Nhớ về cố hương

Tự hào nguồn cội

Căn nhà sàn đặc trưng của Lào ở bản Nôn-mi-say (huyện Lạ Màm, Sê Kông) vẫn vẹn nguyên cảnh vật, chỉ khác là… vắng đi chủ cũ. Ông Bô Nhơn - chủ nhân của căn nhà này đã mất cách đây gần 5 năm. Khác với những chuyến thăm trước, đón khách lần này là một phụ nữ đã ở tuổi xế chiều.

Bà mặc sắc phục thổ cẩm truyền thống của Lào, với khuôn mặt phúc hậu và đầy cảm xúc. Đó là vợ ông Bô Nhơn, một phụ nữ Lào, nguyên cán bộ thanh vận huyện Đắc Chưng (Sê Kông).

Trước bàn thờ cha, anh Xúc-đa-vanh cùng những vị khách đến từ quê hương của cha thắp nén nhang tưởng nhớ người quá cố. Anh là con trai út của ông Bô Nhơn. Dù nói sõi tiếng Việt, nhưng chừng như anh Xúc-đa-vanh khá ngại ngùng khi trao đổi với khách, nên chỉ quan sát và trả lời những câu hỏi liên quan khi cần thiết.

Ngoài học từ cha, anh bảo sở dĩ mình biết đến tiếng Việt là nhờ có thời gian anh được cử sang học tập tại Việt Nam. Sau quá trình rèn luyện và trưởng thành, Xúc-đa-vanh đã được bổ nhiệm Phó Giám đốc Sở Bưu chính viễn thông Sê Kông.

Ông Bô Nhơn - Lê Viết Muồng (sinh ngày 12.6.1928, mất ngày 14.1.2018) - nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào, nguyên Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào, nguyên Bí thư - Tỉnh trưởng tỉnh Sê Kông. Ông Muồng quê ở xã Cẩm Nam (Hội An), tham gia hoạt động cách mạng từ rất sớm. Năm 1948, ông được Đảng, Nhà nước chọn cử sang giúp nước bạn Lào xây dựng lực lượng khởi nghĩa nhằm đấu tranh giải phóng khu vực Nam Lào… Ông vinh dự được Đảng và Nhà nước Lào trao tặng nhiều huân chương, huy chương cao quý; Đảng và Nhà nước Việt Nam trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba và Huân chương Hữu nghị.

Anh Xúc-đa-vanh nói, ngày trước lúc còn sống, ba anh luôn căn dặn con cái, sau này dù làm gì, ở đâu cũng không được quên nguồn cội. Bởi đó là quê hương xứ sở, với những máu mủ ruột rà, nơi ông được sinh ra và lớn lên trước khi sang Lào làm nhiệm vụ quân tình nguyện tham gia kháng chiến.

Theo di nguyện của cha, Xúc-đa-vanh bày tỏ quyết tâm khi thu xếp được thời gian và công việc, sẽ có chuyến hồi hương đưa mẹ trở lại Việt Nam, thăm phố cổ Hội An - mảnh đất mà cha luôn mang trong tim.

“Anh em chúng tôi mặc dù ở Lào nhưng rất tự hào và yêu văn hóa, con người Việt Nam” - anh Xúc-đa-vanh nói.

Như mạch nguồn gắn kết

Trong chuyến công tác tại các tỉnh Nam Lào mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh dành thời gian đến thăm gia đình và viếng hương ông Bô Nhơn.

Trong câu chuyện thân tình, ông Thanh ví tấm lòng yêu nước, truyền thống cách mạng và những đóng góp của Bô Nhơn cho Đảng Nhân dân cách mạng Lào, cũng như sự nghiệp giải phóng dân tộc hai nước Việt Nam - Lào như sợi dây gắn kết mạch nguồn, đầy niềm kiêu hãnh. Mạch nguồn ấy, xuất phát từ tinh thần quả cảm và lòng trung hiếu của người chiến sĩ cộng sản đối với dân tộc, đất nước.

Phát huy truyền thống gia đình, ông Thanh mong muốn người thân của Bô Nhơn tiếp tục lan tỏa tinh thần của một người cha, người chồng đã suốt đời cống hiến cho sự bình yên của Tổ quốc, non sông và cho cả tình đoàn kết keo sơn giữa hai Đảng, hai dân tộc Việt - Lào anh em.

Đồng thời xem đó là niềm tự hào không chỉ của riêng gia đình, mà chung cho cả cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc ở Sê Kông, cũng như tất cả người con đất Quảng ở quê nhà.

“Tỉnh Quảng Nam luôn biết ơn những đóng góp và hy sinh to lớn của đồng chí Bô Nhơn - Lê Viết Muồng cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc, đặc biệt là đóng góp trong việc tạo dựng mối quan hệ hữu nghị truyền thống Quảng Nam và Sê Kông ngày càng thắt chặt” - ông Thanh nói.

Nắm chặt tay Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh, vợ ông Bô Nhơn nói trong xúc động, rằng từ lúc cụ còn sống cho đến bây giờ khi đã về với tổ tiên, cũng đều nhận được sự quan tâm đặc biệt từ phía lãnh đạo tỉnh Quảng Nam.

Vì thế, ông Bô Nhơn sinh thời rất cảm kích, lúc nào cũng động viên vợ con sắp xếp công việc, tìm về “quê cha đất tổ” để hiểu hơn về văn hóa cội nguồn. Bà nói, đó không đơn thuần là một cuộc trở về, mà còn là di nguyện, lẫn ước mong của một người con luôn đau đáu với quê nhà…