Nỗ lực phòng chống hạn

Cuối tuần rồi, lên xã Quế Thuận của huyện Quế Sơn tìm hiểu tình hình sản xuất nông nghiệp, Tư tôi tình cờ thấy vợ chồng anh Bảy Phước Ninh đang hối hả gặt 3 sào lúa đông xuân. Vừa ôm những bó lúa trĩu bông chất lên xe bò, anh Bảy vừa nói: “Mùa này, nhờ có nước tưới nên tui và bà con trong vùng có thể sản xuất được chứ còn vụ hè thu thì thất bại hoàn toàn”. Theo lời anh Bảy, hàng chục năm nay, cứ từ đầu tháng 5 đến giữa tháng 8 dương lịch là hồ chứa nước Cây Thông cạn kiệt nghiêm trọng. Do số diện tích lúa của anh nằm ở khu vực cuối kênh của công trình thủy lợi này nên vụ nào cũng bị khô hạn khốc liệt. Anh Bảy nói: “Đầu vụ hè thu năm 2014, sau khi tiến hành cày phơi ải, tui mua 12kg giống lúa HT1 về để chuẩn bị gieo sạ 3 sào ruộng này. Thế nhưng, vì nắng nóng kéo dài nhiều đợt, hồ chứa Cây Thông tụt xuống mực nước chết nên tui đành phải chấp nhận bỏ ruộng hoang. Và chắc chắn hè thu tới tình trạng ấy sẽ lại tái diễn”.

Theo cơ quan chuyên môn, từ đầu tháng 1 đến nay lượng mưa phổ biến trên toàn tỉnh thấp hơn mức trung bình nhiều năm khoảng 20 - 30%. Dự báo, thời gian tới nếu không có mưa bổ sung thì nhiều khả năng hàng loạt hồ chứa ở Quảng Nam sẽ bị thiếu hụt nước trong vụ hè thu 2015. Bên cạnh đó, dòng chảy cơ bản của hầu hết đập dâng ở khu vực miền núi sẽ có nguy cơ bị suy giảm mạnh, không đảm bảo nguồn nước tưới vào thời điểm tháng 7 - 8 dương lịch này. Đặc biệt, ngoài hiện tượng bồi lấp thì những tháng gần đây dòng chảy trên các con sông, nhất là hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn cũng đã tụt xuống thấp. Từ các yếu tố bất lợi vừa nêu, ngành nông nghiệp nhận định rằng, vụ hè thu sắp đến trên địa bàn tỉnh sẽ có khoảng 14.670ha đất sản xuất lúa và hoa màu bị khô hạn. Trong đó, khu vực hồ chứa và đập dâng là 6.040ha, khu vực trạm bơm 5.930ha, khu vực nhiễm mặn 2.700ha.

Để hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại cho nhà nông, UBND tỉnh vừa chính thức phê duyệt phương án phòng chống hạn và nhiễm mặn năm 2015 với tổng kinh phí thực hiện xấp xỉ 37 tỷ đồng. Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, tùy tình hình diễn biến thời tiết, chính quyền các địa phương cùng ngành liên quan chủ động triển khai những biện pháp công trình nhằm đối phó hiệu quả với tình trạng khô hạn và nhiễm mặn. Được biết, từ số tiền trên các cơ quan có trách nhiệm sẽ tập trung nạo vét những đoạn sông, kênh dẫn, bể hút bị bồi lấp nặng với khối lượng dự kiến hơn 292.000m³ đất cát. Đồng thời tiến hành sửa chữa và nâng cấp hàng loạt đập dâng, đập bổi, đập thời vụ. Cạnh đó, khẩn trương đóng 300 cái giếng khoan lấy nước ngầm và lắp đặt 300 máy bơm điện, máy bơm dầu dã chiến nhằm tận dụng tối đa mọi nguồn nước ngọt để chống hạn. Ngoài ra, cũng xây dựng một số đập tạm trên sông Đầm, Vĩnh Điện, Thu Bồn nhằm tạo lá chắn ngăn mặn xâm nhập vào nội địa để đảm bảo đủ nguồn nước cho các trạm bơm ở vùng hạ du hoạt động ổn định…

TƯ RUỘNG