Phải bảo vệ tuyệt đối quyền nhân thân của tác giả, sự toàn vẹn của tác phẩm

Tham gia thảo luận về nội dung này, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Dương Văn Phước đề nghị bỏ cụm từ “gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả” tại khoản 4, Điều 1 dự thảo về sửa đổi, bổ sung Điều 19 (hiến định Quyển nhân thân).

Đồng thời bổ sung cụm từ “khi chưa được tác giả cho phép” và viết lại khoản 4, Điều 1 dự thảo như sau: “Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm không cho người khác xuyên tạc; sửa đổi, cắt xén tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào khi chưa được tác giả cho phép” cho chặt chẽ, để tránh tùy nghi trong việc áp dụng pháp luật sau này.

Đại biểu Dương Văn Phước luận giải, sự toàn vẹn của tác phẩm gắn với quyền nhân thân là yếu tố mà pháp luật về sở hữu trí tuệ luôn đề cao, bảo vệ. Quy định của Luật Sở hữu trí tuệ phải bảo vệ tuyệt đối quyền nhân thân của tác giả, bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm và không ai được quyền xâm phạm khi chưa được tác giả cho phép.

Với quy định về quyền nhân thân như dự thảo, các tổ chức, cá nhân có thể sửa đổi, cắt xét tác phẩm - miễn là không phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả. Nếu quy định như vậy sẽ làm mất đi vai trò, hạn chế quyền của tác giả đối với tác phẩm của mình; đồng thời tạo ra sự tùy tiện cho việc xâm hại quyền nhân thân của tác giả. Vì cá nhân, tổ chức hoàn toàn có thể tác động vào tác phẩm mà không cần sự cho phép của tác giả, miễn là không “gây phương hại đến danh dự và uy tín, của tác giả”.  

Ngoài ra, việc quy định “phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả” là một quy định rất khó xác định. Trên thực tế, giá trị của mỗi tác phẩm phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có ý chí chủ và quan điểm riêng của tác giả. Tiêu chí để xác định là phương hại hay không phương hại và phương hại đến mức độ nào là rất khó để xác định.

Thêm nữa, tại khoản 3, Điều 20 của Nghị định số 22 ngày 23.2.2018 của Chính phủ hướng dẫn chi tiết các quy định của Luật Sở hữu trí tuệ đã quy định “Quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén tác phẩm quy định tại khoản 4, Điều 19 của Luật sở hữu trí tuệ là việc không cho người khác sửa chữa, cắt xén tác phẩm hoặc sửa chữa, nâng cấp chương trình máy tính trừ trường hợp có thỏa thuận của tác giả”.

Có thể nói, quy định này chặt chẽ hơn so với dự thảo luật sửa đổi - khi đã tuyệt đối hóa quyền nhân thân của tác giả theo hướng mọi hành vi sửa chữa, cắt xét tác phẩm hoặc sửa chữa mà không có sự thỏa thuận của tác giả đều là hành vi vi phạm quyền nhân thân.

“Tôi đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung nội dung trên để đảm bảo quyền nhân thân của tác giả trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ trình Quốc hội lần này” - đại biểu Dương Văn Phước nói.

* Sáng cùng ngày, ĐBQH thảo luận trực tuyến về dự án Luật Cảnh sát cơ động. Giải trình, làm rõ một số vấn đề được ĐBQH thảo luận, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm khẳng định, Bộ Công an nghiêm túc tiếp thu đầy đủ ý kiến tham gia của các ĐBQH để hoàn thiện dự án luật.

Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ rà soát, chỉnh lý các quy định của dự án luật về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, huy động người, phương tiện, thiết bị, hợp tác quốc tế của Cảnh sát cơ động và các nội dung khác sao cho chặt chẽ, thống nhất với hệ thống pháp luật, tránh chồng chéo về nhiệm vụ của các lực lượng khác.