Sau gần 14 năm hình thành và phát triển (2003 - 2017), Khu kinh tế mở (KTM) Chu Lai đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của Núi Thành nói riêng, Quảng Nam nói chung, qua đóng góp vào ngân sách và giải quyết việc làm cho lao động tại địa phương.
Khu KTM Chu Lai được thành lập theo Quyết định số 108/2003-QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ có tổng diện tích tự nhiên 27.040ha bao gồm 14 xã, phường của huyện Núi Thành và TP.Tam Kỳ. Khu KTM Chu Lai nằm trong vùng trọng điểm kinh tế miền Trung, liền kề với Khu kinh tế Dung Quất, cách trung tâm thành phố Tam Kỳ 20km và cách thành phố Đà Nẵng 90km, có sân bay Chu Lai, cảng biển Kỳ Hà là điều kiện thuận lợi để phát triển một khu kinh tế tổng hợp, là trung tâm tài chính, ngân hàng, thương mại, dịch vụ, viễn thông, du lịch, là đầu mối giao thông liên tỉnh, liên vùng và quốc tế. Dân số trong Khu KTM Chu Lai hơn 152.400 người. Trong những năm qua, với sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và huyện Núi Thành, công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, thu hút đầu tư ở Khu KTM Chu Lai được thực hiện có hiệu quả. Trong 14 năm qua, tổng diện tích đất thu hồi trong Khu KTM là 1.901ha, tổng số hộ bị ảnh hưởng khoảng 15.412 hộ, trong đó số hộ phải giải tỏa nhà là 1.752 trường hợp.
Cổng vào Khu công nghiệp Bắc Chu Lai (Núi Thành) thuộc Khu kinh tế mở Chu Lai. Ảnh: T.D |
Xã Tam Hiệp là địa phương có diện tích đất thu hồi lớn nhất. Bà Ngô Thị Tiến - Bí thư Đảng ủy xã Tam Hiệp cho biết: “Với quyết tâm cao, gần 14 năm qua, Tam Hiệp giải tỏa hơn 750ha đất nhường cho các dự án với gần 6.000 lượt hộ dân bị ảnh hưởng, bù lại Tam Hiệp có nhiều doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, giải quyết việc làm cho hơn 15.000 công nhân, trong đó có 2.500 công nhân là người Tam Hiệp”.
Có được mặt bằng thông thoáng, năng lực hạ tầng kỹ thuật xã hội của Khu KTM Chu Lai trong những năm qua từng bước được tăng cường, góp phần quan trọng trong việc thu hút đầu tư, bước đầu tạo ra diện mạo mới cho Khu KTM. Tính đến thời điểm này, Khu KTM Chu Lai có tổng cộng 112 dự án được cấp phép đầu tư với tổng vốn đăng ký hơn 1,511 tỷ USD, trong đó có 75 dự án đang hoạt động với tổng vốn đầu tư hơn 969,2 triệu USD. Qua thực tế hoạt động của phần lớn doanh nghiệp trong Khu KTM Chu Lai mang lại hiệu quả, tạo ra sản phẩm công nghiệp chủ lực như ô tô, kính xây dựng, sản phẩm điện tử... Giá trị sản xuất công nghiệp, xuất khẩu của Khu KTM Chu Lai tăng đều qua các năm, đóng góp khoảng 70% tổng thu ngân sách của toàn tỉnh. Hoạt động của các doanh nghiệp trong Khu KTM Chu Lai đã giải quyết việc làm thường xuyên và ổn định cho hơn 15.000 lao động, trong đó có 90% lao động là người Quảng Nam. Ngoài ra, còn có một lượng lớn lao động gián tiếp và công nhân xây dựng tại các dự án, góp phần tạo sự ổn định về đời sống xã hội và sự chuyển dịch cơ cấu lao động của tỉnh theo hướng công nghiệp - dịch vụ. Ông Võ Hồng - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh nhận xét: “Vượt qua bao gian khó, Khu KTM Chu Lai đã cho “quả ngọt”. Phát huy thành quả đạt được, cán bộ và nhân dân trong tỉnh tiếp tục thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng, thu hút đầu tư vào Khu KTM Chu Lai và các dự án trọng điểm vùng đông Quảng Nam”.
Mặc dù còn một số tồn tại trong công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư cũng như công tác quản lý hiện trạng còn lỏng lẻo, nguồn vốn đầu tư còn hạn chế... nhưng những thành quả đạt được của Khu KTM Chu Lai gần 14 năm qua là đáng ghi nhận với điểm nhấn là 3 khu công nghiệp: Bắc Chu Lai, Tam Hiệp, Tam Thăng. Bên cạnh đó có các dự án đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp hậu cần cảng Tam Hiệp, dự án khu dân cư đô thị Tam Hiệp II, dự án khu tái định cư Tam Anh Nam v.v. Mạng lưới đường giao thông kết nối với các khu chức năng, đường nối cảng Kỳ Hà, sân bay Chu Lai, đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, đường ven biển quốc gia (giai đoạn 1) đã được đầu tư, hệ thống bến cảng Kỳ Hà được nâng cấp, đầu tư mới và đưa vào khai thác; luồng cảng Kỳ Hà được nạo vét đảm bảo cho tàu tải trọng 10.000 - 20.000 tấn vào ra cảng, hiện tiếp tục nạo vét cho tàu 20.000 - 30.000 tấn lưu thông. Nhà ga sân bay Chu Lai và các hạ tầng kỹ thuật khác cũng đã từng bước khôi phục đưa vào khai thác tuyến Chu Lai - Hà Nội, Chu Lai - TP.Hồ Chí Minh và ngược lại. Hạ tầng các khu dân cư được đầu tư kịp thời, công tác xử lý vệ sinh môi trường tại các khu công nghiệp được chú trọng.
Đó là những yếu tố tạo thuận lợi cho Khu KTM Chu Lai tiếp tục phát triển, góp phần quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh Quảng Nam.
VĂN PHIN