Những con đường

(QNO) - Cha tôi hay nói vui: những đứa con của cha bây giờ, đứa nào cũng “có cánh”. Hôm thì đứa này bay ra Hà Nội, đứa kia đi Phú Quốc. Hôm thì Đà Nẵng, Đà Lạt. Các con đi công tác, đi du lịch mỗi cuối tuần, thỉnh thoảng có đứa về thăm cha. Thời đại văn minh, thấy các con bay nhảy đó đây, cha tôi mừng lắm. Nhớ những lúc công tác đột xuất, tôi gọi điện về bảo đang ở sân bay, sẽ ghé ngang nhà thăm cha. Một giờ đồng hồ sau, tôi đĩnh đạc trước ngõ. “Nhanh rứa hả con?”. Cha hỏi rồi nhẩm tính: Sài Gòn – Đà Nẵng xấp xỉ 1.000km, con di chuyển chỉ một giờ đồng hồ, xem ra bằng thời gian cha đi thăm ruộng về chứ mấy!

Ảnh minh họa.

Cha gắn bó với ruộng đồng, nên cái gì cũng… quy ra ruộng hết! Mấy đám ruộng xa nhà, một vòng đi bộ đã mất 15 phút. Nhớ những chiều tắt nắng, tôi lẽo đẽo theo cha. Cha đi trước, tôi theo sau, vì đường ruộng hẹp. Cha vừa đi vừa dừng ngắm những ruộng lúa khác. Hôm thì ngắm đám ruộng cấy, rễ đã bám sâu vào đất. Một màu xanh tơ non, nõn nà, ngọt ngào cả một không gian bao la, để ngay cả một đứa trẻ như tôi cũng biết thẫn thờ trước khung cảnh ấy. Hôm thì dừng lại lúc lúa làm đòng. Những bông lúa lép xẹp ngày nào, nay vươn mình ngậm sữa. Hạt lúa đã bắt đầu phổng phao như thiếu nữ dậy thì. Hôm thì dừng lại trước cánh đồng rực rỡ sắc vàng, trong mắt cha ánh lên niềm vui được mùa, cảm giác rưng rưng vì đàn con đông sẽ được no đủ… Đi với cha giữa cánh đồng, thấy mình được chở che, một sự thoải mái mà chỉ có thể là cảm nhận chứ khó diễn đạt bằng lời. Và chợt nhận ra, ở thời điểm nào, cánh đồng lúa cũng có vẻ đẹp riêng. Dễ thấy nhất là khi bạn đi xa về. Nhìn đất trời, cỏ cây, kỷ niệm tuổi thơ cứ len vào tâm trí. Với tôi, lúa không chỉ đẹp qua đôi mắt nhìn, mà đẹp vì có khi lúa đã “hóa tâm hồn” rồi!

Nhớ những mùa lúa bệnh, ba bước xuống ruộng nhổ vài cây lúa mang về mẹ xem. Tôi không biết cây lúa bị sâu đục thân là thế nào, bệnh đốm vằn hay đạo ôn là thế nào. Chỉ biết rằng, tôi theo cha suốt cả giờ đồng hồ, quẩn quanh với ruộng đồng, mỏi chân đến nỗi, vòng về cha phải cõng. Và thấy cha buồn vì lo mất mùa.

Cha tôi là nông dân. Đường cha đi nhiều nhất là con đường từ nhà ra ruộng. Con đường mòn ấy có dấu chân cha hằn lên mỗi ngày. Con đường mòn chở ấm no về nhà. Con đường gắn bó với nhọc nhằn, hoan hỉ. Ba tôi sợ các con làm nông vất vả, nên hướng chúng tôi đi “con đường” khác, có thể sẽ sáng sủa hơn. Cha mẹ tôi vất vả vừa làm nông vừa chăn nuôi, mẹ thêm đôi quang gánh bán buôn để kiếm chữ cho con. Ngày hôm nay, chúng tôi đã đi “con đường” khác, thênh thang hơn, nhưng chưa hẳn trải đầy “hoa hồng” như mong ước của mẹ cha. Tôi đã ý thức rằng, con đường nào cũng có chông gai, đã biết sải những bước chân sao thấy thật nhẹ nhàng, thanh thản, mà không cần phải nịnh bợ hay dối trá lòng mình. Giống như tôi và cha từng đi giữa cánh đồng, an nhiên và tự tại.

Con đường của cha mang lại cho chúng tôi “bánh mì” mỗi ngày. Và “hoa hồng” cũng ngập tràn trên con đường ấy. Là những nói cười trong giờ cơm đạm bạc, là cùng nhau làm việc, cùng chia sẻ vui buồn. Con đường của cha là con đường đầy cỏ dại, đi vào tim, vào ký ức của chúng tôi. Đó là con đường thẳng, không có lối đi tắt, cũng không thể đi vòng. Con đường đẹp nhất mà tôi từng đi qua!

SONG NGUYÊN