(QNO) - Tối 18.10, tại tỉnh Nam Định diễn ra Lễ tuyên dương điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới (NTM)” giai đoạn 2011 - 2020. Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tham dự.
Tại buổi lễ, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Phan Việt Cường đã phát biểu tham luận chia sẻ kinh nghiệm trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa cộng đồng trong xây dựng NTM và phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
Đồng chí Phan Việt Cường cho biết, năm 2010, khi phát động phong trào xây dựng NTM, Quảng Nam là tỉnh nghèo, 70% phải nhờ vào nguồn ngân sách Trung ương. Toàn tỉnh có đến 163 xã đạt dưới 5 tiêu chí, trong đó 48 xã chưa đạt tiêu chí nào, bình quân chung số tiêu chí NTM đạt chuẩn ở mức thấp: 2,61 tiêu chí/xã.
Nhưng sau gần 10 năm triển khai thực hiện, đã có 85 xã được công nhận đạt chuẩn (đạt tỷ lệ 41,67% tổng số xã), không còn xã dưới 5 tiêu chí; huyện Phú Ninh và thị xã Điện Bàn được công nhận đạt chuẩn NTM năm 2015; bình quân chung số tiêu chí đạt chuẩn của toàn tỉnh là 14,27 tiêu chí/xã (tăng 11,66 tiêu chí/xã so với năm 2010); có 58 thôn được công nhận đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu. Thu nhập bình quân đầu người ở khu vực nông thôn đạt 31,58 triệu đồng/năm (tăng 21,4 triệu đồng/người so với năm 2010), tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 7,57% (giảm 24,2% so với năm 2010).
Bí thư Tỉnh ủy Phan Việt Cường khẳng định, ở Quảng Nam, chương trình xây dựng NTM đang tác động đến không gian văn hóa làng quê, sinh hoạt văn hóa truyền thống của cộng đồng. Do đó, trong tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa và văn hóa, tỉnh chủ trương thay thế các hạng mục xây dựng bê tông bằng việc trồng cây xanh, tường rào mềm, giữ lại môi trường cảnh quan tạo nên diện mạo văn hóa “làng” với cây xanh bóng mát, nhiều ao hồ, không khí trong lành, nhất là ở các khu dân cư NTM kiểu mẫu, các thôn xây dựng NTM.
Ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, không nhất thiết phải xây dựng trung tâm văn hóa xã, nhà văn hóa thôn theo thiết kế mẫu mà ưu tiên xây dựng nhà làng truyền thống (gươl) làm nơi sinh hoạt, hội họp, tổ chức các hoạt động văn hóa, lễ hội của đồng bào. Bên cạnh đó, tỉnh chú trọng phục hồi các thiết chế văn hóa truyền thống như đình làng, giếng nước, hàng rào chè tàu, cổng ngõ tường đá; nâng cao hiệu quả các hoạt động văn hóa thông tin ở các địa phương; bảo tồn, tôn tạo các di tích lịch sử - văn hóa theo chiều hướng tiếp thu, phát huy những giá trị truyền thống, loại bỏ những yếu tố tiêu cực, hủ tục lạc hậu, mê tín, dị đoan nhằm có bước đi phù hợp để nuôi dưỡng và phát huy các giá trị văn hoá cộng đồng nông thôn. Chú trọng phát triển các loại hình văn hóa nghệ thuật; phục hồi các lễ hội dân gian truyền thống, đa dạng về hình thức tổ chức hoạt động, giữ đúng nguyên bản nội dung lễ hội.
Để xây dựng NTM được bền vững, Quảng Nam chú trọng gắn với phát triển du lịch nông thôn, chủ yếu dựa trên nền tảng của hoạt động không gian sản xuất nông nghiệp với quan điểm phát triển bền vững về môi trường sinh thái và văn hóa, các giá trị của nông nghiệp truyền thống. Một số sản phẩm nông nghiệp, nông thôn gắn với hoạt động du lịch đã được hình thành, phát triển trong 10 năm qua, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực, như: chương trình trải nghiệm các hoạt động nghề nông ở làng rau Trà Quế, làng rau Thanh Đông, làng gốm Thanh Hà, làng chài, rừng dừa Bảy Mẫu - Cẩm Thanh (Hội An), làng Triêm Tây (Điện Bàn), làng trái cây Đại Bình (Nông Sơn), làng cổ Lộc Yên (Tiên Phước), làng bích họa (Tam Kỳ)…
“Có thể khẳng định, ngay từ đầu khi tiến hành Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, chúng tôi đã gắn kết việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa cộng đồng trong xây dựng NTM và phát triển du lịch. Chính vì vậy, hằng năm đã thu hút gần 7 triệu lượt khách, trong đó gần 4 triệu lượt khách quốc tế đến Quảng Nam. Doanh thu từ du lịch dịch vụ hơn 10.000 tỷ đồng. Ngân sách tỉnh Quảng Nam từ năm 2016 đến nay có điều tiết về Trung ương” - đồng chí Phan Việt Cường nói.
Dịp này, tỉnh Quảng Nam vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng NTM” giai đoạn 2016 - 2020, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.