Thượng tuần tháng 7 vừa qua, tôi đi dự Đại hội Hội Nhà văn Việt Nam lần thứ IX - 2015, tổ chức tại khách sạn La Thành - Hà Nội, với sự tham dự của 542 đại biểu. Điều khiến tôi ngạc nhiên là hơn 1/5 đại biểu vốn là các cây bút trẻ, từng tham gia Hội nghị những người viết văn trẻ toàn quốc lần thứ V-1998 cũng được tổ chức tại khách sạn La Thành - Hà Nội. Cuộc hội ngộ khá thú vị này làm tôi nhớ lại “sự kiện” của các cây bút trẻ xảy ra cách đây 17 năm…
Nhà thơ Ngô Liêm Khoan (TP.Hồ Chí Minh), nhà thơ Mai Thìn (Bình Định) và nhà văn Lê Hoài Lương (Bình Định). Ảnh: N.T.M |
Ngày ấy, tôi cộng tác khá thường xuyên với tờ Văn nghệ trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam và được những người phụ trách tờ báo văn chương dành cho các cây bút trẻ là nhà thơ Nguyễn Quang Thiều và nhà thơ Nguyễn Thành Phong giới thiệu đi dự Hội nghị những người viết văn trẻ toàn quốc lần thứ V-1998. Lần đầu tiên ra Hà Nội tham dự một hội nghị mang tầm cỡ “quốc gia”, tôi được làm quen với nhiều bạn văn ở khắp mọi miền Tổ quốc. Nguyễn Hiệp ở Bình Thuận. Nguyễn Một ở Đồng Nai. Mai Thìn ở Bình Định. Huỳnh Thạch Thảo ở Phú Yên. Chu Thùy Liên ở Điện Biên. Đỗ Bích Thúy ở Hà Giang. Nguyễn Thúy Quỳnh ở Thái Nguyên. Và nhiều bạn bè khác như Trần Ngọc Tuấn, Nguyễn Ngọc Tư, Bùi Anh Tấn, Phan Hoàng, Phùng Văn Khai, Nguyễn Đình Tú, Hữu Việt, Lê Thiếu Nhơn… Quảng Nam có đại biểu duy nhất là tôi. Nhưng người Quảng Nam có mặt tại hội nghị với tư cách đại biểu của các tỉnh thành khác thì nhiều: Nguyễn Một (Duy Xuyên), Nguyễn Kim Huy (Núi Thành), Hoa Ngõ Hạnh (Quế Sơn)…
Là những người viết trẻ nên hầu hết chỉ mới trình làng năm, bảy truyện ngắn; chín, mười bài thơ đăng trên các báo, tạp chí; số cây bút trẻ có sách in riêng không nhiều và cũng chỉ một vài cuốn mà thôi. Hồi ấy, tất cả đều trẻ, việc hòa nhập nhanh chóng. Sau cái bắt tay, xưng họ tên, quê quán… là từ chỗ xa lạ thành bạn bè thân quen. Cũng cần nói thêm, hồi đó các nhà văn, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Nguyễn Quang Lập, Nguyễn Thành Phong… ở trong Ban tổ chức hội nghị đã tích cực kết nối các cây bút trẻ ở mọi miền Tổ quốc với nhau, nhờ thế tôi - một gã nhà quê, đến từ một tỉnh lẻ miền Trung, nhanh chóng hòa đồng với bạn bè văn nghệ khắp nơi. Điều khiến tôi nhớ mãi là hội nghị những người viết văn trẻ toàn quốc lần ấy, các cây bút trẻ ở các địa phương được các bậc đàn anh là các nhà văn, nhà thơ đã thành danh “dẫn đi” dự hội nghị. Bạn bè ở TP.Đà Nẵng có nhà thơ Thanh Quế làm “trưởng đoàn” đưa đi dẫn về, còn ở Quảng Nam chỉ có mỗi một mình tôi lạc loài nên nhà thơ Thanh Quế “linh hoạt” cho ghép chung với đoàn của mình để cùng sinh hoạt cho vui!
Thời gian lặng lẽ trôi qua. Và những cây bút trẻ tham dự Hội nghị những người viết văn trẻ toàn quốc lần thứ V - 1998 ngày ấy, bây giờ hầu hết đã thành danh. Trò chuyện với tôi, nhà văn Nguyễn Hiệp (Bình Thuận) bảo: “Kể cũng lạ, gần như tất cả những người viết trẻ hồi đó đều gắn bó với nghề văn. Và họ là đội ngũ kế cận đã và đang cầm trịch văn đàn hiện nay”. Đúng vậy. Bây giờ Đỗ Bích Thúy và Nguyễn Đình Tú đã là hai Phó Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ quân đội, Phan Hoàng là Phó Chủ tịch Hội Nhà văn TP.Hồ Chí Minh, Nguyễn Ngọc Tư là Ủy viên Hội đồng Văn xuôi Hội Nhà văn Việt Nam… Nhiều, rất nhiều cây bút trẻ ngày ấy, bây giờ là những người cầm trịch ở hội văn học nghệ thuật các tỉnh, thành phố… Họ cũng sở hữu nhiều giải thưởng văn chương danh giá, là những cây bút góp phần làm cho văn đàn sôi nổi với những tác phẩm gây xôn xao dư luận, tạo nên diện mạo mới cho văn chương đương đại.
NGUYỄN TAM MỸ