Quế Sơn linh hoạt ứng phó khô hạn

Sản xuất gặp khó

Trao đổi với phóng viên Báo Quảng Nam, ông Hà Tất Phương - Trưởng phòng NN&PTNT Quế Sơn cho hay, tại 13 xã, thị trấn của huyện có tổng cộng 3.625ha đất lúa. Hiện nay, toàn huyện có 9 hồ chứa nước lớn nhỏ, 29 trạm bơm điện, 47 đập dâng, đập bổi, đập thời vụ và 3 hệ thống kênh chính thuộc các hồ chứa lớn Phú Ninh, Việt An, trạm bơm Phước Chỉ.

Phòng NN&PTNT Quế Sơn cho biết, đối với 515ha đất lúa không thể gieo sạ trong vụ hè thu 2022, thời gian qua nông dân các địa phương trên địa bàn huyện chỉ chuyển được khoảng 20 - 30% diện tích ở những khu vực có điều kiện tương đối thuận lợi sang sản xuất các loại cây trồng cạn chủ lực như bắp, đậu phụng, mè, đậu xanh...; diện tích còn lại đành phải bỏ hoang.

Trước nguy cơ nắng hạn khốc liệt, đặc biệt là hạ tầng thủy lợi ở nhiều nơi chưa được đầu tư xây dựng đồng bộ nên vụ hè thu 2022 ngành nông nghiệp huyện và chính quyền cơ sở khuyến cáo nông dân chỉ đưa vào sản xuất 3.110ha lúa, còn lại 515ha đất lúa phải chấp nhận bỏ hoang vì chắc chắn không có nguồn nước đổ ải gieo sạ cũng như phục vụ tưới trong cả vụ.

Nếu thời gian tới nắng nóng hoành hành trên diện rộng thì trong số 3.110ha lúa đã gieo sạ sẽ có khoảng 1.303ha bị thiếu nước tưới hoặc khô hạn nặng. Số diện tích thuộc diện báo động này tập trung chủ yếu ở những khu vực cuối kênh của các xã Quế Mỹ, Quế Châu, Quế Thuận, Quế An, Quế Minh, Quế Hiệp, Quế Long...

Như tại xã Quế Hiệp, ông Phạm Quang Bách - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Quế Hiệp cho biết, hiện nay toàn xã có 290ha đất lúa. Tuy nhiên, vụ hè thu này nông dân địa phương chỉ đưa vào gieo sạ 200ha lúa, còn 90ha phải bỏ hoang vì 2 hồ chứa Suối Tiên, Vũng Tôm và 3 đập dâng trên địa bàn không đảm bảo cung ứng nước tưới.

“Từ nay đến giữa vụ, nếu nắng nóng tiếp tục kéo dài thì trong số 200ha lúa của xã Quế Hiệp sẽ có ít nhất 20ha thuộc các khu tưới của hồ chứa nước Suối Tiên bị khô hạn nặng” - ông Bách nói.

Chủ động ứng phó

Từ tình hình thực tế đã được dự báo, ông Phạm Quang Bách cho hay, trong trường hợp 20ha lúa thuộc các khu tưới của hồ chứa nước Suối Tiên bị khô hạn nặng, đơn vị sẽ chi hơn 100 triệu đồng để nạo vét tuyến kênh chính của hồ chứa Vũng Tôm nhằm chi viện nguồn nước cho hồ chứa Suối Tiên theo phương án tưới liên hồ đã được vạch ra.

Đồng thời khẩn trương lắp đặt 1 máy bơm điện loại lớn và 2 máy bơm dầu DK15 dã chiến để hút mực nước chết của hồ chứa Suối Tiên giải cứu những cánh đồng lúa.

Cùng với sự chủ động ứng phó từ cơ sở, ông Hà Tất Phương - Trưởng phòng NN&PTNT Quế Sơn cho biết, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại do nắng hạn gây ra, trước khi triển khai sản xuất vụ lúa hè thu 2022, ngành nông nghiệp huyện cùng chính quyền các địa phương tập trung phối hợp phổ biến rộng rãi lịch thời vụ và cơ cấu giống để nông dân nắm bắt.

Cơ quan chuyên môn liên tục khuyến cáo nhà nông trong vụ này chủ yếu cơ cấu những loại giống lúa trung - ngắn ngày có chất lượng tốt và có khả năng chống chịu với thời tiết khắc nghiệt như HT1, PC6, HN6, BC15, TBR225, ĐT100, Bắc Thịnh, Hà Phát 3, ĐV108, KD18, Khang dân đột biến, Hương Châu 6, VNR10, Thiên ưu 8, Đài thơm 8, VNR20...

Theo phương án đã được UBND huyện Quế Sơn phê duyệt, nếu hè thu 2022 này nắng hạn khốc liệt, huyện sẽ chi gần 5,4 tỷ đồng để thực hiện các biện pháp đối phó.

Trong đó, có 200 triệu đồng hỗ trợ các loại giống cây trồng cho nông dân sản xuất trên những chân đất lúa khó khăn nước tưới chuyển đổi sang canh tác các loại hoa màu; hơn 2,9 tỷ đồng xây dựng các công trình chống hạn cho cây trồng và gần 2,3 tỷ đồng xây dựng các công trình phục vụ nước sinh hoạt cho nhân dân.

Đối với cây lúa, nếu 1.303ha nằm ở những khu vực cuối kênh của các xã Quế Mỹ, Quế Châu, Quế Thuận, Quế An, Quế Minh, Quế Hiệp, Quế Long... bị thiếu nước tưới hoặc khô hạn nặng thì ngành nông nghiệp Quế Sơn cùng chính quyền các địa phương sẽ tập trung huy động nhân lực, phương tiện khẩn trương nạo vét bể hút và lạch dẫn nước của những trạm bơm điện.

Đồng thời chặn dòng sông Ly Ly tại khu vực xã Quế Châu để ngăn đập tích nước bơm tưới cho cây trồng. Đặc biệt, lắp đặt ít nhất 25 máy bơm dã chiến để hút nước từ các hồ chứa Hố Giếng (Quế Phong), Suối Tiên, Vũng Tôm (Quế Hiệp), đập dâng Hòa Mỹ (Quế Xuân 2) và tận dụng mọi nguồn nước ngọt từ các ao hồ, sông suối... để chống hạn cho lúa.