Nhiều mô hình thiết thực, hiệu quả đã ra đời sau 3 năm (2015 - 2017) thực hiện chương trình phối hợp về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu giữa Sở TN&MT, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và các tôn giáo trên địa bàn tỉnh.
Các vị chức sắc tôn giáo ký kết chương trình phối hợp bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2018 - 2020. Ảnh: VINH ANH |
Cùng hành động
Thực hiện chương trình phối hợp nêu trên, cuối tháng 10.2016 tại xã Cẩm Kim (TP.Hội An), Ban hộ tự chùa Hội Nguyên phối hợp với chính quyền và Mặt trận xã Cẩm Kim ra mắt mô hình và ký cam kết tự quản bảo vệ môi trường đoạn đường trước chùa dài 500m nối liền 2 thôn Trung Hà và Đông Hà. Theo đại diện chùa Hội Nguyên, việc ra mắt mô hình là một cách vận động, tuyên truyền nhằm thay đổi nếp nghĩ, thói quen làm ảnh hưởng đến môi trường trong đạo hữu của chùa. Đồng thời vận động phật tử “nói không với thực phẩm bẩn”, vận động phật tử phân loại rác thải tại nguồn, với loại dễ phân hủy như lá cây, hoa, vỏ trái cây… thì phơi khô rồi đốt làm phân bón, chỉ những loại rác khó phân hủy mới đưa đến điểm tập kết đem đi tiêu hủy. Trong các buổi sinh hoạt, nhà chùa thường xuyên tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi đạo hữu về bảo vệ môi trường góp phần thay đổi hành vi theo hướng tích cực.
Theo Ban trị sự Phật giáo Hội An, đồng hành với xã hội, Phật giáo Hội An đã và đang triển khai vận động phật tử nâng cao ý thức về việc bảo vệ môi trường “xanh - sạch - đẹp” của thành phố. Đồng thời tích cực tham gia các cuộc vận động tại các địa phương như mỗi chùa nhận một đoạn đường để chăm sóc, giữ vệ sinh môi trường, không gây ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí… Gia đình phật tử cũng tham gia dọn các đoạn đường có nhiều rác để đem lại cảnh quan sạch sẽ cho thành phố. Đặc biệt, trong những năm qua vào dịp đại lễ Phật đản, Ban trị sự Phật giáo Hội An đã tổ chức diễu hành xe đạp tham gia phong trào bảo vệ môi trường đi qua các đường phố với hàng trăm người tham gia.
Đại diện Ban trị sự Phật giáo Hội An, đại đức Thích Đồng Văn cho rằng, với một tôn giáo có nhiều đạo hữu nhất trong thành phố, nếu sự vận động có thuyết phục để tất cả phật tử cùng tham gia bảo vệ môi trường thì kết quả tất nhiên không thể nhỏ. Tuy nhiên, muốn vận động hiệu quả, trước tiên các cấp lãnh đạo phải có kế hoạch đôn đốc, kiểm tra và phát huy, biểu dương các cơ sở tôn giáo làm tốt thì mới nhân rộng ra được. “Chung tay cùng xã hội trong các hoạt động bảo vệ môi trường cũng chính là để bảo vệ chính mình. Phật giáo Việt Nam nói chung, TP.Hội An nói riêng, đã và đang làm hết sức mình để cùng cộng đồng xây dựng một xã hội an lành, ấm no và hạnh phúc” - Đại đức Thích Đồng Văn cho biết.
Góp phần thay đổi hành vi
Giai đoạn 2018 - 2020, Mặt trận tỉnh, Sở TN&MT và các tôn giáo thống nhất ký kết chương trình phối hợp với 5 nội dung chính, gồm: phối hợp cung cấp, thông tin tuyên truyền cho đồng bào các tôn giáo và nhân dân những kiến thức về môi trường, biến đổi khí hậu và thực trạng về ô nhiễm môi trường, tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu trong nước, của địa phương và trên địa bàn dân cư; triển khai chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước và vai trò của các tôn giáo về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; hướng dẫn, tập huấn, hỗ trợ cộng đồng tôn giáo và dân cư kỹ năng tự ứng cứu và xử lý tại chỗ những rủi ro bất thường do bão lụt, lũ quét, hạn hán…; nghiên cứu, xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; giám sát về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. |
Trên địa bàn thị trấn Núi Thành hiện có 3 tôn giáo hoạt động với 4 cơ sở thờ tự, gồm 2 chùa, 1 chi hội Tin lành và 1 giáo họ Công giáo. Để phát huy vai trò của các vị chức sắc, chức việc và đồng bào các tôn giáo trong việc chung tay bảo vệ môi trường, Ủy ban MTTQ Việt Nam thị trấn đã ký kết chương trình phối hợp với UBND thị trấn và các tôn giáo trên địa bàn. Từ chương trình phối hợp, Mặt trận thị trấn cùng với chùa Long Quang xây dựng và ra mắt mô hình điểm “Tổ đoàn kết tôn giáo với công tác bảo vệ môi trường”. Theo đó, các thành viên trong tổ thực hiện nhiều nội dung cam kết như có trách nhiệm giữ gìn vệ sinh chung, tham gia góp ý và phản ánh kịp thời về trường hợp làm mất vệ sinh, gây ô nhiễm môi trường; bỏ rác đúng nơi quy định, quản lý thùng rác theo từng hộ, nộp lệ phí thu gom rác đủ và đúng thời gian quy định. Bà Nguyễn Thị Yến - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thị trấn Núi Thành cho biết, để công tác bảo vệ môi trường đi vào nền nếp, trở thành thói quen hàng ngày của mỗi đồng bào tôn giáo, Mặt trận thị trấn còn hướng dẫn cho Tổ đoàn kết tôn giáo phát động phong trào “Ngày chủ nhật xanh”. Qua đó, từng bước nâng cao tinh thần tự giác của người dân trong thực hiện nếp sống văn minh đô thị, không xả rác bừa bãi và đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định, khơi thông cống rãnh, tổng vệ sinh đường làng, ngõ xóm, khu dân cư vào chủ nhật hàng tuần.
Những mô hình cụ thể như đã nêu ở trên được triển khai khá hiệu quả. Tuy nhiên, theo đánh giá của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, việc triển khai thực hiện chương trình phối hợp ở nhiều nơi còn mang tính hình thức, chưa cụ thể. Ở một số địa phương, công tác phối hợp giữa Mặt trận, chính quyền và các cơ sở thờ tự trong việc tổ chức triển khai các hoạt động bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu chưa được đồng bộ.
Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Võ Xuân Ca cho rằng, chủ đề về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu nhận được sự quan tâm lớn của thế giới, tuy chưa có sự đồng thuận nhằm chung tay bảo vệ và ứng phó giữa các quốc gia, các khu vực, các dân tộc, tôn giáo… Nhưng không vì thế mà chúng ta không hành động. Từng tổ chức, cá nhân hay rộng ra là cả cộng đồng, nếu cùng hành động, nâng cao nhận thức để góp những phần nhỏ chung tay bảo vệ môi trường thì sẽ góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu. “Với mỗi cá nhân, việc trước tiên là vận động cộng đồng dân cư bảo vệ môi trường ngay địa bàn mình sinh sống. Riêng với các tôn giáo, tôi mong rằng các vị lãnh đạo tôn giáo sẽ tích cực giáo huấn, hướng dẫn, khuyên răn đồng bào theo đạo góp phần nhỏ bảo vệ môi trường, giảm thiểu những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu” - ông Võ Xuân Ca cho biết.
VINH ANH