Rô bốt thay thế lao động tại Nhật Bản

Trước thực trạng thiếu hụt nguồn lao động, nhiều công ty Nhật Bản gia tăng chi tiêu đặt hàng rô bốt để thay thế nguồn nhân lực.

Với tỷ lệ sinh thấp, dân số Nhật Bản giảm mạnh từ năm 1995 đến nay khiến tình trạng già hóa dân số tăng nhanh. Theo đó, số người trong độ tuổi lao động giảm, dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động khá nghiêm trọng. Nhật Bản cũng là một trong những quốc gia khá thận trọng trong việc mở cửa đón lao động nhập cư. Từ con số 87,2 triệu lao động năm 1995, sau 20 năm, lực lượng lao động tại Nhật Bản giảm xuống còn 77,2 triệu người và được dự đoán sẽ giảm xuống 45,2 triệu người vào năm 2065. Ngoài ra, theo một báo cáo của Viện nghiên cứu Nomura (Nhật Bản), gần một nửa trong số tất cả việc làm tại Nhật Bản có thể được thực hiện bởi rô bốt vào năm 2035. Qua đó góp phần tăng năng suất lao động, đồng thời để giải bài toán về thiếu hụt lao động tại nền kinh tế lớn thứ 3 của thế giới.

Rô bốt làm việc trong một nhà máy sản xuất tại Nhật Bản. Ảnh: Reuters

Nhật là quốc gia dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu và chế tạo rô bốt; hiện sản phẩm này đang được sử dụng nhiều tại Nhật trong nhà máy, nhà hàng, khách sạn, bệnh viện... Các công ty quy mô vừa đang tiến hành trang bị rô bốt để thay thế nguồn lao động bị thiếu hụt. Hãng tin Reuters trích dẫn một khảo sát của ngân hàng Nhật, các công ty có vốn cổ phần từ 100 triệu đến 1 tỷ yên Nhật đang tăng cường đầu tư thêm 17,5% trong năm tài chính (bắt đầu từ tháng 4 vừa qua) nhằm trang bị rô bốt và các thiết bị tự động hóa. Đây là mức đầu tư kỷ lục từ trước đến nay. Trước đó vào năm 2015, khách sạn rô bốt đầu tiên trên thế giới có tên Henn-na, bao gồm hơn 70 phòng đi vào hoạt động, toàn bộ các nhân viên phục vụ đều do rô bốt đảm nhiệm. Hay mới đây, Công ty bảo hiểm nhân thọ Fokoku Mutual đã sa thải hơn 30 nhân viên và thay thế bằng một hệ thống trí thông minh nhân tạo.

Yasuhiko Hashimoto, làm việc tại bộ phận rô bốt của Công ty Kawasaki Heavy Industries (Nhật) cho biết, hiện 90% trong tổng số các công ty tại Nhật thuộc quy mô vừa và nhỏ. Nhiều công ty trong số đó vẫn chưa sử dụng rô bốt nhưng đơn đặt hàng mua rô bốt của các công ty này đang tăng mạnh. Heavy Industries vừa tung ra các mẫu rô bốt như sản phẩm có hai tay, cao 1,7m để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, rất phù hợp sử dụng công nghiệp của các hãng sản xuất điện tử, chế biến thực phẩm và dược phẩm. Bộ phận công nghệ chế tạo rô bốt của hãng Hitachi cũng vừa giới thiệu loại rô bốt hình người đầu tiên, có thể đảm nhận những công việc trong các cửa hàng, hướng dẫn viên du lịch bằng nhiều thứ tiếng. Hitachi cho biết, hãng nhận được rất nhiều đơn đặt hàng sản phẩm máy đào đất được lập trình máy tính sử dụng hệ thống định vị toàn cầu, có thể đào đất có độ chính xác từng centimet và giảm một nửa thời gian làm việc. Theo Reuters, doanh thu của nhiều công ty chế tạo người máy ở Nhật Bản từ tháng 1 đến tháng 3.2017 cũng tăng lần đầu tiên trong nhiều quý qua.

Dù vậy, các chuyên gia nhận định rằng việc thay thế lao động bằng rô bốt cũng có nguy cơ đe dọa việc làm ngay tại Nhật Bản. Đây cũng là yếu tố hạn chế lao động nhập cư tại Nhật, vốn rất khắt khe trong chính sách lao động của nước này.

NAM VIỆT