Phòng chống giảm nhẹ thiên tai năm 2019: Đề cao trách nhiệm của chủ đập thủy điện

Thông tin an toàn đập qua tin nhắn

Để nâng cao nhận thức cộng đồng trong giảm nhẹ thiên tai, chính quyền huyện Bắc Trà My phối hợp với chủ đầu tư nhà máy thủy điện Sông Tranh 2 vừa tổ chức hội nghị truyền thông với sự tham gia của lãnh đạo chính quyền xã, trưởng thôn, bí thư chi bộ thôn, cán bộ Mặt trận thôn của các xã Trà Bui, Trà Giác, Trà Giang, Trà Tân, Trà Đốc, Trà Sơn, thị trấn Trà My và một số trường học trên địa bàn huyện. Phía nhà máy thủy điện Sông Tranh 2 thông tin về diễn biến của hiện tượng động đất gần đây và vai trò thủy điện trong điều tiết lũ, cảnh báo hạ du trong mùa lũ và thay đổi trạng thái vận hành tổ máy. Đồng thời, nhà máy thủy điện này cũng nêu rõ những khó khăn trong việc đảm bảo cung cấp điện an toàn, cung cấp nước phục vụ tưới tiêu đáp ứng tối đa nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đời sống sinh hoạt của nhân dân trong mùa khô hạn năm 2019; phương án phòng chống lũ lụt vùng hạ du nhà máy thủy điện Sông Tranh 2 năm 2019.

Thời gian qua, giữa chủ đầu tư nhà máy thủy điện và các cấp chính quyền đã phối hợp chặt chẽ trong vận hành điều tiết hồ chứa. Ông Huỳnh Ngọc Thiệu - Trưởng phòng NN&PTNT huyện kiêm Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn huyện Bắc Trà My đề xuất, cần nghiên cứu bổ sung phương án dự báo sạt trượt đất tại khu vực xung quanh công trình thủy điện Sông Tranh 2 để đảm bảo an toàn cho người dân trong mùa mưa lũ. Trong khi đó, bà Hồ Thị Hiến - Phó Hiệu trưởng Trường Dân tộc nội trú Nước Oa kiến nghị, Công ty CP Thủy điện Sông Tranh 2 hằng năm cần phối hợp với nhà trường để thực hiện công tác truyền thông nhằm trang bị kiến thức cho học sinh để giảm thiểu các thiệt hại đáng tiếc. Theo chính quyền thị trấn Trà My, Công ty CP Thủy điện Sông Tranh 2 cần bổ sung trạm cảnh báo lũ tại các địa bàn hạ du nhà máy thuộc huyện Bắc Trà My để người dân chủ động ứng phó. Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My - ông Thái Hoàng Vũ đề nghị chủ đầu tư nhà máy thủy điện Sông Tranh 2 nên có kế hoạch mời tư vấn kiểm định độc lập mức độ an toàn của đập thủy điện Sông Tranh 2 tại thời điểm hiện nay. Theo ông Vũ, trước đây Công ty CP Thủy điện Sông Tranh 2 đã mời tư vấn nước ngoài kiểm định, kết quả là đập an toàn, nhưng kết quả đó cách đây gần 10 năm và công bố kết quả sau khi kiểm định để người dân và chính quyền địa phương an tâm sinh hoạt và sản xuất.

Theo Công ty CP Thủy điện Sông Tranh 2, điểm nhấn trong quy trình phối hợp truyền thông phòng tránh giảm nhẹ thiên tai năm 2019 giữa công ty với huyện Bắc Trà My là thực hiện thông tin mưa lũ, an toàn hồ đập qua tin nhắn đến toàn thể cán bộ từ trưởng thôn đến Chủ tịch UBND huyện và Bí thư Huyện ủy. Thời điểm này, các nhà máy thủy điện khác như A Vương, Đắc My 4 cũng đã hoàn tất việc truyền thông kỹ năng phòng chống giảm nhẹ thiên tai cho cộng đồng.

Cần thay đổi quy trình vận hành liên hồ chứa

Năm 2019, Bộ TN&MT tiếp tục rà soát, đánh giá tình hình thực hiện Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn từ khi được ban hành đến nay để điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện quy trình phù hợp với thực tiễn. Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn được ban hành vào năm 2010 (Quyết định số 1880/QĐ-TTg), năm 2014 (Quyết định số 909/QĐ-TTg) và năm 2015 (Quyết định số 1537/QĐ-TTg). Theo đánh giá của Cục Quản lý tài nguyên nước, sau gần 9 năm vận hành, việc phối hợp vận hành của các hồ chứa lớn trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn góp phần quan trọng trong việc giảm lũ cho hạ du, đồng thời bảo đảm nguồn nước cấp cho sản xuất, sinh hoạt của nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương ở khu vực hạ lưu. Tuy vậy, các địa phương cho rằng, thực tế còn nhiều bất cập, cần phải điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp; đồng thời phải bổ sung một số nhà máy thủy điện, nhà máy nước trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn vào vận hành đúng quy định của quy trình. Ngoài ra, cần quy định cụ thể vận hành hồ trong các tình huống bất thường; quy định thẩm quyền chỉ đạo, quyết định vận hành hồ trong mùa lũ; trách nhiệm tổ chức vận hành và cung cấp thông tin báo cáo trong mùa lũ cũng như mùa cạn của các nhà máy…

Cũng là địa phương chịu ảnh hưởng của việc điều tiết nước thủy điện về hạ du, tại các hội nghị liên quan, đại diện UBND TP.Đà Nẵng cho rằng việc thay đổi những điểm bất cập của quy trình vận hành liên hồ chứa là cần thiết và nên tập trung vào các quy định của quy trình như cụ thể hóa trách nhiệm tổ chức vận hành, xử lý các tình huống bất thường, việc cấp nước cho hạ du mùa cạn…

Theo Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành, Bộ TN&MT sẽ tiếp tục chỉnh sửa, hoàn thiện dự thảo, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành trong năm 2019 về điều chỉnh, bổ sung Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn. Về đảm bảo an toàn đập mùa mưa bão năm nay, theo Tổng cục Thủy lợi, cần có đủ kinh phí sửa chữa nâng cấp hệ thống hồ đập; đặc biệt cần xây dựng mạng lưới khí tượng thủy văn chuyên dùng trên khu vực các hồ chứa lớn, lắp đặt hệ thống giám sát vận hành hồ chứa.