Phòng chống hạn cho lúa hè thu

Trời nắng như đổ lửa, băng qua các cánh đồng thôn Xuân Tân, Bình An… xã Tam Hòa (Núi Thành) bắt gặp những trà lúa hè thu khô cháy do nắng hạn. Ông Đoàn Thanh Quang - cán bộ phụ trách nông nghiệp xã Tam Hòa chia sẻ: “Nắng hạn gay gắt và thiếu nước trong vụ hè thu, xã Tam Hòa chỉ sạ được 153/175,5ha lúa theo kế hoạch, còn 22ha phải bỏ hoang. Hiện tại, lúa trong giai đoạn mạ, đẻ nhánh, nhiều vùng lúa đang bị khô cháy do thiếu nước. Chúng tôi đang áp dụng nhiều biện pháp chống hạn cứu lúa”.

Hầu hết diện tích lúa của xã Tam Hòa sử dụng nước từ hồ chứa Phú Ninh, nhưng các kênh N295, N296, N2861 do xây dựng quá lâu nên đã xuống cấp nặng, không đảm bảo dẫn nước tưới cung cấp cho những vùng lúa cuối kênh. Hiện có hàng chục héc ta lúa ở các cánh đồng Hố Dẻ (Đông Thạnh), Hố Tim (Xuân Tân), khu vực Bình An… bị chết chòm do thiếu nước.

Ông Đoàn Thanh Quang cho biết, xã đã xuất kinh phí mua 2 máy bơm nước bổ sung ở đầu nguồn cầu Máng để lấy thêm nước tưới cho lúa, đồng thời áp dụng các biện pháp nạo vét kênh mương, điều tiết nước hợp lý. Xã Tam Hòa cũng đề nghị cấp trên quan tâm tu sửa các kênh đã xuống cấp do xây dựng quá lâu.

Vụ hè thu 2020, huyện Núi Thành sạ cấy khoảng 3.000/3.400ha lúa theo kế hoạch, còn gần 400ha ở các xã phía nam của huyện không sản xuất được do thiếu nước.

Ông Trần Văn A – cán bộ phụ trách khuyến nông Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành cho biết, các xã phía bắc sử dụng nước hồ Phú Ninh, còn phía nam thì sử dụng nước các hồ Hồ Mây, Thái Xuân, Hố Trầu và đập dâng, nhưng hiện tại mực nước các hồ này xuống khá thấp nên địa phương không sản xuất hết diện tích lúa hè thu theo kế hoạch và việc cung cấp nước tưới cho cây lúa hiện tại cũng gặp khó khăn.

Theo Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Quảng Nam, hiện nay tình trạng nắng hạn đang ở vào giai đoạn gay gắt, đơn vị đã áp dụng các biện pháp chống hạn rất quyết liệt như lắp đặt, vận hành các trạm bơm chống hạn ngay từ đầu vụ hè thu hoặc tận dụng các nguồn nước hồi quy để tưới. Theo tính toán cân đối tổng lượng nước còn lại của các hồ chứa có thể không đủ cấp nước cho lúa đến cuối vụ hè thu, nếu nắng hạn tiếp tục kéo dài, nguy cơ xảy ra tình trạng thiếu nước khi cây lúa ở giai đoạn làm đòng và trổ bông là hiện hữu.

Để có thể dự trữ lượng nước trong hồ đảm bảo cấp cho cây lúa hè thu ở giai đoạn làm đòng, trổ bông tại khu tưới các hồ chứa nước đang thiếu nước, Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Quảng Nam thực hiện kỹ thuật tưới nước “ướt khô xen kẽ” bắt đầu từ ngày 20.6.2020, áp dụng theo từng khu tưới, từng cánh đồng theo trà lúa đã gieo sạ, sau khi kết thúc tỉa dặm và bón phân lần 2 trong các hồ chứa nước thuộc công ty đang quản lý.

Theo ông Đào Văn Thiên - Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Quảng Nam, các địa phương cần tiếp tục phổ biến, tuyên truyền rộng rãi đến nông dân, các đơn vị dùng nước thực hiện nhiều biện pháp công trình, phi công trình trong công tác chống hạn. Cụ thể, tăng cường công tác giao ban, họp báo về công tác chống hạn; phối hợp tốt với các cụm thủy nông và các chi nhánh thủy lợi trong công tác chống hạn; tăng cường tuyên truyền, vận động nông dân sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.

Bên cạnh đó, nâng cao ý thức trách nhiệm của các tổ chức dùng nước và các thủy nông viên trong công tác quản lý, khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi, củng cố ngay các tổ chức thủy nông cơ sở còn yếu kém. Đồng thời tổ chức cho nông dân phát dọn và nạo vét các tuyến kênh nội đồng giữa vụ để đảm bảo tải nước tốt; ngăn các kênh tiêu nội đồng làm nhiều đoạn để nâng cao mực nước ngầm trong đất, tận dụng lượng nước hồi quy này tưới cho các chân ruộng thấp; chủ động lắp đặt máy bơm gia đình để bơm nước hồi quy, ao hồ nhỏ nhằm chống hạn cho lúa và tiết kiệm nước cho các hồ chứa...