Ô tô mở cửa thị trường ASEAN

Xuất khẩu ô tô thương hiệu Việt

Trưa 28.12.2019, tàu SITC Hainan mang theo 15 xe bus Thaco rời cảng Chu Lai sang Philippines. Những chiếc xe bus Thaco thương hiệu Việt Nam thiết kế hoàn toàn mới với tỷ lệ nội địa hóa trên 45%. Phần ngoại thất (thân vỏ, khung xe, linh kiện cơ khí, composite) và phần nội thất (hệ thống chiếu sáng, ghế, dây điện, kính, linh kiện nhựa) được thiết kế và sản xuất hoàn toàn tại Chu Lai.

Ông Roberto Tores - Tổng Giám đốc Autodelta (Philippines) cho biết lô hàng này đã đánh dấu bước ngoặc lớn về hợp tác chiến lược giữa Thaco và Autodelta cũng như ngành công nghiệp ô tô 2 nước. Một hợp đồng nhập khẩu 200 xe vào Philipines năm 2020 đã được ký kết.

“Nếu Philippines phải nhập khẩu xe bus cao cấp từ châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc trước đây thì từ nay với chất lượng Thacobus không thua kém bất kỳ sản phẩm nào của các nước có ngành sản xuất tiên tiến trên thế giới, Philippines sẽ nhập khẩu từ Việt Nam. Thaco có thể tự hào là doanh nghiệp đầu tiên xuất khẩu xe bus vào thị trường Philippines. Autodelta muốn cùng Thaco mở cửa chinh phục thị trường 100 triệu dân với nhu cầu 4.000 xe bus lớn và 20.000 xe bus nhỏ mỗi năm” - ông Roberto Tores  nói.

Sự kiện xuất khẩu xe Thacobus sang Philippines đã hiện thực hóa các thỏa thuận thương mại xuất khẩu xe bus Philippines, Campuchia, Thái Lan, Đài Loan hôm khánh thành nhà máy Thacobus (8.12.2017). Nhà máy này có quy mô lớn nhất và hiện đại nhất Đông Nam Á, sản xuất dòng xe khách cao cấp hoàn toàn mới mang thương hiệu Việt Nam với tỷ lệ nội địa hóa trên 60%, có công suất thiết kế 20.000 xe/năm (8.000 xe bus và 12.000 xe mini-bus).

Ông Trần Bá Dương - Chủ tịch HĐQT Thaco nói sự kiện này khẳng định khả năng thực hiện hóa chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam của Bộ Công Thương, Chính phủ và chiến lược xuất khẩu ô tô, linh kiện phụ tùng của Thaco; góp phần giảm nhập siêu, cân bằng cán cân thương mại, tiền tệ.

Sau 15 năm nghiên cứu, sản xuất, lắp ráp xe bus, Thaco đã trở thành nhà sản xuất xe bus hàng đầu Việt Nam. Hiện đã cung cấp 17.000 xe bus, chiếm 65% thị phần. Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết dù con số xuất khẩu chỉ mới xấp xỉ 50 triệu USD, nhưng sự kiện này rất có ý nghĩa khi đưa Việt Nam có vị trí trong bản đồ công nghiệp ô tô của khu vực và thế giới. Vẽ lại cơ cấu bản đồ xuất nhập khẩu Việt Nam theo hướng bền vững hơn. Các bước đi bền vững của Thaco đã chứng minh sức sống, năng lực nội sinh của doanh nghiệp.

“Nếu như không phát triển thị trường ngoài nước thì công nghiệp ô tô không thể phát triển bền vững đươc. Việc xuất khẩu ô tô của Thaco chứng minh kết quả bước đầu chiến lược phát triển ô tô Việt Nam. Ngành công thương sẽ tạo điều kiện hỗ trợ bằng các cơ chế, chính sách cho ngành công nghiệp ô tô phát triển bền vững ở thị trường nội địa và sẽ phối hợp với Thaco, các doanh nghiệp khác bằng những giải pháp cụ thể để khai thác thị trường quốc tế” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

AFTA không còn xa

Không chỉ xe bus tiến vào thị trường ASEAN, những ngày cuối cùng của năm 2019 cũng diễn ra những sự kiện đánh dấu “cuộc lội ngược dòng” của Thaco. Ngày 23.12, một Thacobus mẫu đã được xuất sang Singapore. Dự kiến sẽ có ít nhất 10 xe được xuất khẩu sang Singapore trong những tháng tới.

