danh mục thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất đạt tỷ lệ thấp

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên - môi trường, tổng chỉ tiêu đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ và đất rừng đặc dụng năm 2023 được chuyển mục đích sử dụng trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố theo các nghị quyết của HĐND tỉnh khoảng hơn 1.000ha tại 681 danh mục. Đến nay mới chỉ thực hiện 118 danh mục được phê duyệt, đạt 17,33%. Việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng chỉ đạt hơn 77ha (đạt 7,71%).

Theo đại diện Sở Tài nguyên - môi trường, kết quả thực hiện danh mục thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất năm 2023 đạt quá thấp, cho thấy việc đăng ký danh mục thu hồi đất, chuyển mục đích, tổ chức triển khai thực hiện của các địa phương chưa đảm bảo tính khả thi. Đa số địa phương thực hiện danh mục thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất chỉ đạt dưới 20%.

Nguyên nhân được đề cập là do địa phương và các nhà đầu tư chưa quyết tâm thực hiện (rất nhiều dự án gia hạn tiến độ). Một số dự án sử dụng vốn ngân sách nhưng chưa được phân bổ nguồn vốn để đầu tư thực hiện. Một số địa phương khi kế hoạch sử dụng đất năm 2022 đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai thực hiện dự án đúng theo quy định của Bộ Tài nguyên - môi trường.

Ngoài ra, do ảnh hưởng của dịch bệnh, suy thoái kinh tế ảnh hưởng đến việc huy động vốn của nhà đầu tư, việc triển khai thực hiện các dự án kéo dài, phải gia hạn nhiều lần. Việc tổ chức thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo Nghị định số 30 và Nghị định số 25 của Chính phủ còn chậm. Đồng thời trong năm 2023, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, các ngành tổ chức rà soát thủ tục pháp lý của tất cả dự án về đầu tư và đất đai cũng là nguyên nhân khách quan ảnh hưởng đến kết quả.

Mặt khác, việc thực hiện thủ tục về đất đai từ khi thu hồi đất đến khi thực hiện thủ tục giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất thường kéo dài dẫn đến công trình phải chuyển tiếp qua nhiều năm.

Sở Tài nguyên - môi trường kiến nghị Nhà nước chủ động thu hồi đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt và triển khai đồng bộ việc đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất tạo sự minh bạch và tăng nguồn thu ngân sách từ việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất.   

Sở cũng đề nghị HĐND tỉnh tiếp tục có chỉ đạo, hướng dẫn HĐND cấp huyện tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong đăng ký danh mục thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng và công tác lập, phê duyệt, thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đảm bảo tính công khai, minh bạch và khả thi. HĐND tỉnh cần chọn danh mục để kiểm tra, giám sát quá trình đăng ký, triển khai thực hiện; có ý kiến đối với những dự án chuyển nhiều đất lúa nước, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng.

Tại buổi làm việc, đoàn công tác HĐND tỉnh cũng đã nghe Sở Tài nguyên - môi trường báo cáo tình hình thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đất đai, bảo vệ môi trường, khoáng sản trên địa bàn tỉnh năm 2023; nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kế hoạch năm 2024...

Đoàn công tác cho biết, những kiến nghị, đề xuất của đơn vị sẽ được ghi nhận, tổng hợp để chuẩn bị nội dung phục vụ Kỳ họp thứ 18 của HĐND tỉnh (khóa X), dự kiến diễn ra đầu tháng 12/2023.