(QNO) - Bệnh tay chân miệng thường có hai mùa dịch trong năm là từ tháng 3 - tháng 5 và tháng 9 - tháng 12. Hiện đang bước vào giai đoạn tăng cao của bệnh tay chân miệng. Đây là bệnh truyền nhiễm do virus đường ruột gây ra, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, vì thế biết các dấu hiệu và cách phòng tránh bệnh hiệu quả là cần thiết và quan trọng.
Bệnh tay chân miệng là gì?
Đây là bệnh truyền nhiễm do virus Coxsackie gây ra, có khả năng lây lan rất nhanh theo đường tiêu hóa, đường miệng hoặc các chất tiết từ mũi miệng hay phân của trẻ bị bệnh. Bệnh tay chân miệng có khả năng lây lan thành dịch lớn.
Người mắc bệnh tay chân miệng là khi virus đi theo đường niêm mạc miệng hay ruột để xâm nhập vào cơ thể, và vào hệ thống hạch bạch huyết. Tại đây, virus phát triển rất nhanh, dẫn tới các tổn thương da và niêm mạc.
Bác sĩ Đỗ Thiện Hải (Phó Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương) chia sẻ với báo VnExpress rằng: Từ đầu năm đến nay đã có hơn 100 bệnh nhi mắc bệnh tay chân miệng tới điều trị ở khoa. Trung bình ngày nào cũng có bệnh nhi nhập viện. Vì thế, các bác sĩ khuyến cáo cha mẹ cần biết cách nhận biết các dấu hiệu bệnh, chăm sóc và phòng bệnh cho trẻ.
Dấu hiệu nhận biết người mắc bệnh tay chân miệng
- Triệu chứng rõ thấy nhất của người bệnh tay chân miệng là sốt. Trẻ em thường sốt nhẹ 37,5 - 38 độ C hoặc sốt cao 38 - 39 độ C, kèm theo đó là chán ăn, mệt mỏi, đau họng, ho, đau bụng, một số trường hợp còn nổi ban đỏ trên da.
- Nổi ban đỏ trên da là dấu hiệu đặc trưng thường gặp ở trẻ mắc bệnh chân tay miệng. Trong vòng 1-2 ngày kể từ khi phát bệnh những nốt ban hồng hình bầu dục, đường kính 2-5mm, ở giữa có màu xám sẫm sẽ nổi trên nền da, sau đó trở thành bọng nước. Những bọng nước này thường xuất hiện trên lòng bàn tay, lòng bàn chân, niêm mạc miệng, đầu gối, mông. Ấn vào không đau, không ngứa và có thể kéo dài tới 10 ngày.
Một số trường hợp bóng nước xuất hiện rất ít xen kẽ với những hồng ban; hoặc không có bóng nước mà chỉ có nốt ban hồng hay chỉ loét miệng đơn thuần.
- Trẻ mắc bệnh tay chân miệng còn có thể bị loét miệng do các bóng nước đường kính 2-3mm trên niêm mạc miệng vỡ. Những vết loét thường có đường kính từ 4-8mm và ở trong miệng, trên lưỡi và vòm miệng của trẻ khiến bé gặp khó khăn khi nuốt. Khi bị loét miệng, trẻ rất đau khi ăn và tăng tiết nước bọt.
Triệu chứng báo hiệu bệnh trở nặng là: trẻ sốt cao không giảm, nôn ói nhiều, run tay chân, dáng đi loạng choạng, thở nhanh, hay giật mình khi ngủ.
Lưu ý những dấu hiệu của bệnh chân tay miệng ở trẻ có thể bị nhầm với tình trạng viêm loét miệng thông thường. Vì thế, khi gặp các triệu chứng trên, cha mẹ cần đưa trẻ tới bệnh viện để kịp thời chẩn đoán chính xác bệnh và chữa trị.
Các con đường lây truyền bệnh chủ yếu:
- Trẻ khỏe mạnh tiếp xúc với trẻ bị bệnh, hoặc do hít phải dịch tiết nước bọt của trẻ bị bệnh văng ra lúc ho hoặc hắt hơi.
- Chơi chung đồ chơi có dính nước bọt, dịch tiết từ mũi họng của trẻ bị bệnh.
- Lây qua bàn tay của người chăm sóc trẻ.
Các biện pháp phòng bệnh
Theo khuyến cáo của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), cả người lớn và trẻ em cần thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, tốt nhất là rửa dưới vòi nước chảy. Đặc biệt là cần vệ sinh chân tay miệng trước khi: chế biến thức ăn, ăn, cho trẻ ăn, bế ẵm trẻ và rửa sạch chân tay sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
Đảm bảo thực hiện ăn chín uống sôi, bát đĩa phải được rửa sạch sẽ và ngâm tráng nước sôi trước khi cho trẻ ăn, sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày, không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, dụng cụ ăn uống như bát, đĩa, thìa, cốc, đồ chơi chưa được khử trùng. Rửa sạch các dụng cụ, vật dụng, đồ chơi, sàn nhà bằng nước và xà phòng rồi khử trùng bằng Chloramin B 5%.
Luôn cắt móng tay và móng chân cho trẻ sạch sẽ, kể cả người lớn.
Thường xuyên lau rửa đồ chơi của trẻ, lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày: dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom, đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
Khi trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị.
Dinh dưỡng cho trẻ bị bệnh tay chân miệng
Trẻ mắc bệnh thường biếng ăn do các viết loét trong niêm mạc miệng gây đau đớn, người khó chịu và hay quấy khóc. Nên cho trẻ ăn những đồ ăn kích thích ngon miệng như rau có tính mát, chứa nhiều vitamin (rau dền đỏ, mồng tơi…) Thức ăn nên được xay thật nhỏ, mềm và chia nhiều bữa nhỏ trong ngày để trẻ dễ hấp thu.
Tránh cho trẻ ăn thức ăn cay, nóng, cứng. Không dùng các loại thìa muỗng cứng, sắc cạnh đút thức ăn cho trẻ vì sẽ đụng đến các vết loét trong miệng, khiến trẻ đau, sợ hãi, bỏ ăn uống.
Bổ sung thực phẩm giàu kẽm để tăng sự ngon miệng, tăng sức đề kháng, mau lành các vết loét trong miệng, bảo vệ vị giác... cho trẻ. Những đồ ăn giàu kẽm là: sò, củ cải, đậu hà lan, đậu nành, lòng đỏ trứng gà, thịt cừu, thịt heo nạc....
Cho trẻ ăn thực phẩm nhiều nước, mát và bổ sung vitamin C như nước ép cam, quýt, cà chua, ổi, bưởi… Lưu ý, khi muốn cho trẻ uống bổ sung vitamin và khoáng chất cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Với trẻ nhỏ còn đang bú mẹ thì cho bú như bình thường tuy nhiên có thể tăng số lần vì mỗi lần trẻ bú không được nhiều như lúc còn khỏe. Khi trẻ giảm bệnh (khoảng 4-5 ngày sau khi phát bệnh) và hết các vết loét trong miệng thì cần khuyến khích, động viên bé ăn uống bình thường, không kiêng cữ để phòng tránh suy dinh dưỡng. Ăn xong nên cho bé súc miệng thật sạch và nhịn hoàn toàn trong 3-4 giờ sau mới cho ăn uống trở lại.
Theo songmoi.vn