Quyền "tự quyết" giải ngân

Theo số liệu thống kê của Kho bạc Nhà nước Quảng Nam, đến hết ngày 16.12.2015 toàn bộ dự án đầu tư (xây dựng cơ bản, trái phiếu chính phủ hay chương trình mục tiêu) đã đạt tỷ lệ giải ngân đến 81% và các nguồn có thời hạn giải ngân đến ngày 31.1.2016 cũng đã đạt 80%. Tỷ lệ giải ngân thấp nhất thuộc Điện Bàn (66%), Tam Kỳ (69%), Nam Trà My (71%), Phú Ninh (72%), cao nhất thuộc về Bắc Trà My (95%), Đông Giang (93%), Tây Giang, Hiệp Đức (91%).

Ông Nguyễn Quốc Tùng - Trưởng phòng Kiểm soát chi Kho bạc Nhà nước Quảng Nam cho rằng tỷ lệ giải ngân vốn này là rất khá. Một khi các hướng dẫn bằng văn bản thủ tục thanh toán kế hoạch năm 2015 và đôn đốc các chủ đầu tư giải ngân được xác lập tốt thì khả năng sẽ đạt đến 100% tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư của năm 2015. Có 4 lý do để đạt đến con số giải ngân khả quan này là nhờ các dự án được cấp thẩm quyền phân bổ kế hoạch vào cuối năm 2014. Đây là thời điểm khá sớm cho việc triển khai thực hiện đầu tư. Theo công bố của các cơ quan quản lý, việc phân bổ vốn cho các chương trình, dự án đã được phê duyệt và thỏa thuận vốn, ưu tiên thanh toán khối lượng. Những dự án khởi công mới đều cấp bách và bảo đảm nguồn vốn thực hiện đúng mục tiêu. Thời tiết thuận lợi đã giúp cho các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công theo kế hoạch. Các ban quản lý hay chủ đầu tư đã chuyên nghiệp hơn trong việc tiếp nhận đầu tư, hoàn thiện các thủ tục. Cao nhất chính là sự vận hành thông thoáng của việc điều hành cơ chế đầu tư khi chính quyền, cơ quan quản lý đã luôn đưa ra những văn bản, rà soát, xác định những công trình có khả năng hoàn thành nhưng thiếu vốn cần được phân bổ kịp thời. Những dự án nằm trong diện giải ngân thấp (mới giao kế hoạch hoặc phân bổ vốn) cần được lọc cụ thể để được giãn tiến độ thanh toán. Còn lại công trình, dự án nào không thực hiện được thì phải cắt giảm hoặc điều chuyển ngay. Chính sự điều chỉnh kịp thời này đã giúp cho tiến độ giải ngân nhanh chóng và đạt tỷ lệ cao.

Nhìn vào 4 lý do cơ bản để nhận diện bức tranh giải ngân hiệu quả năm 2015 cho thấy rằng trừ yếu tố thời tiết, con người không thể kiểm soát được thì 3 lý do còn lại đều nằm trong tay khả năng điều hành chính sách của chính quyền và cơ quan quản lý. Thực tế, chính quyền, cơ quan quản lý đã ban hành rất nhiều văn bản hướng dẫn, lẫn “kêu gọi” giải ngân, kể cả những mệnh lệnh hành chính, kèm theo các chế tài cho người đứng đầu chịu trách nhiệm, nhưng nhiều năm qua vẫn không thể chấm dứt được nạn “không xài hết vốn đầu tư”. Lý do đơn giản không ngoài gì khác chính là ý thức, tự giác và sự vận động của các chủ đầu tư, ban quản lý và cơ quan giao kế hoạch. Nếu một khi tất cả cơ quan này thấy rõ được trách nhiệm trong việc xử lý vốn đầu tư hay hiệu quả của các dự án, chắc chắn thấy được quyền tự quyết giải ngân trong tay mình hay điều hành chính sách thì sẽ không còn biện bạch rằng số dự án phải chờ phê duyệt quyết toán hoàn thành rồi mới thanh toán.

NHẬT PHONG