Xe chầm chậm ngang qua nghĩa trang trong ngày mưa bão. Thành phố mệt mỏi, rệu rã, thưa vắng. Người đàn bà ngoài năm mươi tuổi, tiều tụy, run rẩy cùng với tiếng khóc đứt quãng cố bước theo cô con gái đang bưng bát nhang lộ rõ vẻ xác xơ và ánh mắt thất thần. Có lẽ sự ra đi của người chồng, người cha ấy là quá sức chịu đựng đối với mẹ con họ. Gió rít qua từng cơn, lạnh cóng. Tôi bỗng rùng mình nhớ má, nhớ cái ngày ba ra đi đột ngột. Đã hơn mười năm rồi, cảm giác mất mát ấy tràn về như thước phim buồn bã...
Cơn bão Chanchu ngày ấy, xóm chài chìm trong tang tóc. Má thất thần chờ ba trong nỗi tuyệt vọng. Tôi lặng lẽ với vỏ bọc lạnh lùng vô cảm, lặng đi trong từng nén nhang. Đôi mắt ba trong di ảnh buồn thăm thẳm như muốn nói điều gì. Dẫu không tin vào sự thật nhưng tôi biết mình đã mãi mãi mất ba.
Từ ngày ba mất, má vốn ít nói càng im lặng hơn, hai má con thường trò chuyện với nhau bằng ánh mắt. Tôi vùi đầu trong bộn bề sách vở. Má loay hoay mua bán ở bến cá dành dụm từng đồng cho tôi vào đại học, mùi mồ hôi của má lẫn mùi nước biển mằn mặn theo tôi từng trang sách… Học xong, tôi lấy chồng và sinh sống ở nơi phố thị, vô tình bỏ rơi má trong ngôi nhà mái ngói đã chuyển màu đen sạm, bốn bức tường rêu phong loang lỗ, hàng ngày vẫn hướng ra biển như mong đợi bước chân ba trở về. Thi thoảng đôi ba tháng tôi mới về thăm má một lần, cũng có khi thủ thỉ: “Hay là má lên phố ở với con”. Má đăm chiêu nhìn về hướng biển: “Má đi ba nằm chốn khơi xa sẽ buồn lắm con à! Má còn khỏe, chưa cần con ở bên cạnh”. Má không thể xa biển, xa bến cá. Dẫu má không nói ra nhưng tôi biết trong tiềm thức của má cũng như bao người đàn bà nơi làng chài này xem việc gắn bó cuộc đời còn lại với bến cá, bãi biển như một định mệnh, một điều hiển nhiên.
Xe qua khỏi nghĩa trang, bỏ lại phía sau đoàn đưa tang và tiếng chiêng, trống vẳng xa dần. Nhưng trời vẫn còn xám xịt như muốn trũng xuống. Một cảm giác nặng trĩu, buồn đến tái tê. Gió từng cơn rít qua lạnh cóng. Dẫu đã quệt ngang dòng nước mắt mà sao mưa bão chiều nay vẫn cứ làm nhòe cả đoạn đường dài phía trước…
THANH LY