Hằng năm cứ đến thời điểm ngày 11, 12 tháng giêng, bà con ngư dân làng An Lương (Duy Hải, Duy Xuyên) lại tổ chức lễ hội cầu ngư với mong muốn tôm cá đầy khoang, trời yên bể lặng…
LỄ hội cầu ngư là nét văn hóa truyền thống bao đời nay của ngư dân ven biển làng An Lương. Hằng năm cứ đến ngày này, nhân dân làng An Lương tự nguyện quyên góp tiền bạc, công sức tổ chức cúng tế. Trong những lễ cúng lớn, thường thì 3 năm một lần sẽ có cả hát tuồng, hò bả trạo để phục vụ đời sống tinh thần cho bà con nhân dân địa phương. Trong lễ cúng, một đoàn người mặc áo quần rực rỡ như cảnh lính thú thời xưa, cầm chèo chia làm hai hàng, chính giữa có một người khởi xướng đầu choàng khăn oai vệ. Một người trong đoàn bắt giọng hò ngọt xớt để cả đoàn hò theo. Những điệu hò thể hiện sự đồng lòng cùng nhau đánh bắt trên biển cũng như khi thuyền về bến, cho tôm, cá đầy khoang. Trong lễ, ngư dân và bà con trong làng còn nghe các lão ngư làng An Lương đọc tế cảm tác về lịch sử làng An Lương qua bao đời, gợi lên trong lòng mỗi người dân làng từ già đến trẻ bao nỗi niềm xúc động…
Ngư dân tiễn đưa Long Chu. Ảnh: T.M |
Sau lễ cầu ngư, đoàn người tiễn Long Chu ra ngoài biển khơi, tống tiễn những điều không tốt đẹp của năm qua và mang theo những lời nguyện cầu may mắn trong năm mới. Ông Phạm Hường, lão ngư 82 tuổi đã tham gia lễ hội cầu ngư của làng trên 60 năm cho biết: “Nghi trượng quan trọng nhất, bắt buộc phải có trong lễ tiễn Long Chu là chiếc bè Long Chu. Đó là chiếc thuyền đầu rồng đuôi phụng, làm bằng tre, dán giấy, đặt trên một chiếc bè tre hoặc bè chuối. Long Chu có số thuyền, địa chỉ, được khai khoang điểm nhãn và phải trôi nhanh, càng xa càng tốt, không được nghiêng hay bị lật. Do đó, người làm Long Chu phải khéo tay, cẩn thận và chịu trách nhiệm trước dân làng về sản phẩm của mình. Nếu Long Chu không trôi nhanh, bị nghiêng ngả hay cứ quanh quẩn trong bờ thì người làm ra nó bị quở trách. Bởi người ta quan niệm, năm nào Long Chu trôi thật nhanh, ra thật xa, năm ấy làng vạn sẽ bình an, no đủ. Thường trong lễ cúng tiễn đưa Long Chu sẽ có thêm một nắm muối hạt, nắm gạo của những gia đình ngư dân gửi vào đó cùng nhiều lễ vật cúng tế.
Đối với người dân ven biển Duy Hải, lễ hội cầu ngư mang đậm nét văn hóa tâm linh trong đời sống sinh hoạt và lao động. Vì vậy, mọi người đều phấn khởi và cầu mong lễ hội diễn ra để chuẩn bị cho một mùa đánh bắt thắng lợi mới. Ông Nguyễn Quốc Hòa - Trưởng thôn An Lương cho biết: “Năm nay, lễ hội cầu ngư của cư dân làng An Lương được tổ chức rầm rộ hơn với với nhiều nghi thức truyền thống như hò chèo bả trạo, hát tuồng, cúng tế đưa tiễn Long Chu và nhiều trò chơi dân gian như lắc thúng, quấy thúng, đan lưới thi, thi phi lê cá đậm nét văn hóa miền biển.
Tuyết Mai