Sau thời gian cân nhắc, Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo liên quan đến thu phí sử dụng đường bộ (TPSDĐB) đối với mô tô, xe gắn máy (gọi chung là xe mô tô). Khi ngày 20.4 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ký ban hành Nghị định số 28/2016/NĐ-CP về sửa đổi một số điều của Nghị định số 56/2014/NĐ-CP ngày 30.5.2014 và Nghị định số 18/2012/NĐ-CP ngày 13.3.2012 về Quỹ bảo trì đường bộ. Theo đó, khoản 1, điều 1 của Nghị định số 56/2014/NĐ-CP được sửa đổi như sau: “Phí sử dụng đường bộ được thu hàng năm trên đầu phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, bao gồm xe ô tô, máy kéo; rơ moóc, sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô, máy kéo và các loại xe tương tự (sau đây gọi chung là xe ô tô)”. Như vậy, kể từ ngày 5.6, quy định dừng TPSDĐB đối với mô tô sẽ chính thức hiệu lực. Có thể nói, TPSDĐB đối với mô tô là đúng với quy định của pháp luật. Tuy nhiên, quá trình triển khai, cách thức thực hiện lại xảy ra nhiều bất cập, thậm chí thiếu công bằng. Đơn cử, khâu thu phụ thuộc chủ yếu vào ý thức tự giác của người dân nên rất khó thu đúng, thu đủ. Một hộ thì tuân thủ nộp đầy đủ phương tiện hiện hành, hộ kia chỉ nộp phí cho 2 xe, trong lúc các thành viên sử dụng 4 xe mô tô; gia đình khác thì làm chiêu bài “lặng thinh” mà không ai nhắc nhở. Cán bộ địa phương muốn lên tiếng mạnh mẽ cũng khó, vì chế tài xử phạt khó khả thi.
Trong nội bộ các khu dân cư trên địa bàn Quảng Nam là vậy, một số tỉnh, thành phố chậm hoặc dừng thu phí đã dẫn đến thiếu công bằng, thậm chí tạo dư luận không tốt nơi nhân dân. Nhiều người dân bày tỏ, các địa phương khác họ có TPSDĐB đối với mô tô đâu, còn tỉnh mình sốt sắng như thế. “Nói thật, chúng tôi phải đóng nhiều khoản phí, lệ phí rồi. Nên bây giờ, nghe chuyện nộp tiền cho xe máy nữa là mệt lắm! Trong lúc, loại xe này tải trọng nhẹ vậy thì dễ gì gây hư hỏng mặt đường” - một nông dân nói. Quá nhiều bất cập khiến cho người làm nhiệm vụ thu phí tỏ ra chán nản, kế hoạch thu năm 2015 ở các huyện, thị xã, thành phố không đạt. Có nơi, chính quyền cố gắng lắm nhưng chỉ thu chưa tới 50%. Dẫu biết rằng, số tiền thu được đã bố trí để bảo trì chính các tuyến đường trên địa bàn xã, phường, thị trấn. Thế nhưng, lòng dân không phục và cùng nhiều điểm hạn chế khác thì việc dừng lại là điều nên làm.
SÁU CÒI