Quảng Nam đôn đốc giải ngân vốn Chương trình mục tiêu quốc gia

Áp lực nguồn vốn lớn

Theo tổng hợp của Sở Tài chính, tổng kế hoạch vốn năm 2025 (bao gồm các năm trước kéo dài sang) do sở ban ngành, hội đoàn thể, đơn vị thuộc khối tỉnh thực hiện là hơn 140,7 tỷ đồng. Tính đến ngày 31/5, đã giải ngân hơn 30,4 tỷ đồng (đạt 22%).

Trong đó, Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững giải ngân 15/73,5 tỷ đồng (đạt 20%); Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giải ngân 8,7/44,4 tỷ đồng (đạt 20%); Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (NTM) giải ngân 6,7/22,7 tỷ đồng (đạt 30%).

Trong khi đó, ở khối các địa phương, huyện Đông Giang có tổng nguồn vốn các Chương trình MTQG gồm giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, NTM đã phân bổ đến ngày 31/5 là 238,7/325,1 tỷ đồng, đạt 73,4%.

Tổng nguồn vốn đã giải ngân là 56,8/238,7 tỷ đồng, đạt 23,7%. Nguồn vốn cần giải ngân của huyện Đông Giang từ các năm trước còn lại và vốn năm 2025 còn quá lớn, đến 270 tỷ đồng nên áp lực giải ngân và đòi hỏi quyết tâm cao.

Ông Đỗ Hữu Tùng - quyền Chủ tịch UBND huyện Đông Giang cho hay: “Huyện giải ngân chậm do có những khó khăn, công trình khởi công mới năm 2024, năm 2025 như nghĩa trang nhân dân các xã, khu tái định cư Tu Ngung - A Bung, khu xử lý rác thải Jơ Ngây, khu thể thao các xã phải được quy hoạch chi tiết 1/500.

Tuy nhiên, hiện nay các xã, thị trấn đều chưa thực hiện quy hoạch chi tiết, dẫn tới phải thực hiện quy hoạch chi tiết từng danh mục công trình. Mặt khác quy trình lập, thẩm định, trình phê duyệt quy hoạch chi tiết mất nhiều thời gian nên rất khó triển khai hoặc chuyển đổi sang danh mục khác dẫn đến chậm giải ngân vốn đầu tư.

Công tác bồi thường, thu hồi đất, lựa chọn nhà thầu cũng gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, tốn nhiều thời gian, làm chậm tiến độ triển khai thực hiện các công trình. Vật tư xây dựng biến động lớn, nhất là cát xây dựng, khiến nhiều công trình dừng hay thi công cầm chừng, nên không đảm bảo tiến độ theo cam kết”.

Tại huyện Nam Giang, tổng kế hoạch vốn đầu tư, vốn sự nghiệp 3 Chương trình MTQG năm 2025 đến thời điểm báo cáo là 296,3 tỷ đồng. Huyện đã phân bổ 287,7 tỷ đồng (đạt 97,08%) và giải ngân đạt 74,2 tỷ đồng (đạt 25,8%).

Ông Nguyễn Đăng Chương - Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Giang khẳng định, huyện quyết tâm cao trong hoàn thành các công trình đang dang dở, cố gắng công trình nào xong trong tháng 6/2025 thì nghiệm thu quyết toán hoàn thành, công trình nào bất khả kháng không thể hoàn thành sẽ nghiệm thu từng phần để đóng hồ sơ, tiếp tục bàn giao cho xã mới khi dừng hoạt động cấp huyện.

Ông Chương cũng nói rằng dù có khó khăn, nhưng trên tinh thần chung chỉ bàn làm, huyện đang rất nỗ lực thực hiện phần việc liên quan trước thời điểm ngày 1/7/2025.

Đôn đốc giải ngân

Tại các cuộc làm việc với khối sở ngành, đơn vị, các địa phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Anh Tuấn đã nghiêm khắc phê bình đơn vị, địa phương chậm giải ngân các nguồn vốn từ Chương trình MTQG.

Tại cuộc làm việc với khối sở ngành, đơn vị cấp tỉnh, ông Tuấn yêu cầu đơn vị nào làm tốt thì khen thưởng đột xuất để động viên, nhưng đơn vị nào để giải ngân chậm, nhất là nguồn vốn từ các năm trước sang năm 2025 thì phải kiểm điểm.

Ông Tuấn giao thời hạn đến 20/6 tới, tất cả sở, ngành, đơn vị báo cáo tiến độ giải ngân, cam kết thực hiện, đặc biệt là các đơn vị chưa giải ngân được đồng nào. Đồng thời các sở, ngành, đơn vị bắt buộc có báo cáo giải trình, kiểm điểm trách nhiệm tập thể lãnh đạo và người đứng đầu đơn vị nếu không thực hiện được cam kết về giải ngân.

Làm việc với huyện Đông Giang, ông Tuấn thẳng thắn chỉ ra rằng các phòng, ban và xã, đơn vị được giao trách nhiệm thực hiện các Chương trình MTQG đã thiếu trách nhiệm nên mới để xảy ra tồn đọng nguồn vốn quá lớn.

Ông Tuấn nêu vấn đề: “Huyện nói rằng có dự án làm không được nên tồn đọng vốn, nhưng có những dự án rất cần cho người dân và dễ thực hiện tại sao không làm, như dự án phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ em miền núi năm 2025. Dự án này bắt buộc phải thực hiện cho trẻ em hưởng lợi, nếu huyện hay đơn vị nào không nhận nguồn thực hiện thì có văn bản cam kết là Đông Giang không còn trẻ em suy dinh dưỡng nên không thực hiện.

Vì sao không thực hiện được việc mua sắm trang thiết bị cho trường dân tộc nội trú? Tỉnh kiểm tra nếu nơi nào để xảy ra tình trạng thiếu trách nhiệm, đùn đẩy không thực hiện công việc sẽ đề xuất không tiếp tục phân công, phân nhiệm cá nhân người đứng đầu nơi đó cũng như cán bộ chịu trách nhiệm về công việc liên quan trong thời gian tiếp theo”.

Trước thực tế các địa phương đề xuất trả nguồn vốn về tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Anh Tuấn yêu cầu các huyện rà soát tất cả nguồn vốn, chỉ chuyển trả lại tỉnh nếu không thuộc nhiệm vụ chi thực hiện trên địa bàn. Khi đã kiểm tra nguồn vốn không thực hiện thì chuyển tỉnh ngay trước ngày 13/6, để tỉnh chuyển trả Trung ương.

Đối với công trình đang thực hiện, các địa phương nhanh chóng làm việc với nhà thầu thi công, công trình nào hoàn thành trong tháng 6/2025 thì đôn đốc, bám sát tiến độ để nghiệm thu hoàn thành, lập hồ sơ quyết toán.

Các công trình đang thi công dang dở có thời hạn sau ngày 1/7 mới hoàn thành phải chốt các hạng mục đã thực hiện, có hồ sơ đầy đủ để bàn giao cho xã mới khi huyện dừng hoạt động. Với nguồn vốn chưa phân bổ phải phân bổ ngay trước ngày 20/6 về các xã hiện nay, để khi có xã mới thì mang nguồn vốn sang tiếp tục thực hiện sau ngày 1/7/2025.