Ngày 24.12.2019, 120 chiếc Kia Cerato là mẫu ô tô du lịch đầu tiên của Thaco xuất khẩu sang Myanmar. Không công bố chi tiết thông số kỹ thuật, trang bị và giá bán, nhưng phiên bản Kia Cerato xuất khẩu sang thị trường này là deluxe thế hệ mới nhất. Các linh kiện được nội địa hóa gồm thân vỏ, ghế, cản xe, đây điện, cửa, capoo, cốp, ống xả, máy lạnh và các thiết bị nghe, nhìn, định vị.

Kia Sedona (với tên gọi Grand Carnival) cũng sẽ được xuất khẩu sang Thái Lan từ năm 2020. Nhà máy Thaco Kia sản xuất linh kiện, phụ tùng đạt tiêu chuẩn Kia toàn cầu. Lô hàng xuất khẩu sang Myanmar đánh dấu bước khởi đầu cho chiến lược hợp tác giữa Thaco và Kia Motors Hàn Quốc. Thaco sẽ trở thành trung tâm sản xuất của Kia Motors tại ASEAN; xuất khẩu xe nguyên chiếc và linh kiện sang các nước trong khu vực.

Hiện Thaco đã gia tăng tỷ lệ nội địa hóa xe bus trên 60%, xe tải 40%, xe du lịch bình quân 25% (một số mẫu xe du lịch đạt trên 40%), đáp ứng tiêu chí giá trị hàm lượng khu vực RVC (Regional value content) để hưởng thuế suất nhập khẩu ưu đãi 0% theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN.

Theo ông Trần Bá Dương, năm 2019, Thaco chủ yếu xuất các xe mẫu, xuất thử nghiệm, vận hành hệ thống bảo hành dịch vụ sau bán hàng ở nước ngoài. Kể cả lô 15 xe hôm nay thì đã xuất khẩu được 186 xe các loại sang thị trường ASEAN. Dự kiến năm 2020, sẽ xuất khẩu 1.026 chiếc xe các loại. “Có thể xuất khẩu được nhiều, nhưng cẩn trọng để có kế hoạch phát triển bền vững, an toàn, tránh lỗi kỹ thuật phải thu hồi, mất uy tín. Cam kết hai năm tới, doanh số, doanh thu xuất khẩu mỗi năm sẽ tăng lên” – ông Dương nói.

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), Thaco đã giữ vững vị thế hàng đầu với doanh số hơn 90.000 xe/năm và thị phần luôn ổn định ở mức 32 - 33%, dẫn đầu thị trường ô tô Việt Nam. Khu công nghiệp Thaco Chu Lai đã có tên trên bản đồ sản xuất, lắp ráp các thương hiệu ô tô nổi tiếng trên thế giới. Việc Thaco xuất khẩu xe bus, ô tô du lịch cho thấy Việt Nam có thể cạnh tranh ở thị trường khu vực trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng. Những chuyến hàng ô tô mang thương hiệu Việt Nam xuất khẩu sang khu vực AFTA khởi phát từ Chu Lai không còn là chuyện xa xôi.

Đó cũng là câu trả lời, giải tỏa thắc mắc của thành viên Tổ tư vấn Chính phủ Trần Du Lịch khi cho rằng Thaco chỉ thành công trong sản xuất, kinh doanh thương hiệu ngoại quốc mà chưa thể xây dựng một thương hiệu quốc gia cho sản phẩm của riêng mình. Và minh định rằng Chu Lai, Quảng Nam hay rộng hơn là Việt Nam đủ năng lực cạnh tranh, không chỉ trở thành nơi nhập khẩu ô tô có xuất xứ từ các nước khu vực ASEAN mà còn mở rộng cửa ASEAN cho ô tô Việt thâm nhập vào thị trường rộng lớn này.