Phật tại tâm

Hôm nay. Mấy nghìn năm trước, Phật đản sanh.

Bạn tôi là nhà tu hành. Nhớ có lần ngồi trong chùa cùng bạn xem quỳnh nở, tôi thốt lên: “Đêm qua tôi mơ thấy Phật”. Bạn từ tốn: “Đêm qua tôi mơ là Phật”.

Con người, mỗi ngày phải đối diện với “hằng hà sa số” nhọc nhằn toan lo. Từ những bé mọn như cân thịt, bó rau ngoài chợ hôm qua lên giá; đến những ngạc nhiên về xảo ngôn biến hình chữ nghĩa như “chậm, hủy chuyến” thành “thay đổi giờ bay”, “ngập nước” thành “tụ nước”, “thu phí” thành “thu giá”… ngày càng nhiều trong phát ngôn của những người thực thi công vụ, cầm cân nảy mực. Từ những bực dọc với hành xử của khách du lịch Trung Quốc ở Nha Trang, Đà Nẵng, Hội An như “cào cào xuống ruộng”; đến những quan tâm về vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam mà thi thoảng lại nổi lên chuyện ngư dân bị tàu lạ tấn công.

Những lo lắng về tai nạn đường sắt trong mấy ngày qua cũng giống như rất nhiều tai nạn đường bộ hay đường thủy trước đây, người ta gào lên khắp nơi, mổ xẻ nguyên nhân, truy cứu trách nhiệm. Được vài hôm, rồi rơi vào im ắng. Giống như nạn bạo hành trẻ em, mỗi khi có clip hay hình ảnh bạo hành được tung lên mạng xã hội, người ta lại đưa ra đủ phương cách để ngăn chặn - những cách chỉ giải quyết được phần ngọn, rồi mọi chuyện lại đâu vào đấy. Cứ thỉnh thoảng, lại nhói buốt tim vì thông tin chỗ này chỗ kia có trẻ bị bạo hành tàn nhẫn.

Nghĩa là vẫn chưa theo đuổi đến cùng, chưa có phương án giải quyết tận gốc rễ và triệt để những vấn đề bức xúc của xã hội. Người với người vẫn còn đối đãi với nhau ác, căn nguyên của mọi căn nguyên sinh ra bất công bằng trong thập loại chúng sinh.

Ngày Phật đản. Nhớ cách Phật được sinh ra theo mô tả của tranh cổ Sri Lanka, rằng Hoàng hậu Maya vin một nhành cây trong khi sinh ra Tất đạt đa Cồ đàm lúc đó đang trong tay thần Indra. Một cách được sinh ra “không đúng tự nhiên” và được người đời xưng tụng đẹp thuần khiết. Nhớ bạn hay dặn dò, Phật tại tâm! Dù bất cứ chuyện gì, cũng nên gieo mầm thiện.

Nhân sinh quan của Phật giáo chỉ rõ con đường xây dựng hạnh phúc - tức diệt khổ của loài người gồm có 3 nhu cầu được đáp ứng. Đó là nhu cầu về sức khỏe và tuổi thọ, nhu cầu về trí tuệ và giáo dục, nhu cầu về an cư lạc nghiệp. Và Đức Phật khuyến khích mọi người quyết tâm xây dựng hiện tại cho mình và tương lai cho con cháu với tình thương và trí tuệ, với từ bi hỉ xả, luôn luôn biết tiến bộ thì thế nào cũng chuyển hóa cõi ta bà này thành thế giới cực lạc.

Thế giới cực lạc hay thiên đường luôn là giấc mơ của người đời. Đường đến đó vạn dặm chông gai. Đêm qua tôi mơ là Phật hay tôi là Phật? Công án đó dành cho mỗi người vậy.

C.B.L