Pin lithium trong logistics: Giải pháp thật hay xu hướng nhất thời?

Nhưng đây là một bước chuyển chiến lược, hay chỉ là trào lưu “xanh hóa” nhất thời?

Tăng trưởng chóng mặt: Không còn là dự đoán, mà là thực tế

Theo Báo cáo “Global Material Handling Equipment Market Report 2024” của Allied Market Research, thị phần xe nâng điện toàn cầu đã vượt mốc 70% vào cuối năm 2024, trong đó xe sử dụng pin lithium chiếm đến 55%, tăng gấp đôi so với năm 2020.

Tại Việt Nam, ước tính từ các nhà cung cấp thiết bị và khảo sát thực tế tại một số khu công nghiệp lớn phía Nam cho thấy: tỷ lệ xe nâng điện trong tổng số xe nâng mới mua vào năm 2024 đã vượt mốc 40%, trong đó đa số sử dụng công nghệ pin lithium thay vì ắc quy chì. Dù chưa có báo cáo công khai từ Hiệp hội Doanh nghiệp Logistics Việt Nam (VLA), nhưng xu hướng chuyển đổi sang vận hành điện hóa – đặc biệt tại các KCN như VSIP, Long Hậu, Deep C – đang diễn ra rất mạnh mẽ.

Động lực chính không chỉ đến từ “ý thức môi trường”, mà là sự chuyển hóa kinh tế:

Giá nhiên liệu tăng 18–22% trong giai đoạn 2022–2024 (theo Tạp chí Công Thương).

Thời gian bảo trì xe nâng diesel dài hơn 2,3 lần so với xe nâng điện (nghiên cứu của Đại học Công nghiệp TP.HCM, 2023).

Khả năng vận hành liên tục 3 ca/ngày, nhờ tính năng sạc nhanh và hệ thống BMS (Battery Management System) thông minh.

Thử nghiệm thực tế: Tăng năng suất, giảm chi phí rõ rệt

Một dự án chuyển đổi tại Trung tâm logistics lạnh T.Cold – Long An năm 2023 đã thay 12 xe nâng dầu bằng xe nâng điện sử dụng pin lithium 48V/200Ah. Sau 9 tháng vận hành:

Thời gian chết (downtime) giảm 37%, chủ yếu nhờ sạc nhanh (1.5–2h) và không cần bảo trì pin.

Chi phí vận hành giảm 28%, tính cả nhiên liệu, sửa chữa và thời gian nghỉ.

Không gian kho được giải phóng 18% do loại bỏ khu vực bảo trì và phòng sạc riêng.

Báo cáo kiểm toán năng lượng do Viện Khoa học Năng lượng Việt Nam (VEES) thực hiện trong dự án này cũng ghi nhận mức phát thải CO₂ giảm khoảng 11 tấn/năm, góp phần đạt chuẩn “Kho vận không phát thải 2030”.

Pin lithium không hoàn hảo và càng không nên dùng sai

Dù có nhiều lợi thế, nhưng pin lithium không phải là lựa chọn vạn năng. Theo Báo cáo kỹ thuật từ tổ chức TÜV SÜD (Đức), rủi ro cháy nổ sẽ tăng cao nếu không có hệ thống BMS, chống nước chuẩn IP hoặc quản lý nhiệt độ đúng cách – đặc biệt trong môi trường logistics ngoài trời, vùng nóng ẩm hoặc kho đông lạnh.

Thực tế tại một nhà kho tại KCN Nhơn Trạch, do sử dụng pin lithium nhập trôi nổi không có tiêu chuẩn CE/UN38.3, đã xảy ra sự cố cháy pin sau khi sạc quá dòng. May mắn, sự cố được dập tắt sớm, nhưng gây thiệt hại thiết bị hơn 200 triệu đồng.

Không còn là thiết bị, mà là hệ sinh thái vận hành thông minh

Một số doanh nghiệp FDI và logistics lớn như DHL Supply Chain, Maersk Việt Nam… đã bắt đầu xây dựng mô hình "kho điện hóa", nơi toàn bộ xe nâng, hệ thống sạc, điện mặt trời và ESS (lưu trữ năng lượng) được tích hợp.

Theo mô hình này:

Pin lithium được kết nối qua nền tảng quản lý điện năng (EMS), tối ưu theo ca làm việc.

Pin cũ được tái sử dụng trong ESS để lưu trữ điện từ mái nhà, giúp tiết kiệm điện giờ cao điểm.

Dữ liệu hoạt động (charging cycles, trạng thái pin, cảnh báo nhiệt) được đồng bộ lên cloud theo thời gian thực.

Theo đánh giá nội bộ từ TFV – đơn vị tư vấn và triển khai giải pháp pin lithium cho logistics công nghiệp tại Việt Nam thì mô hình này giúp tăng hiệu suất toàn kho từ 85% lên hơn 92% chỉ sau 6 tháng triển khai.

Về dài hạn, đây là quyết định chiến lược – không còn là thử nghiệm

Theo Acuity Knowledge Partners (2025), nhu cầu pin lithium cho thiết bị công nghiệp như xe nâng, robot kho và AGV sẽ tăng trưởng kép 18% mỗi năm từ 2024 đến 2030, vượt cả tốc độ tăng trưởng trong lĩnh vực xe điện dân dụng.

Baoli hiện là thương hiệu phổ biến nhất trong nhóm doanh nghiệp logistics nội địa, nhờ mức giá cạnh tranh và độ ổn định cao. Trong khi đó, Interlift đang khẳng định vị thế ở phân khúc cao cấp – nơi pin lithium cần khả năng vận hành cực bền và kết nối dữ liệu.

Từ xu hướng thành bắt buộc – nhưng phải đi cùng hiểu biết

Sự bùng nổ của pin lithium trong logistics không còn là dự đoán mà đã trở thành thực tế vận hành – từ nhà kho lạnh ở Long An đến trung tâm phân phối tại Bắc Ninh. Nhưng cũng giống như bất kỳ công nghệ chuyển đổi nào, lợi thế chỉ xuất hiện với những doanh nghiệp hiểu và ứng dụng đúng cách.

Pin lithium không đơn thuần là một loại "nhiên liệu mới", mà là một phần cốt lõi trong hệ sinh thái vận hành hiện đại: nơi năng lượng được quản lý thông minh, dữ liệu được giám sát liên tục và hiệu suất trở thành ưu tiên hàng đầu.

Vấn đề lúc này không còn là “liệu pin lithium có phù hợp hay không?”, mà là:
‎Doanh nghiệp đã sẵn sàng điều chỉnh tư duy, hạ tầng và mô hình vận hành để khai thác hết tiềm năng từ cuộc điện hóa logistics đang diễn ra từng ngày hay chưa?

Dữ liệu từ bài báo được tổng hợp từ Đội Ngũ Interlift.