Phát triển không gian công cộng

Không gian công cộng (KGCC) là nơi kết nối, giao lưu cuộc sống của cộng đồng dân cư, tạo nên diện mạo sinh động cho thành phố du lịch Hội An.

Không gian điểm dừng chân ở bãi tắm An Bàng (Cẩm An).Ảnh: ĐỖ HUẤN

Hội An có một KGCC rất đặc trưng, đó là phố dành cho người đi bộ. Đây là điểm tham quan, mua sắm mà du khách không phải lo ngại về sự nguy hiểm do các phương tiện giao thông gây ra. Đường phố có khi là nơi diễn ra các hoạt động xã hội, các sự kiện văn hóa - du lịch... Qua nhiều năm thực hiện, từ “Phố không có tiếng động cơ”, “Phố dành cho xe thô sơ”, đến “Phố đi bộ”, loại hình KGCC này không chỉ đóng góp vào việc nâng cao chất lượng sống của cư dân thành phố mà còn là hình ảnh đặc trưng của một thành phố thân thiện. Hiện thành phố, phường Minh An và người dân đồng thuận tiếp tục triển khai phương án mở rộng không gian “Phố dành cho người đi bộ và xe thô sơ”.

Cạnh đó còn phải kể đến các KGCC khác ít nhiều đã để lại dấu ấn trong lòng du khách và nhân dân như: Quảng trường Sông Hoài, vườn tượng An Hội (bờ nam sông Hoài), công viên Kazik (đường Trần Phú), công viên tượng đài chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu, các sân đình, hội quán, bãi tắm biển công cộng, các vườn hoa tại các khu dân cư... Tất cả đã tạo nên diện mạo văn hóa, lối sống văn minh cho thành phố, góp phần nâng cao chất lượng của đời sống xã hội và tạo thêm bản sắc riêng cho thành phố, gây ấn tượng thân thiện với du khách. Vỉa hè, nơi dừng chân, điểm nghỉ ngơi, công viên, vườn hoa, quảng trường... nếu được chăm chút sạch đẹp là những không gian kết nối cộng đồng, đồng thời là điểm nhấn của một thành phố sinh thái - văn hóa và du lịch.

Hội An là một đô thị nhỏ nên KGCC ở đây cũng nhỏ hẹp nhưng lại đa dạng về loại hình, tính chất. KGCC ở Hội An gắn với các sinh hoạt văn hóa của cộng đồng dân cư, phản ánh rõ nét nếp sống và quan hệ ứng xử của người dân. Trong nhiều năm qua chính quyền thành phố đã thực hiện nhiều quyết sách, góp phần phát triển đúng hướng và duy trì được các KGCC. Tuy vậy, theo ý kiến của nhiều chuyên gia và người am hiểu thì  KGCC ở Hội An vẫn chưa rõ nét đặc trưng. Kiến trúc cảnh quan, công viên, quảng trường, hồ điều tiết chưa được quan tâm đầu tư đúng mức; hệ thống chiếu sáng chưa thật đẹp; thiếu điểm dừng chân, chỗ nghỉ tạm dành cho du khách; thiếu những công viên, những công trình kiến trúc, cụm tượng đài tạo ấn tượng về mỹ thuật. Kết quả nghiên cứu của nhóm công tác thuộc Health Bridge (Canada) và Trung tâm Hành động vì sự phát triển đô thị (ACCD) cách đây không lâu cho biết, Hội An có rất ít những công viên nhỏ và khu vui chơi cho trẻ em. Điều này chưa tương xứng với tầm vóc của một thành phố văn hóa và du lịch.

Trong các khu dân cư, KGCC cũng được cho là rất thiếu và nghèo nàn. Hiện tại, diện tích ngoài trời của thiết chế văn hóa cấp thành phố và các xã phường rất thấp so với định hướng quy hoạch. Càng rời xa phố cổ, về với vùng ven đô hoặc các vùng ngoại ô xa hơn thì KGCC càng khó tìm. Một vài công viên cây xanh “mini”, bãi tắm ven biển ở Cẩm Châu, Cửa Đại, Cẩm An... mới được xây dựng còn mang tính chắp vá, manh mún, chưa thực sự kết nối với không gian của vùng quê sông nước vốn có đặc trưng của một đô thị cửa sông - ven biển... Mặt khác, cũng còn thiếu những không gian xanh dành cho mọi người khi mà mật độ cây xanh vẫn còn thấp.

Xây dựng thành phố sinh thái - văn hóa và du lịch là mục tiêu hướng đến của Hội An. Phát triển KGCC ở Hội An cũng là để góp phần thực hiện định hướng đó. Cùng với việc bảo tồn các KGCC truyền thống, thành phố cần phát triển thêm những KGCC mang nét đặc trưng để nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, tạo sự thân thiện với du khách. Ông Nguyễn Văn Dũng - Chủ tịch UBND TP.Hội An - cho biết, trong năm nay thành phố tập trung cho lĩnh vực này. Trong đó, tiếp tục đầu tư cho bãi biển An Bàng và mở rộng một số điểm KGCC ở các làng quê du lịch như ở Cẩm Thanh, Cẩm Kim, An Mỹ (Cẩm Châu) để tạo điều kiện cho du khách có thêm nhiều điểm nghỉ ngơi. Riêng bãi biển An Bàng sẽ được đầu tư để thay thế trước mắt cho bãi biển Cửa Đại.

Theo UBND TP.Hội An, trong thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa - thể thao, các KGCC trọng điểm như: điểm dừng chân kết hợp nơi giữ xe, công viên du lịch - văn hóa, khu vui chơi trẻ em; quy hoạch và xây dựng các lâm viên, hồ sinh thái, các công trình mỹ thuật; đầu tư nâng cấp hoàn chỉnh các thiết chế văn hóa xã phường, thôn - khối phố; thực hiện nguyên tắc đầu tư có trọng điểm, chú trọng kết hợp có hiệu quả công năng sử dụng các KGCC...

ĐỖ HUẤN