Phụ phẩm nông nghiệp thành phân hữu cơ vi sinh

Tam Nghĩa là xã cực nam của huyện Núi Thành, giáp ranh tỉnh Quảng Ngãi có nhiều bàu, đập, ao hồ và sông An Tân chảy qua. Đây cũng là nơi có nhiều cây bèo lục bình - một loại sinh vật ngoại lai sinh sản, phát triển rất nhanh, gây ảnh hưởng đến môi trường sản xuất nông nghiệp, là nơi trú ngụ của chuột đồng, làm ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường và dòng chảy của sông. Từ tháng 6 đến tháng 8.2019, Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành triển khai thực hiện mô hình thu gom và xử lý phế phụ phẩm nông nghiệp thành phân hữu cơ vi sinh tại hộ ông Trần Xuân Hải (thôn Hòa Mỹ, xã Tam Nghĩa), có 50 hộ tham gia tập huấn, học hỏi kinh nghiệm. Qua đó góp phần hạn chế tác hại của cây bèo lục bình, tạo lượng phân hữu cơ phục vụ sản xuất nông nghiệp và góp phần bảo vệ môi trường sống, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Mô hình đã dùng 1 tấn nguyên liệu chính để ủ, trong đó có 700kg bèo lục bình cùng phế phẩm phụ nông nghiệp và 300kg phân chuồng chưa hoai mục, cộng vào đó là 4kg phân super lân và chế phẩm vi sinh gồm: 2kg Trichoderrna, 400gr chế phẩm Emic. Ông Trần Xuân Hải - nông dân thôn Hòa Mỹ, chia sẻ: “Được sự hướng dẫn của Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành, tôi tiến hành chọn nền đất trống rộng 3m2, rạch rãnh xung quanh để ủ 1 tấn nguyên liệu bèo lục bình và phế phụ phẩm nông nghiệp. Sau đó tiến hành trộn chế phẩm với nguyên liệu ủ và tiến hành các công đoạn khác theo đúng quy trình. Sau 2 tháng ủ (từ tháng 6 đến tháng 8.2019), đống ủ hoàn toàn hoai mục thành phân hữu cơ vi sinh, được đem bón cho cây trồng; số phân chưa dùng hết thì gom lại, che đậy cẩn thận để sử dụng về sau. Tôi thấy cách ủ phân hữu cơ vi sinh từ cây bèo lục bình và phế phụ phẩm nông nghiệp dễ làm lại có lợi cho sản xuất, góp phần bảo vệ môi trường”.

Dễ thực hiện

Quy trình cụ thể ủ phân hữu cơ từ bèo lục bình và phế phụ phẩm nông nghiệp, theo ông Hải cũng khá đơn giản. Trước hết, cần chia đều chế phẩm Emic và phân chuồng thành 5 đến 6 phần, sau đó cho một phần phế phẩm vào nước khuấy đều, rải một lớp bèo và phế phụ phẩm nông nghiệp (đã băm với kích cỡ 25 - 30cm), trải một lớp phân chuồng, một lớp mỏng phân lân, sau đó tưới đều chế phẩm Emic lên lớp nguyên liệu đã rải. Tiếp tục tiến hành làm từng lớp như thế cho đến khi chiều cao của đống ủ đạt khoảng 1,2 - 1,5 mét. Sau khi tạo đống ủ xong, cần che đậy bằng bạt ny lon, tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp lên đống ủ. Tiếp đó, 10 ngày tiến hành đảo trộn một lần, tưới nước bổ sung và bổ sung chế phẩm Trichoderrna vào lần đảo cuối cùng. Qua 2 tháng, đống ủ nguyên liệu đã thành phân hữu cơ vi sinh.

Theo tính toán, mô hình thu gom và xử lý phế phụ phẩm nông nghiệp thành phân hữu cơ vi sinh tại xã Tam Nghĩa ủ được 1 tấn phân hữu cơ vi sinh, tổng thu 3 triệu đồng, trừ chi phí, có lãi khoảng 1,5 triệu đồng. Cụ thể, để có 1kg phân hữu cơ vi sinh từ mô hình chỉ tốn chi phí 1.496 đồng, thấp hơn giá phân hữu cơ vi sinh ngoài thị trường khoảng 1.500 đồng. Bên cạnh đó, mô hình có giá trị môi trường rất lớn, giảm ô nhiễm môi trường, tạo cảnh quan sạch, đẹp, tạo nguồn phân hữu cơ lớn, hướng tới phát triển nền nông nghiệp sạch.

 Kỹ sư Hà Văn Tâm - Cán bộ Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành cho hay, thông qua mô hình thu gom và xử lý phế phụ phẩm nông nghiệp thành phân hữu cơ vi sinh giúp giải quyết được một lượng lớn phế phụ phẩm nông nghiệp, hạn chế ô nhiễm môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu. Đây là mô hình đem lại hiệu quả thiết thực cho nông dân, tạo nguồn phân bón hữu cơ bón cho cây trồng, phù hợp với xu hướng phát triển nền nông nghiệp theo hướng an toàn; mô hình lại dễ thực hiện, ít tốn kinh phí. Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành đề nghị nông dân duy trì và ứng dụng, nhân rộng trong những năm tiếp theo. Đồng thời Trung tâm cũng đề nghị nhà nước tiếp tục hỗ trợ kinh phí để duy trì, mở rộng mô hình tại các địa phương khác của huyện Núi Thành trong thời gian đến.